K-pop bir müzik türünden de öte milyarların döndüğü bir sektör. K-pop grupları Güney Kore’nin kültürel hazinesi gibi. Ülkelerinin hem milyarlar kazanmasını sağlıyor hem de dünyada tanınmasının başlıca nedenlerinden biri.
Örneğin en ünlüleri BTS’yi ele alalım… Hyundai Araştırma Enstitüsü tarafından 2018’de yayınlanan bir rapora göre BTS tek başına Güney Kore ekonomisi için yıllık 3.54 milyar dolardan daha değerli. Bu, 26 orta ölçekte şirketin katkısına eşdeğer. Bir önceki yıl ülkeyi 800 bin turistin ziyaret etme sebebi BTS’in ta kendisiydi.
Allied Market Research’e göre küresel K-pop etkinlik pazarının değeri 2021’de 8,1 milyar dolardı ve 2031 yılına kadar bu miktarın 20 milyar dolara ulaşması bekleniyor. K-pop albümleri geçen yılın ocak ayından ekim ayına kadar yurt dışında 243,8 milyon dolarlık rekor bir hasılat elde etti. Japonya, ABD ve Çin ilk üç alıcı oldu.
Ancak ülkenin İstihdam ve Çalışma Bakanlığı Geçen yıl en çok albüm satan kadın K-Pop grubu NewJeans üyelerinin çalışan olmadığına karar verdi.
Bakanlık grubun bir üyesine yönelik işyerinde taciz iddialarını reddederek ünlülerin ülkenin iş yasası uyarınca işçi olarak görülmediğini ve bu nedenle aynı haklara sahip olmadıklarını söyledi.
Karar tepki çekerken zorlu çalışma saatleri ve yoğun rekabetiyle tanınan sektörde şaşkınlık da yaratmadı.
Üstelik grup son aylarda yapım şirketi Ador ile gözler önünde bir çekişme içinde. Super Shy, OMG ve Supernatural gibi hit şarkılara imza atan grup geçen yıl dünyada en çok albüm satan sekizinci müzisyendi. Bu yıl MTV ödüllerinde en iyi grup olarak aday gösterilmişti.
2022’de plak şirketi Ador tarafından kurulan grubun 16-20 yaş arası beş üyesi var: Minji, Hanni, Danielle, Haerin and Hyein. 11 Eylül’de bir Youtube canlı yayını sırasında 20 yaşındaki Hanni ve diğer grup üyeleri Ador’un kendilerine karşı tutumuyla ilgili endişelerini dile getirmişti. Sonradan silinen videoda işyerinde tacizin de aralarında bulunduğu bazı suçlamalar yapmış, Hanni müzik endüstrisindeki zorbalıkla ilgili mahkemede ifade vereceğini söylemişti.
Gerçek adı Pham Ngoc Han olan Hanni Hybe şirketinden üst düzey isimlerin kendisini ve grup arkadaşlarını görmezden geldiğini söylemişti. Ayrıca iç yazışmalarda grubu kötülediği ve bir gazeteciden albüm satışları ile ilgili olumsuz yazı yazmasını istediğini anlattı.
Hybe daha önce suçlamaları reddetmişti. Hybe şirketinin bir yan kuruluşu olan Ador’un CEO’su duruşmada sanatçılarını daha yakından dinleyeceğini söylemişti.
Hanni’nin bu suçlamaları sadakat ve sevgisiyle ünlü hayranlarının hükümete işyerinde zorbalıkla ilgili suç duyurusu yapıp meseleyi yargıya taşımak istemesiyle sonuçlanmıştı.
Güney Kore Çalışma Bakanlığı çarşamba günü yaptığı açıklamayla bu iddiaları reddederek Hanni’nin imzaladığı menajerlik sözleşmesinin içeriği ve doğası göz önüne alındığında ülkenin çalışma standartları yasası kapsamında bir çalışan olarak kabul edilmediğini belirtti. Ayrıca Hanni’nin gelirinin maaştan ziyade kar payı olduğuna dikkat çekilerek ödediği verginin de bu yönde olduğuna değinildi.
Güney Kore’de şu anda ünlülerin veya sanatçıların çalışma haklarını koruyan belirli bir yasa yok ve uzmanlar eğlence sektöründe uzun süredir devam eden sorunları ele almak için acil reformlara ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Sanatçıların çalışma haklarını korumak için Hollywood’daki yetenek ajansı yasasına benzer uygulama getirilebileceği söyleniyor.
K-pop seveler süper hayranlık kavramının doğmasının nedeni. Dolayısıyla bu karara tepkililer. Sosyal medyada ‘IdolsAreWorkers’ (İdollerİşçidir) etiketi altında öfkelerini dile getirdiler. Bir yandan da kararın yasal zemini olduğuna dikkat çekenler oldu. Ancak bu kesim de sektörde reforma ihtiyaç olduğunu vurguluyor.
