Bugün 1 Eylül Dünya Barış Günü u konuda her ne kadar bir karışıklık söz konusuysa da; hem 1 Eylül’ü hem 21 Eylül Barış Günü olarak kutluyoruz çünkü. 1 Eylül 1939’da Nazi Almanyası Polonya’ya saldırmıştı. Devamında insanlık korkunç bir savaşa sürüklenmişti. 1945’te sona eren İkinci Dünya Savaşı’nda en az 70 milyon sivil hayatını kaybetmişti. Tarihin gördüğü bu en büyük kıyımda o korkunç günleri hiç unutmamak için 1 Eylül Dünya Barış Günü olarak adlandırılmıştı. 21 Eylül ise Birleşmiş Milletler’in 1981’den bu yana aynı adla kutladığı barışa adanmış bir diğer gün.
Filistin’den Ukrayna’ya, Yemen’den Haiti’ye dünyanın dört bir yanında devam katliamlar ve savaşlar barışın ne denli önemli olduğunu milyonlarca kayıp karşısında yeniden hatırlatıyor. Oysaki Mustafa Kemal Atatürk cephede geçen bir ömrün ardından şu sözüyle barışın önemini vurgulamıştı: Yurtta barış, dünyada barış. Dünya Atatürk’ün bu sözünün manasını kavramaktan çok uzak. Üstelik mesafe günden güne de artıyor. İnsanlığın içinden geçtiği bu zor günlerde dünyaya barış için haykıran şarkılara bakmak istedik. Kuşkusuz her dilde barışa adanmış onlarca şarkı var; ama biz içlerinde en bilinenleri derlemeyi tercih ettik.
‘Büyümez Ölü Çocuklar’
Listeye Zülfü Livaneli’yle başlayalım. Tarihin gördüğü en korkunç kıyımlarından birine dönüşen İkinci Dünya Savaşı’nı bitiren atom bombalarından birinin atıldığı Hiroşima, şiirden sinemaya saatın farklı disiplinlerinde kendisine yer bulmuş bir kent. Livaneli, o kara günleri yaşayan kenti şu sözlerle anıyor: éHiroşima ‘da öleli, Oluyor bir on yıl kadar. Yedi yaşında bir kızım. Büyümez ölü çocuklar” 1978 çıkışlı ‘Nazım Türlüsü’ albümünde yer alan şarkı Yunanca ve Türkçe sözlere sahil.
Böyle bir liste yapılıyorsa Yaşar Kurt olmadan olmaz. “Orduya istiyorlar savaş çıkar diyorlar, Silah veriyorlar anne bana öldür diyorlar” Savaş karşıtı sözleriyle dikkat çeken ‘Anne’ şarkısı, muhtemelen Kurt’un en bilinen ve sevilen eserlerinden biri konumundadır. 2003 yılında yayınlanan albümle aynı adı taşıyan şarkı, Türkiye kadar yurtdışında da ses getirmişti. 21 yıllık şarkının klibiyle sizi baş başa bırakıyoruz.
Filistin’de barışı dile getirmeye devam ediyor
Şimdi rotamızı İngiltere’ye çeviriyoruz. Konuğumuz babasının İkinci Dünya Savaşı’nda kaybeden bir isim. Pink Floyd ile başladığı müzik yolculuğuna 40 yılı aşkın bir süredir solo devam eden Roger Waters’tan bahsediyoruz. Halihazırda sanat dünyasında Filistin konusunda aktivist yönünü bir an bile durmadan sürdüren İngiliz müzisyenin ‘The Bravery of Being Out of Range’müzisyenin bu konudaki çok sayıdaki çalışmasından yalnızca biri konumunda. 1992 tarihli şarkısını 2021’de yeniden yorumlayan Waters, hem klibinin açılışında hem de sözlerinde eski ABD BAşkanı roland Reagan’ı eleştirmei sürdüyor.
Listeye bir rock klasiğiyle devam ediyoruz. Dire Straits grubunun efsane albümüyle aynı adı taşıyan 1985 çıkışlı şarkı günümüzde gitar solosuyla alanında en iyilerden biri olmayı sürdürüyor. Pek çok ülkede yayınlanır yayyınlanmaz zirveye yerleşen şarkı savaşa gidenlerin gözünden barışın güzelliğini anlatıyor. Tan da İngiltere ile Arjantin arasındaki Falkland Savaşı sırasında yayınlanan şarkı, bu çatışmaya dair göndermeleriyle de dikkat çekmiş. Artık bir rock klasiği olan şarkı, savaş karşıtı topluluklar tarafından bir marşa da dönüşmüş durumda.
‘Barış içinde yaşadığımızı hayal et’
İçinde barış geçen bir liste yapıyorsak mutlaka bahsetmemiz gereken şarkılardan biri kuşkusuz ‘Imagine’. John Lonnon ile Yoko Ono ortak üretimi olan şarkı, günümüzde söz konusu barış ya da savaş karşıtı bir duruş olduğunda karşımıza ilk çıkan parçalardan bbiri olmayı sürdürüyor. Üstelik 1971’den bu yana, hiç değişmeden…