Mine Kırıkkanat’ın Elif Şafak’ın ‘Bit Palas’ romanını ‘Sinek Sarayı’ romanından intihal ettiği iddiasıyla açılan dava geçen hafta sonuçlanmış, mahkeme Kırıkkanat lehine karar vermiş ve Şafak’ın intihal yaptığı sonucuna varmıştı.
Elif Şafak’ın yayıncısı Doğan Kitap da açıklama yayınlamış, kararı bir üst mahkemeye taşıyacaklarını duyurmuştu. Şafak da bir süre sonra sessizliğini bozmuş, davanın kişisel bir takıntı üzerine kurulu olduğunu “Bu dava fikir ve sanat haklarını korumayla ya da edebiyatla ilgili değil. Kişisel takıntı üzerine kurulu” sözleriyle savunmuştu.
Tartışmalı intihal kararı sonrasında sosyal medyada Elif Şafak’ı hedef alan yorumlar yükselmeye başladı. Bunun üzerine 123 yazar, ortak bir açıklama yayınlayarak “Paylaşımların içeriği ve üslubu dertlerinin edebiyat olmadığını düşündürüyor. Bizler, edebiyatçılar olarak bu linç kampanyasını hayret ve endişe ile izliyoruz” dedi.
‘Linç kampanyasını hayret ve endişe ile izliyoruz’
Ortak imza metnine imza atan yazarlar arasında Orhan Pamuk, Sema Kaygusuz, Murathan Mungan, Latife Tekin ve Zülfü Livaneli’nin yanı sıra dava sürecinde Doğan Kitap’ın iki kitabı karşılaştırarak iddiaları değerlendiren bir rapor hazırlattığı isimlerden yazar Defne Suman, Oya Baydar, İsmail Güzelsoy ve Gaye Boralıoğlu da yer alıyor.
Yazarların “Edebiyatla ilgili tartışmaların, edebiyat dışı ölçütlerle karara bağlanmasını doğru bulmuyoruz” dediği açıklamanın tamamı şöyle:
“Elif Şafak’ın ‘Bit Palas’ adlı yapıtı hakkında Mine G. Kırıkkanat tarafından açılan intihal davasının birinci derece mahkemede karara bağlanması üzerine bazı çevreler sosyal medyada Elif Şafak’ı hedef alan bir linç kampanyası başlattı. Paylaşımların içeriği ve üslubu dertlerinin edebiyat olmadığını düşündürüyor. Bizler, edebiyatçılar olarak, bu linç kampanyasını hayret ve endişe ile izliyoruz.
Özensiz ve üstünkörü yargılara dayalı, fanatik taraftar zihniyetiyle belirlenen linç kültürünün zaten son derece sınırlı fikir ve ifade özgürlüklerimiz üzerinde yeni bir baskı oluşturduğu kanaatindeyiz. Bunun ötesinde edebiyatla ilgili konuların edebiyat dışı kıstaslarla ve yargılarla gündeme taşınmasının özünde hepimizin yaratma özgürlüğünü hedef aldığını düşünüyoruz.
İktidarın da kullandığı bu tarz yöntemlerle lince izin vermeyelim
Yazarlar arası bu tür ihtilaf ve davaların, edebiyatın değerleriyle bağdaşır ciddi ve serinkanlı bir yaklaşımla, uluslararası standartlarda etik ve hukuki süreçler temelinde incelenmesi gerektiğine inanıyoruz. Edebiyatla ilgili tartışmaların, edebiyat dışı ölçütlerle karara bağlanmasını doğru bulmuyoruz. Hukuki sürecin devam eden aşamalarında, ihtilaf konusunun edebiyatçılardan oluşan bir bilirkişiler heyeti tarafından ele alınmasını ve karar aşamasında bu heyetin edebi ölçütlerle yapacağı değerlendirmenin temel alınmasını talep ediyoruz.
Davanın içeriğinden bağımsız olarak bütün edebiyatçılara ve yazar dostlarımıza çağrımız şudur: Hiçbir edebiyatçının -iktidarın da sıklıkla kullandığı- bu tarz yöntemlerle linç edilmesine izin vermeyelim. Edebiyatın temel değerlerine sadık kalalım.”
Mine Kırıkkanat: ‘Foncular ve yancılar ise fikir hırsızlığını savunuyor’
Mine Kırıkkanat ise ortak çağrıya imza atan yazarlara tepki gösterdi. Yazar sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda yazarları hedef gösterdi:
“26 yıl yurt dışında muhabirlik ve yabancı basında “imzalı” gazetecilik yaptım, kitaplar yayımladım, ASLA Türkiye’yi satmadım; Türkiye düşmanlarına yaranmadım, yaslanmadım Bugün ömrümün en büyük gururunu yaşıyorum: Türk milleti namusun yanında hakkımı savunuyor. Foncular ve yancılar ise fikir hırsızlığını…”
26 yıl yurt dışında muhabirlik ve yabancı basında “imzalı” gazetecilik yaptım, kitaplar yayımladım, ASLA Türkiye’yi satmadım; Türkiye düşmanlarına yaranmadım, yaslanmadım❗️
Bugün ömrümün en büyük gururunu yaşıyorum: Türk milleti namusun yanında hakkımı savunuyor. Foncular ve… https://t.co/0skcDgSw5I— Mine G. Kırıkkanat (@mkirikkanat) January 28, 2024
Livaneli’ye de cevap verdi
Kırıkkanat’ın paylaşımları bununla da sınırlı kalmadı. Kendisine destek veren okurların gönderilerini yeniden paylaşan yazar ayrıca imzacı Zülfü Livaneli’ye de cevap verdi. Livaneli’nin “YAE’ci (yetmez ama evet) olmadığımı ve bu anlayışa karşı mücadele ettiğimi herkes bilir. Ama bu durum, bilirkişinin intihal kanıtlarına aklımın yatmadığı gerçeğini değiştirmez. Ve lince karşı çıkmak huyumdur” paylaşımını alıntılayan Kırıkkanat, Livaneli’ye “Siz de bağımsız vicdan ve cesaret, asla var olmadı asla” dedi.
Mahkeme kararı linç değil, hakkı koruyan hukuktur, bir… Bilirkişi kurulunun ölçütü, sizin aklınıza yatan metre değildir, iki…
İki kitabı da okumuş ve oportünist hesaplarla geçen ömrünüzde bir kez, tek bir kez, üyesi olduğunuz “seçkinciler klubü”nden bağımsız düşünecek kadar… https://t.co/zOq6nHnAtl— Mine G. Kırıkkanat (@mkirikkanat) January 28, 2024
Ortak açıklamaya imza atan yazarların tamamı şu isimlerden oluşuyor:
Afşin Kum
Ahmet Karadağ
Alper Canıgüz
Altay Öktem
Anıl Mert Özsoy
Arzu Erkan
Aslı Ilgın Kopuz
Aslı Solakoğlu
Asuman Susam
Ayfer Tunç
Ayşe Sarısayın
Ayşegül Devecioğlu
Ayşen Şahin
Baran Güzel
Barış Müstecaplıoğlu
Barış Pirhasan
Başar Başaran
Başar Başarır
Bedia Ceylan Güzelce
Buket Aybatlı
Cem Kalender
Çayan Okuduci
Çiler İlhan
Defne Suman
Deniz Durukan
Deniz Yüce Başarır
Doğu Yücel
Elif Sofya
Emek Erez
Ercan Y. Yılmaz
Esra Yalazan
Ezgi Altıner
Fadime Uslu
Fergun Özelli
Feride Çiçekoğlu
Fethiye Çetin
Figen Alkaç
Figen Şakacı
Fuat Sevimay
Gamze Arslan
Gaye Boralıoğlu
Gonca Özmen
Gönül Kıvılcım
Gülçin Wilhelm
Gündüz Vassaf
Gürsel Korat
Hakan Akdoğan
Hakan Bıçakçı
Hakan R. Temiz
Hakan Toker
Herkül Milas
Hikmet Hükümenoğlu
Hüsnü Arkan
İbrahim Halil Çelik
İlay Bilgili
İlhami Algör
İrem Uzunhasanoğlu
İsmail Güzelsoy
Jaklin Çelik
Karin Karakaşlı
Kemal Varol
Kerem Eksen
Latife Tekin
Mahir Ünsal Eriş
Mehmet Bilal Dede
Mehmet Özkan Şüküran
Melike Koçak
Menekşe Toprak
Mesut Varlık
Mevsim Yenice
Mihrap Aydın
Mine Kazmaoğlu
Mine Soysal
Muharrem Erbey
Murat Gülsoy
Murat Özyaşar
Murat Uyurkulak
Murat Yalçın
Murathan Mungan
Müren Beykan
Nermin Yıldırım
Neslihan Önderoğlu
Neşe Yaşın
Nilay Özer
Nuray Önoğlu
Nurhan Suerdem
Onur Bütün
Orhan Murat Bahtiyar
Orhan Pamuk
Oya Baydar
Oylum Yılmaz
Özlem Akıncı
Özgür Soylu
Pınar Eğilmez
Polat Özlüoğlu
Selçuk Çelik
Sema Kaygusuz
Semrin Şahin
Seray Şahiner
Serkan Türk
Sevengül Sönmez
Sevim Erdoğan
Sevin Okyay
Sezer Ateş Ayvaz
Sibel Oral
Sinem Sal
Şebnem İşigüzel
Şükran Yücel
Taçlı Yazıcıoğlu
Tahir M. Ceylan
Tuba Çandar
Turgay Fişekçi
Tülin Özgündoğdu Sağlam
Türkan Elçi
Ümit Aykut Aktaş
Ümit Erdem
Ümit Kıvanç
Yasemin Yazıcı
Vahit Uysal
Yavuz Ekinci
Yekta Kopan
Yiğit Bener
Zülfü Livaneli