Gümüşhane’deki Satala antik kentinde arkeolojik kazılar devam ediyor. 2020 yılındaki kazılarda Roma dönemine ait lejyoner zırhı bulunmuştu. Lorica Squamata adı verilen zırh üç yılda restore edildi. Bu model dünyada bilinen tek örnek olması nedeniyle ayrıca önem taşıyor. Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvar Müdürlüğüne 2021’de getirilen ve ilk belgeleme aşamasında toprağı ile birlikte korunan zırh Erzurum Atatürk Üniversitesinde röntgen ve tomografi cihazıyla incelendi.
Röntgen sonuçlarında neredeyse tamamının sağlam olduğu anlaşılan zırhın kenarlarından alınan üç levhalık bloğun mikro CT görüntülemesi sayesinde tam ölçüleri ve kısmen metalurjik özelliği tespit edildi. Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarının üç yıl süren titiz çalışmaları sonucunda zırhın tüm levhaları yerinde kodlanarak konservasyon ve restorasyon işlemleri tamamlandı. Ardından zırh manken üstünde yeniden dikilerek orijinal formuna getirildi.
Roma tarihini açılan eşsiz bir pencere
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da konuya ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Roma lejyoner zırhının üç yıl süren özenli çalışmayla restore edildiğini aktardı. Ersoy şöyle dedi: “Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı’nda uzman ellerde yeniden hayat bulan ve dünyada bilinen tek ‘Lorica Squamata’ model zırh neredeyse kusursuz şekilde günümüze ulaştı. Roma İmparatorluğu’nun savaşçı geçmişine eşsiz bir pencere açan bu muhteşem eserin çıkarılmasında emeği geçen Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü personelimize teşekkür ediyorum.”