Türkiye için bir zamanlar Eurovision Şarkı Yarışması kadar önemliydi Sanremo Müzik Festivali. Televizyonun tek kanallı olduğu yıllarda TRT’de yayınlanan festivalde sahne alan müzisyenlerin şarkıları da dillere pelesenk olurdu anında.
Dün hayatını kaybeden Toto Cutugno’nun bizde bu kadar sevilmesinin sebebi biraz da o yıllarda yabancı müziğe olan açlıktı. 1983’te, Sanremo Müzik Festivali’nde Cutugno o ünlü şarkısı ‘L’İtaliano’yu söylediğinde bizim için de “Lasciatemi cantare…” dönemi başladı.
Cutugno, elinde gitarı, ışıklı merdivenlerden oluşan bir sahnenin ortasında biraz gergin ama sakin bir tavırla ‘L’İtaliano’yu söylerken bu şarkının hayatının parçası olacağını tahmin ediyor muydu, bilinmez. Ama Türkiye’de o günden sonra bir İtalyan ile tanışınca hemen ağzımızdan melodisiyle birlikte ‘Laşantemi Kantere’ söylenecekti.
Sicilyalı bir ailenin oğlu olarak 1943’te doğan Cutugno’nun müziğe ilgisi trompet çalan babası sayesinde oldu. Lakin henüz beş yaşındayken yedi yaşındaki ablasının ölümüne tanıklık etmesi hayatının travmalarından biriydi. Bu olayı çok konuşmadı ama hiç aklından da çıkarmadı.
Müziğe davulcu olarak başlayan çeşitli gruplarda müzik yapan Cutugno, iyi söz yazarı ve besteci olarak nam saldı. Her ne kadar ‘L’İtaliano’ şarkısıyla ikonikleşse de yine Türkiye’de çok sevilen, 41 yaşında hayatını kaybeden Joe Dassin’in birçok efsane şarkısının besteleri Cutugno’nun elinden çıkmıştı. ‘Et si tu n’existais pas’, ‘L’été Indien’ gibi unutulmaz şarkılarda yine Cutugno’nun imzası vardı. Ki Mireille Mathieu’dan Sylvie Vartan’a, Ray Charles’tan, Domenico Modugna ve Adriano Celentano’ya kadar pek çok müzisyene şarkı verdi.
İflah olmaz bir yarışmacı
Lakin Cutugno solo olarak kariyerine devam etti. Ve iflah olmaz bir yarışmacıydı. Sanremo Müzik Festivali’nde 13 defa katıldı. Altı defa ikinci, bir kere de 1980’de ‘Solo noi’ ile birinci oldu. Sanremo onun namını İtalya dışına taşırken, en bilinen İtalyan şarkıcılardan biri haline getirdi.
Sonrasında Eurovision Şarkı Yarışması günleri… Kayahan’ın ‘Gözlerinin Hapsindeyim’ şarkısıyla Türkiye’yi temsil ettiği 1990 Eurovision Şarkı Yarışması’nda İtalya’yı temsilen katılan Toto Cutugno ‘Insieme: 1992’ şarkısıyla birinci oldu. Ki aynı yarışmada ter döken Kahayan’ı Cutugno unutmadı. Yıllar sonra Kayahan’ın vefatı sonrası Türkiye’ye konsere geldiğinde ‘Geceler’ şarkısı seslendirdi.
Mütevazi bir hayat sürdü
80’ler ve 90’ların ikonik ismi olsa da Toto Cutugno hep sakin bir yaşam sürmeyi tercih etti. Hayatını pek kamuya açmadı, starlık olgusunun gereklerinden olan görünür olma kaygısı taşımadı ve mütevazi bir hayat sürdü. Belki bunun için şarkıları İtalyan entelijansiyası tarafından pek değer görmedi ama o hem İtalya’da hem de İtalya’nın dışındaki en popüler sanatçılardan biriydi. Neyse ki 2000’lerde hakkı teslim edildi de usta olarak anılmaya başlandı.
20027’de kansere yakalandı ve atlatınca “Sağlık Tanrı’nın en büyük armağanıdır” diyerek tekrar hayata sarıldı. İlk sınavını da “Kendime meydan okuyorum” dediği Sanremo Müzik Festivali’nde verdi. Yıllar sonra bu yarışmaya tekrar katıldı. Sonrasında ağırlıklı olarak konserler vererek müzik çalışmalarını sürdürdü. Kızıl Ordu ile bile konser verdi. Ki Türkiye’ye geldi konser vermeye.
Şarkıları çaldığı an onu dinleyenleri hep heyecanlandı
Toto Cutugno, özellikle 80’li yıllarla özdeşleşen bir sanatçı oldu çoğu insan için. Çok sevildi, ikonikleşti, taklit edildi o yıllarda. Lakin kendi dinleyicisinin gönlünde taht kurmayı, bilinen şarkıları ne zaman çalınsa her dönem dinleyicisinin duygu dünyasında heyecan yaratmayı başardı.
Lakin son yıllarda biraz karamsardı. Sebebi de dünyanın hal ve gidişatıydı. Türkiye’ye geldiğinde Servet Yılmaz’a verdiği şöyleşide de bunu anlatmıştı: “Her sabah uyandığımda dünyanın değiştiğini fark ediyorum. Ben dünyayı rengarenk görmek istiyorum. Ne yazık ki, savaşlar çıkınca, masum çocuklar ölünce dünya siyah-beyaz oluyor. Bu hoşuma gitmeyen bir durum. Müzikte ise hemen hemen her şey yapıldı ve birçok türde eski tekrar ediliyor. Bu yüzden yeni bir şarkı yapmak gittikçe daha da zorlaşıyor.”
‘Hoşça kal gerçek İtalyan’
İtalyan basını ölüm haberi üzerine Cutugno’yu “İtalyan müziğinin sadeliğini ve geleneğini yurtdışında taşımayı başaran bir isim” olarak anarken, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, “Gerçek bir İtalyan olan Toto Cutugno’ya hoşça kal” diyerek saygıyla uğurlardı onu.
