Karaman kent merkezine 45 kilometre uzaklıkta bulunan sönmüş volkanik Karadağ çevresindeki tarihi yapılarla ortaya çıkarıldı. Bölgede Binbir Kilise olarak adlandırılan alan, çoğunluğu ayakta kalan kilise, manastır ve mezarlarıyla Anadolu kültürü bakımından büyük önem taşıyor. Milattan sonra 4. ve 9. yüzyıllar arasında piskoposluk merkezi olduğu sanılan ve Üçkuyu köyü adıyla bilinen Değle Ören Yeri ise bu yapıların önemli bir bölümüne ev sahipliği yapıyor. Binlerce yıl birçok medeniyete ev sahipliği yapan Karadağ’ın yamaçlarında Hititler’den Osmanlı’ya onlarca medeniyetin izleri görülebiliyor.
Karaman Kudüs’e giden hac yolu üzerindeydi
Çok sayıda kilise ve manastırın bulunduğu Karaman’daki Binbir Kilise bölgesi bazı kaynaklarda Barata Antik Kenti olarak geçse de Antik Çağ’daki adı kesin olarak bilinmiyor. Avrupa’dan Kudüs’e giden Hristiyan hacıların uğrayarak ziyaret ettiği bir yer olan bölge Geç Antik Çağ’ın en önemli üç merkezi arasında gösteriliyor. Bölge onlarca kilise, manastır ve mezarlar ile inanç turizmi açısından zengin kültürel mirası barındırıyor.
Bölgede kazılar geçen yıl başlamıştı.
Bölgede geçen yıl Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Karaman Binbir Kilise’nin Doğu Roma Dönemi Dini Mimarisi Arkeolojik Yüzey Araştırması çalışması başlatıldı. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Erken Hıristiyan ve Bizans Sanatları Ana Bilim Dalı Başkanı Doktor Öğretim Üyesi İlker Mete Mimiroğlu başkanlığında yürütülen çalışmada envantere yeni buluntular eklendi.
Birçok yapının bulunduğu Karaman’daki Karadağ’ın dikkati çekmesinin en önemli nedenlerinden birinin dağın kutsal kabul edilmesi olduğunu vurgulayan Öğretim Üyesi İlker Mete Mimiroğlu şunları kaydetti: “Sadece Bizans döneminde değil, Hitit döneminde de kutsal kabul ediliyordu. Dağın birçok yerinde Hitit hiyeroglifleri ve kabartmalar var. Bu kutsallık Hıristiyanlıkla beraber devam etti. Dağın kendisi kutsal görüldü ve çok sayıda kilise inşa edildi. ‘Binbir gece masalları’, ‘Binbir direk sarnıcı’ gibi halkın kullandığı ‘binbir’ kelimesi burası için de Osmanlı döneminden itibaren kullanılıyor. Seyyahlar da ‘Binbir direk’, ‘Binbir kilise’ teriminin burası için kullanıldığını anlatıyor.”
