Hindistan’ın Çatisgar eyaletinde yaşayan Jyoti Yadav köyünün yakınlarında yeni açılan banka şubesinden iş teklifi aldığında çok sevinmişti. Dört yıldır iş arıyordu ve finansal durumu giderek daha da kötüleşiyordu. İş teklifi de ülkenin en büyük kamu bankası State Bank of India’dan (SBI) gelince hiç düşünmeden kabul etti.
Ancak bir hafta sonra polis yakınlardaki bir başka SBI şubesinden çalışanlar eşliğinde işyerine baskın yaptı. Şubenin sahte olduğunu söylediler.
Yadav şoktaydı. Bu iş için mülakata girmiş, işe teklifiyle ilgili bir mektup almış, adına kurum kimlik kartı bile düzenlenmişti. 30 bin rupi (12 bin 300 lira) maaş alacaktı. Kendisiyle birlikte beş kişi daha işe başlamıştı.
Ofis mobilyaları, logosu ve çalışanlarıyla gerçek bir banka şubesi gibi görünen bu yer dolandırıcıların özenle hazırladığı bir yalandan ibaretti.
Polis bir kişiyi gözaltına alırken olayla ilgili sekiz kişi daha aranıyor.
BBC’nin haberine göre iş vaadiyle yapılan dolandırıcılık milyonlarca gencin sabit bir iş aradığı Hindistan’da çok da nadir görülen bir durum değil. 2022’de de 30’a yakın kişi Hindistan Demiryolları’nda işe gireceklerini zannederek mağdur olmuştu.
İstihdam krizi özellikle iş imkanlarının kısıtlı olduğu küçük kasaba ve köylerde akut bir sorun. Bu da özellikle gençleri bir işe girebilmek için rüşvet ödemek gibi riskleri almaya itiyor.
Polisin verdiği bilgiye göre çakma bankanın altı çalışanı işe girebilmek için yüklü bir miktarda rüşvet ödedi. İş arayan çaresin insanları dolandıran çete rüşvet aldıkları çalışanları bu sahte banka şubesine ‘eğitim’ için gönderiyor.
Yaklaşık iki hafta sonra eğitimin bittiğini ve yakında bir SBI şubesine ‘atanacaklarını’ söyleyerek mağdurları gönderiyorlar. Mağdurlar dolandırıcıların şubeyi gerçek gibi göstermek için her şeyi yaptığını anlatıyor.
Yadav iş için online bir form doldurduğunu, diploma belgelerinin görüntüsünü ve biyometrik bir fotoğrafını siteye yüklediğini söylüyor: “Bir an için bile dolandırıldığımı düşünmedim”. İşe girebilmek için zorlukla biriktirdiği 250 bin rupi (102 bin lira) rüşvet ödemiş.
İş teklif edilen bir başka kadın da Raipur şubesine atandığını ancak önce bu sahte şubeye eğitim için yönlendirildiğini anlatıyor: “Gerçek bir banka olmadığı kimsenin aklından bile geçmez”
Hatta şubenin açıldığı köyde yaşayanlar yakınlarında artık bir banka olduğu için sevinmiş bile. Hesap açtırmak için şubeye gidenlere hala sistemlerin kurulum aşamasında olduğu söylenerek “önümüzdeki ay tekrar gelin” denmiş.