Bu gece Miraç kandili. İslam inancının en önemli sembolik gecelerinden biri olarak müslümanlar tarafından dualarla ve ibadetle kutlanacak.
Mirac, “yükselme” demek. Arapça kaynaklar bu geceyi ‘isra ve mirac’ olarak adlandırır, bizler ise Türkçede sadece mirac diyoruz.
Gerek Hazreti Muhammed’in Hadislerine, gerekse diğer rivayetlere göre bu gece şöyle anlatılıyor:
Hazreti Muhammed Mekke’de Kabe’de uyurken veya yarı uyur durumdayken melek Cebrail geldi, göğsünü açtı, zemzem suyuyla yıkadı.
Hazreti Muhammed, Burak isimli kanatlı ata binerek Cebrail’le birlikte Kudüs’e, orada Hazreti Adem’in cennetten kovulduktan sonra dünyaya ayak bastığı yer olduğuna inanılan ‘muallak taşı’na gittiler. Hazreti Muhammed, ‘Mescid-i Aksa’da iki rekat namaz kıldı, Cebrail ona biri süt diğeri şarap dolu iki kap uzattı. Hazreti Muhammed süt dolu kabı seçince de Cebrail ona “fıtratı seçtin” dedi.
Hazreti Adem’in Cennetten kovulduğunda dünyaya ayak bastığına ve Hazreti Muhammed’in miraca yükseldiğine inanılan ‘Muallak taşı’ adı verilen kaya, Yahudilerin ‘Tapınak Dağı’ adını verdiği tepenin zirvesi. Bu taşın üzerinde Mescidi Aksa fotoğraflarında gördüğünüz altın rengi kubbeli meşhur cami var, o caminin adı ‘Kubbetül Sahra.’
İkisi birlikte Hazreti Adem’in dünyaya ilk ayak bastığı kayaya basarak cennete yükseldiler.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın İslam Ansiklopedisi’ndeki Mirac maddesine göre Hazreti Muhammed cennette sırasıyla Adem, İsa, Yusuf, İdris, Harun ve Musa peygamberlerle görüştü. Sonra cennetin yedinci katında Hazreti İbrahim’le buluştu.
İslamın en kutsal mekanlarından birini koruyan Kubbetül Sahra Camii.
Buradan sonrasını İslam Ansiklopedisi’nden aynen aktarıyoruz:
“Sidretü’l-müntehâ denilen yere vardıklarında yazıcı meleklerin kalem cızırtılarını duydu ve Allah’ın huzuruna çıktı. Burada Cenâb-ı Hak elli vakit namazı farz kıldı. Dönüşte Hz. Musa, elli vakit namazın ümmetine ağır geleceğini söyleyip Allah’tan onu hafifletmesini istemesini tavsiye etti. Namaz beş vakte indirilinceye kadar Hz. Peygamber’in huzûr-ı ilâhîye müracaatı ve Musa ile diyalogu devam etti.”
Ansiklopedi maddesinde geçen ‘Sidretül münteha’ 7. kat gökte olduğuna inanılan, mitolojik anlatımlarla süslenmiş bir ağaç. Bu ağacın sedir ağacı olduğu konusunda genel bir uzlaşma var. Türkiye’de mezarlıklarda daha çok sedir ağacı ekilmesinin sebeplerinden biri bu.
Bu ünlü minyatürde Hazreti Muhammed, kanatlı atı Burak’ın üzerinde ve bazı melekler ve peygamberlerle tasvir ediliyor. Minyatürün orijinali Londra’da British Museum’da.
Kuranı Kerimin Necm suresine (14-16) göre Hazreti Muhammed’in eriştiği son nokta burası, inanca göre bundan sonraki aleme geçebilmek yeryüzündeki varlıklar için mümkün değil.
Ancak başka bir anlatım, buranın melek Cebrail için son durak olduğunu, Hazreti Muhammed’in burada Cebrail’i arkada bırakıp Allah’ın yanına çıkıp onunla aracısız görüştüğünü söylüyor. Öyle de olmalı, 50 vakit gelen namazı 5 vakte düşürmek için Hazreti Musa’nın tavsiyesiyle defalarca Allah’ın huzuruna çıkması gerekti.
Müslümanlar Mirac’tan önce günde 3 vakit namaz kılıyorlardı.
Mirac’la birlikte gelen bir başka önemli değişiklik Allah’ın affediciliği. Buna göre Allah’a şirk koşmayan herkesin cennete girebileceği müjdesi bu gece geldi.
Alevi inancında Hazreti Muhammed’in bedenen miraca çıktığı kabul edilse de, bu yolculuğun manevi bir yolculuk olduğu belli. Nitekim kaynaklara göre peygamberin eşi Ayşe de mirac sırasında Hazreti Muhammed’in bedeninin yerinde kaldığını söyler.
‘İsra’ ve ‘Mirac’ın, yani gece yolculuğu ve göğe yükselmenin Müslümanların Mekke’den Medine’ye hicretinden 16 ay önce, Recep ayının 27. gecesi gerçekleştiğine inanılır. O gece Hazreti Muhammed, Cebrail’in kendisine sunduğu kaplardan içinde süt olanı seçtiği için Anadolu’nun pek şok yerinde Mirac kandilinde süt dağıtılır. Konya’da bu geceye ‘süt gecesi’ adı da verilir.