Birbirinin benzeri yapımlardan sıkılanlara müjde: Bir dizi düşünün ki dram gibi hissettirsin ama türü komedi olsun. Çizgi film olmasın ama atmosferi o tadı versin. Durağan bir ilk intiba bıraksın ama uçuk kaçık olsun. BluTV’nin mini dizisi ‘Fantasmas’ı tarif etmeye çalışıyoruz!
‘Fantasmas’ın yapımcısı, senaristi ve yönetmeni Julio Torres dizide aynı adlı ana karakteri canlandırıyor. Julio toplumun, kurumların, sistemin anlamsızlığı içinde varlığını sürdürmeye çalışan biri. Varoluşsal sorgulamalar dizinin temasını oluşturuyor yani. Diziyi farklı kılansa konuyu didaktiklikten uzak bir üslupla ele alması: Gerçeküstü ögeler, Julio’nun hayal gücüyle karışık sahneler, rüyadaymışız ya da saykodelik bir deneyim yaşıyormuşuz gibi hissettiren atmosfer ve teatral dekorlar… Özetle, bolca absürtlük (Alfabenin harfleriyle empati kurmak mesela). Julio Torres’in mizahi üslubuysa böylesine karamsar bir konuyu renklendiriyor. Final bölümü taze yüklenen HBO dizisi tüm bölümleriyle BluTV’de.
Kimlik kartı mı küpe mi?
Gelelim konuya… Ana karakterimiz Julio sistemle savaşmıyor; sisteme dahil olmadan sadece var olmaya çalışıyor. Ama sistem onu sürekli içine çekmeye çalışıyor, bu da Julio’nun ilk iş bir kimlik kartı edinmesi demek! Dizide kimlik yerine ‘varoluş kanıtı’ ifadesi kullanılıyor ki bu tanım aslında kimlik kartlarımızın ne anlama geldiğini çok iyi özetliyor. Kimliğimiz yoksa kimseyiz. Devlet kurumlarında da özel şirketlerde de işimizi göremeyiz. Taleplerimize muhatap bulamayız. Ev tutamayız. Sağlık hizmeti alamayız. Bunların hepsini Julio tek tek yaşıyor. Varoluş kanıtını istese hemen alabilecekken buna direniyor ve bedensel varlığının zaten bir kanıt olduğunu kimseye anlatamıyor. Bu anlamda Julio diziye de adını veren, ‘Fantasmas’ olarak adlandırdığı şeffaf boyalar gibidir.
Julio ‘gerçek’ sorunlardan kaçınmak için sıklıkla hayal gücüne sığınıyor ve dikkatini başka şeylere veriyor. Örneğin günden güne büyüdüğünü ve bir hastalığın habercisi olduğunu iddia ettiği doğum lekesi. Julio bu lekenin büyüdüğünü sadece kayıp bir küpeyi bularak, böylelikle ikisinin boyutunu karşılaştırarak kanıtlayabilecektir. Julio küpeyi bulacak mı, sisteme dahil olacak mı, varoluş kanıtını alacak mı, doğum lekesi tehlikeli mi… Hikâye bu sorular üzerinden kurgulansa da asıl keyifli olan cevaplardan ziyade Julio’nun arayışı.
Kurallar kimin için?
Julio bir yandan da varoluş kanıtından muaf olabilmek için ‘istisna’ olmaya çalışıyor. Dizimizde istisna olmak demek, çok ünlü veya çok özel bir yetenek sahibi olmak demek. Bunu kuralların bazı elitlere işlemediği toplumumuza bir taş olarak okuyabiliriz. Dizide hem bireysel hem toplumsal pek çok taş var ve kullanılan metaforlar yerinde (İzlerken aklınıza ‘biyopolitika’, ‘çıplak hayat’ ve ‘istisna hali’ kavramları gelebilir). Hemen ekleyelim, dizi bu taşları kafamıza kafamıza atmıyor. Metaforları ‘zoom’ ile gözümüze sokmuyor. Ama ‘Mona Lisa’ tablosundaki şifreler üzerine yıllarca kafa patlatılması gibi kapalı bir anlatım da yok. Kıvam yerinde.
Neye benziyor?
Ana malzememiz ‘BoJack Horseman’dan varoluş sancısı. Onu ‘Carol and The End of the World’deki “Mal da yalan mülk de yalan, gel biraz da sen oyalan” temasıyla karıştırıyoruz. ‘Black Mirror’ın distopik dünyasını şekerle tatlandırıp ‘Love, Death & Robots’a yaklaştırıyoruz. Tarifin püf noktasıysa hayal gücüyle sisteme çomak sokan ‘tuhaf’ bir karakter; tıpkı Phoebe Buffay (Friends) veya Luna Lovegood (Harry Potter) gibi (‘Harry Potter’ı BluTV’den, saydığımız diğer yapımları ‘Netflix’ten izleyebilirsiniz).
Ana karakterden hallice yan karakterler
Julio’nun menajeri ve robot asistanı (Martine Gutierrez, Joe Rumrill) onun gerçek ve hayal gücü arasında bağ kurmasına yardımcı olmaya çalışıyor. Ama onların da ‘-mış gibi’ hayatları ve varoluş sancıları var (Evet, robotun da). Yani Julio ana karakterimiz olsa da ilişkilendiği bütün karakterler tuhaf. Dizinin her bölümünün ikinci yarısı işte bu yan karakterlerin hikâyelerine odaklanıyor. Herkes tuhaf olunca da aslında tuhaflık norm olmuş oluyor, ama bunun bir tek Julio farkında.
Kimi bilindik isimlerin konuk oyuncu olarak yer alması dizinin bir başka cazibesi. Buna dizinin yapımcıları arasında bulunan oyuncu Emma Stone da dahil. LGBTİ+ temsilleri ve ‘queer’ dünya da cabası! Dizinin kucağımıza bıraktığı sorgulamalar dışında bize en büyük armağanıysa benzer işlerle anılan nevi şahsına münhasır hikâye anlatıcısı Julio Torres oldu. O halde final bölümü taze yayınlanan ‘Fantasmas’ı izlemek için BluTV’ye buyurun!
Künye
Yayın mecrası: BluTV
Yapımcı: Julio Torres, Emma Stone, Dave McCary
Yönetmen: Julio Torres
Senaryo: Julio Torres
Oyuncular: Julio Torres, Martine Gutierrez, Joe Rumrill, Tomás Matos, Steve Buscemi, Alexa Demie, Dylan O’Brien, Jaboukie Young-White, Paul Dano, Aidy Bryant, Greta Titelman, Rachel Dratch, Amy Sedaris, Natasha Lyonne, Emma Stone.
