Böceklerden geyiklere maymunlardan kuşlara geniş bir skalada araştırmalar yapan uzmanlar yaş ve sosyal bağlantılar arasındaki ilişkiye dair yeni bir görüş ortaya koydu: Hayvanlar da yaşlandıkça insanlar gibi daha az sosyal etkileşime giriyor.
Bu araştırmacılardan Leeds Üniversitesi’nden Dr Josh Firth “Genel olarak, bireylerin yaşla birlikte daha az sosyal hale geldiği çok genel bir kalıp var gibi görünüyor” diyor.
Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences dergisinin özel sayısında yayınlanan 16 araştırmadan oluşan seri bu durumun muhtemel nedenlerini ve sonuçlarını da analiz ediyor. Ve görünen o ki daha az sosyalleşmenin bedeli olduğu gibi faydaları da var.
Dr. Firth’e göre hayvanlarda yaşlı bireylerin daha az sosyalleşmesinin muhtemel nedenlerinden biri gençliğinde olduğu kadar bilgi paylaşımına ihtiyaç duymaması. Bu sayede, yani birbirlerinden uzak durarak, enfeksiyon riskinden kaçınabiliyorlar ki bu yaşla birlikte zayıflayan bağışıklık sistemlerini hesaba katınca önem kazanıyor.
Buradan hareketle insanların da teknolojinin nimetlerinden faydalanabileceğine dikkat çekiyor: “İnsanların yaşlandıkça sosyal bağlantılarını azaltmasıyla ortaya çıkabilecek bariz dezavantajları hafifletmeye çalışmak kesinlikle önemli, ancak potansiyel faydaları da göz önünde bulundurmalıyız. Online etkileşim gibi yeni teknolojiler insanların her iki durumundan da faydalanabilmesini sağlar.”
Özel sayının editörlerinden Dr. Firth hayvanların yaşlandıkça sosyal davranışlarını gözlemlemenin faydalarına dikkat çekiyor: Tüm ömrü boyunca gözlemleme ve deney yapma. Bu iki fayda insanlar söz konusu olduğunda kolay değil.
Yayınlanan araştırmaların birinde 150’den fazla hayvan türünü analiz eden uzmanlar daha sosyal olan türlerin daha çok yaşadığını, daha uzun süren üreme pencereleri olduğunu gördü.
Bir başka çalışmada araştırmacılar ev serçesi türüne ait altı yıllık verileri analiz etti. Yaşlı bireylerin daha küçük sosyal çevreleri olduğu ve daha az çevreyle bağlantıda olduğu sonucuna ulaştı.
Sosyal bağlantıların azalması olumsuz olarak görülse de faydaları da olabileceğini gösteren araştırmalar var. Macaca mulatta türü makak maymunuyla yapılan çalışma yaşlıların daha az sosyalleşerek özellikle kendi yaş gruplarında görülen hastalık risklerini azaltabildiğini ortaya koydu. kızıl geyiklerde parazitik solucan enfeksiyonlarını inceleyen başka bir çalışma da benzer sonuçlara işaret etti.
