Olası bir savaş durumunda sığınmak için aklınıza gelen ilk yer neresi olur? Bir devlet binası, güvenilir bir ev belki de gözden uzakta bir başka yapı. Peki bir sanat stüdyosu? Dışarda bombalar patlarken en güvenli yer neresidir sorusuna herkes benzer cevaplar verebilir. Ayrıca aklımıza gelen sığınak görüntüleri de hemen hemen aynı olacaktır.
Ancak fotoğraflardan gördüğümüz kadarıyla ‘Aza Nizi Maza’ isimli bir sanat stüdyosu, güvenli olduğu kadar savaşın ortasında da olsa hayatın bir şekilde devam edebildiğini, sanatın böyle durumlarda insana iyi gelen yönleri olduğunu hatırlatıyor. Renkli duvarları, labirenti andıran birbirine bağlı odaları, rengarenk çocuk kitaplarıyla dolu kocaman bir masası ve ve duvarlarında Picasso çizimleri olan bir sığınak…
‘Arşivi bırakamazdık’
Kharkiv, Rusya sınırından yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta yer alan bir Doğu Ukrayna şehri. Ülkedeki pek çok binanın, füze ve mermi topları nedeniyle yıkıldığı bu şehirde yıkık dökük de olsa ayakta kalan birkaç yapı var. 2012’de çocuklar ve yetişkinler için dersler sunan bir sanat stüdyosu olarak kapılarını açan ‘Aza Nizi Maza’ da bunlardan biri.
Savaşın ilk günlerinden itibaren, Aza Nizi Maza stüdyosunun yer aldığı bodrum katı, Kharkiv’deki birçok kişi ve evcil hayvanlar için bir sığınak haline geldi. Stüdyonun sahibi sanatçı Mykola Kolomiets kimsenin savaşın başlayacağına inanmadığını hatta kız arkadaşıyla stüdyonun “mükemmel bir sığınak olabileceği” konusunda şakalaştıklarını söylüyor The Guardian‘a. Sanatçı, sevdiklerinin güvende olduğunu anladıktan sonra şehirde kalmaya karar vermiş: “Aza Nizi Maza aslında bir çocuk sanatı ve resim müzesi. Stüdyo faaliyette olduğu 10 yıl boyunca toplanan eserlerin muazzam bir arşivi var. Bu yüzden stüdyoyu terk etmedik.”
Komşu Türk restoranından yemek desteği
Stüdyo pek çok kişiye kapılarını açmış. Şiddetli bombardımanın en yoğun yaşandığı mart ve nisan aylarında, yaklaşık 50 kişi burada kalmaya başlamış. Yakınlardaki tüm sığınakların kötü hale gelmesi ise Aza Nizi Maza’yı en önemli merkez haline getirmiş. Öyle ki Kolomiets ve kız arkadaşı da stüdyoda kalmaya başlamış. Yakında yaşayan ve çalışan insanlar, bir Türk restoranının tüm çalışanları dahil olmak üzere stüdyoya gelmişler. Sanatçı, Türk restoranın sahiplerinin sığınağı ayakta tutmak için çok yardımcı olduklarını, yiyecek desteği verdiklerini de söylüyor.
Daha sonra yoğun top atışları devam ederken, Kolomiets çocuklar için düzenlediği sanat sınıflarını durdurmama kararı alıyor. Kharkiv metrosunun daha güvenli alan haline gelmesi sebebiyle stüdyoyu yer altına taşımışlar. Öğretmenler, bir metro istasyonunda, çocukları sanat aracılığıyla kaygılarını yatıştırmalarına yardımcı olmak için küçük bir grup toplamışlar. Kolomiets, yaklaşık 15 çocukla burada çalışmaya başlamış.
11 yıl önce, öğrencilerin hayal güçlerini uyandırmak, kişisel tarzlarını geliştirmelerine yardımcı olmak ve yeteneklerini geliştirmek misyonuyla açılan stüdyo, çok daha fazlasını başarmış görünüyor.
