Fransız sanatçı Gustave Courbet’nin kadın vulvasını resmettiği 19. yüzyıl tablosunun üzerine iki kadın tarafından sprey boyayla ‘MeToo’ yazıldı. Fransız-Lüksemburglu performans sanatçısı Deborah de Robertis eylemi “Kadını Sanatçıdan Ayıramazsınız” adlı performansının bir parçası olarak organize ettiğini söyledi.
Eylemi gerçekleştiren 1986 ve 1993 doğumlu iki kadın, Courbet’nin nü tablosu da dahil toplam beş eserin üzerine 2017’de cinsel saldırıya karşı ABD’de başlayıp bütün dünyaya yayılan hareketin sloganı ‘MeToo’ yazdıktan sonra tutuklandı. Tablo cam ve çerçeveyle korunduğu için hasar görmedi.
Çağdaş sanat dünyası tepkisiz
The Guardian’ın haberine göre Deborah de Robertis açık mektubunda eylemi kadınların ayrımcılığa uğradığı sanat tarihine meydan okumak için yaptığını yazdı. Daha önce bir eserini ‘MeToo’ladığı Avusturyalı ressam Valie Export dahil toplam altı erkeği kınadığını belirtti, onları ‘yırtıcı’ ve ‘sansürcü’ olarak tanımladı. Robertis’in söylediğine göre eyleminin bir hedefi de şimdiye kadar ayrımcılık konusunda büyük ölçüde sessiz kalan içine kapalı çağdaş sanat dünyası.
Gustave Courbet’li ilk eylemi değil
Robertis Courbet’nin tablosunu özellikle seçtiğini çünkü ‘Kadınlar dünyanın kökeni’. Üstelik bu tabloyla ilk eylemi de değil. Sanatçı 2014’te ‘Dünyanın Kökeni’nin önünde vulvası görünecek şekilde fotoğraf çektirmişti. ‘Aynanın Kökeni’ adını verdiği bu performans fotoğrafı da müzelerde sergilenmişti.
Tabloyu Paris Sefiri Halil Paşa yaptırdı
Paris’teki Musee d’Orsay’dan ödünç alınan ‘Dünyanın Kökeni’ adlı eser, bir zamanlar tablonun sahibi olan Fransız psikanalist Jacques Lacan’ı merkeze alan bir sergi kapsamında Fransa’nın Metz şehrindeki Centre Pompidou-Metz’te bulunuyor.
‘Dünyanın Kökeni’yle ilgili bir başka önemli ayrıntı da resmin yapılış hikayesi. Geçtiğimiz aylarda 10Haber’den Elif Soyseven, resim 1866’da Paris Sefiri Halil Paşa tarafından ressam Courbet’ye sipariş edildiğini, hatta pozu da paşanın sevgilisinin verdiğini ancak tablonun daha sonra ünlü psikanalist Lacan’ın olduğunu yazmıştı.
Sanat tarihinin en ünlü çıplak resmini bir Osmanlı paşası sipariş etmiş, poz veren de sevgilisiymiş