Yalnızca Türkiye’de değil dünyada da bir sorun olduğu için İngilizce bir adı var: Ne eğitimde ne de istihdamda olan gençler kısaca NEET (Not in Education, Employment or Training) diye tanımlanıyor.
Türkiye’de 18-29 yaş aralığındaki her üç gençten biri ne çalışıyor ne de eğitim alıyor. Konu kadınlar olunca durum daha da vahim. İki genç kadından biri bu durumda. Erkeklerde oran yüzde 25’e düşüyor. Yani her dört erkekten biri ne okuyor ne çalışıyor.
5 milyondan fazla genç boş oturuyor ve umutsuzca bekliyor.
Peki 3,5 milyon genç kadının gözü hangi ilanda? Onu görmek için İnternet’teki ‘Geleceğini Kuran Genç Kadınlar’ adresini ziyaret etmek gerekiyor.
İki bakanlık destek veriyor
Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı geçen geçen günlerde bir grup gazeteciyle bir araya geldi, Aralık 2021’de başladıkları ‘Geleceğini Kuran Genç Kadınlar’ ile ilgili detayları paylaştı.
Barista eğitimine katılan genç kadınlar kahve pişirmeyi öğrenip genel kahva kültürüne hakim olduktan sonra staj yaparak ya da bir işe girerek öğrendiklerini pratiğe dökme şansı buluyor. Fotoğraf: Sabancı Vakfı
Proje Türkiye’de eğitim ve istihdamda yer almayan genç kadınların sorun ve ihtiyaçlarını daha görünür kılmak, bu sorunlara çözüm bulmak için yürütülüyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) de destek veriyor.
Fırsatlar haritası, online eğitimler
Genç kadınların projeden fayda sağlayabilmeleri için web sitesini incelemeleri yerinde olur. Ana sayfada bütün Türkiye’yi kapsayan ‘Fırsatlar Haritası’nda, kendilerine en yakın iş, eğitim, staj gibi fırsatları harita üzerinde görebilirler. Bu yazı yazılırken sitede 1857 fırsat vardı. Kayıt yaparak yeni fırsatlardan haberdar olabilirler.
Proje kapsamında düzenlenen online eğitimlere şuradan ulaşmak mümkün.
Lavanta yetiştiricileri Adana’dan, baristalarını Diyarbakır’dan
Online eğitim ve fırsatlar bütün Türkiye’yi kapsıyor, yüz yüze eğitim için üç pilot il seçilmiş. Adana’da İşe Başvuru Becerileri, Dijital Beceri, Autocad ve Lazer CNC, Tıbbi Aromatik Bitki ve Lavanta Yetiştiriciliği, Aşçılık var.
Diyarbakır, Dijital Beceri ve Yazılım, Müşteri Temsilcisi, Moda Tasarım, Barista, Aşçılık, İşe Başvuru Becerileri eğitimler veriyor.
İzmir’de Veri Girişi, Otomotiv Bakım ve Onarım, İşe Başvuru Becerileri, Barista, Protez Tırnak öğretiliyor.
İzmir’den Otomotiv Bakım Onarım kusiyeri İrem Diler Gösterir, “Ahmet yapıyorsa ben neden yapamayayım” diyor
Akıl danışacağınız biri var
‘Geleceğini Kuran Genç Kadınlar’ projesinin en önemli hizmetlerinden biri de geleceklerini inşa etmeye çalışan kadınlar için hazırlanan danışmanlık. Burada farklı sektörlerde çalışan kariyerinde ilerlemiş kadınlar genç kadınlara iş hayatına katılmaları ve kişisel gelişimleri konusunda mentorluk yapıyor.
12 hafta boyunca çevrim içi olarak devam eden program kapsamında, dört veya daha fazla sayıda görüşme yapmak mümkün. Program sorularınızı mentorluk@geleceginikurangenckadinlar.org adresine bekliyor.
Mentorluk programından yararlanan Malatyalı Ebru Güzel, Sabancı Vakfı’na “Bu projede yer aldığım için çok şanslıyım” diye sesleniyor: “Deprem bölgesinde hayattan soğuduğum, hiçbir işe yapamayacağımı sandığım bir anda hayatıma girdiniz. Mentorumla kariyerim üzerine görüşmeler yaptık ve şu an öğretmenlik yapıyorum. Çok teşekkür ederim, iyi ki varsınız.”
Köydekilerin bakışı değişti
Üniversiteyi bitirdikten sonra köyüne dönen Afyonlu Hacer Bağ mentoru sayesinde engellere takılmayıp fırsatlara odaklanmayı öğrenmiş: “Benim için her şey bitti derken, mentorum beni ayakta tuttu, beni nerede olursam olayım yapabileceğim şeyler olduğuna inandırdı. Onun sayesinde, köyümdeki okulda çocuklar için gönüllü faaliyet yapıyorum. Kendime güvenim geldi, köydekilerin de bana bakışı değişti.”
Projenin üçüncü ve son ayağındaki Hibe Programı, yine üç pilot ili ve deprem bölgesindeki 20 ili kapsıyor. NEET genç kadınların istihdam edilebilirliklerinin artırılması ve iş birliklerine dayalı modeller geliştirilmek üzere kurulmuş. 7 hibe programıyla yaratılan istihdamla 500 kadına iş imkanı sunulmuş.
Veri eğitimi programı
Proje iddialı, organizasyon karmaşık ama genç kadınların hayatlarına bire bir dokunan projenin önemi tartışılmaz. Üstelik çabalar karşılığını görüyor, NEET genç kadın sayısı azalıyor. Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in verilerine göre sayı 2020’de 3,5 milyonken 3,2 milyona gerilemiş. Oran yüzde 50,5’tan yüzde 45’e inmiş.
Bir grup gazeteci Güler Sabancı ile buluşup projenin detaylarını dinledi. Buluşmada 10Haber Genel Yayın Yönetmeni Hakan Çelenk (en sağda) de vardı. Fotoğraf: Sabancı Vakfı