Bir süredir demansla mücadele eden ABD’li yıldız oyuncu Bruce Willis ve meslektaşı Demi Moore’un 1987-2000 arasında evli oldukları dönemde üç kız çocuğu oldu. Kızların en küçüğü Tallulah 1994’te dünyaya geldi.
Tallulah kendini bildi bileli zihinsel sağlık sorunlarıyla mücadele etti. Okul hayatında zorluk yaşadı. Çocukken ve ergenlik döneminde çevresine uyum sağlamakta güçlük çekti. Bir dönem yeme bozukluğu sorunu oldu. Hatta kişinin vücudunun belli bir kısmıyla ilgili sürekli olumsuz düşünceler geliştirdiği bir zihinsel sağlık durumu olan ‘Vücut Dismorfik Bozukluğu’ (BDD) teşhisi bile kondu. Depresyon, anksiyete bozukluğu, özgüven problemleri yaşadı.
Ama bunların hiçbiri resmin bütününü yansıtmıyordu. Genç kadın nihayet 2022 yılında konan otizm teşhisinden sonra taşları yerli yerine oturttu, kendini neden hep “farklı” hissettiğini, hayatta neden hep zorlandığını anladı.
Kendime şefkatim arttı
Tallulah Willis birkaç gün önce katıldığı Today’s Show adlı sabah programında hakkındaki bu bilgileri kendisi anlattı. Üstünde canlı yeşil renkte bir elbise vardı. Küt kesilmiş kızıl perçemli saçları çok yakışmıştı. En önemlisi sağlıklı ve mutlu görünüyordu.
Aslında otistik olduğunu ilk kez açıklamıyordu, geçen sene de Vogue dergisine bir yazı yazmıştı, ama söylediğine göre ilk kez bir televizyona çıkıp kendi durumunu bu kadar net anlatıyordu.
Aslında kendisi de kendini yeni tanıyor, eskiden yaşadığı pek çok şeyin otizmle bağlantılı olduğunu fark ediyordu. Doğru teşhis sayesinde artık kendine şefkatle yaklaşmayı öğrendiğini söylüyordu.
Tallulah Willis 18 Eylül’de Today’s Show’a katıldı, milyonlarca insanı otizm konusunda bilgilendirdi
Kadınlarda otizm neden daha zor anlaşılıyor
Tallulah Willis’in televizyona çıkmasının bir sebebi daha var. Kadınlara otizm teşhisi koymak erkeklere göre daha zor ve o da buna dikkat çekmek istiyor.
Kadınlarda otizmin genellikle geç ve zorlukla teşhis edilmesinin birkaç sebebi var. Kadınlar otizm spektrumundaki erkeklerden farklı belirtiler gösterebilir. Ancak teşhis kriterleri genellikle erkekler üstünde yapılan araştırmalara dayandığı için kadınlardaki belirtilerle tam olarak örtüşmeyebiliyor. Bu nedenle kadınlar teşhis aşamasında göz ardı edilebiliyor.
(Soldan sağa) Scout Larue (ortanca kardeş) Tallulah Belle ve Rumer Willis, 2019, Los Angeles. Fotoğraf: Shutterstock
Bir diğer sebep kadınların sosyal becerilerinin daha gelişmiş olması. Özellikle çocukluk döneminde kızlar sosyal uyum sağlama becerileri geliştirerek farkında olmadan otizmin tipik belirtilerini gizlemeyi öğreniyor. Bir anlamda maskeliyor.
Bazen de, tıpkı Tallulah Willis’e olduğu gibi kadınlarda otizm anksiyete veya depresyon gibi hastalıklarla karışıyor. Bu nedenle doğru tanı konana kadar kadınlar yıllarca yanlış tedavi görebiliyor.
Bir de toplumsal beklentiler var. Kadınlardan sosyal ilişkilerde daha becerikli olması bekleniyor, kadınlar da bu beklenti nedeniyle zorluk yaşasalar da bunu saklama çabasına giriyor. Bu da teşhisi zorlaştırıyor.
Babamın durumu stabil
Tallulah programda babasının sağlık durumundan “stabil” diye söz etti
Otizmle ilgili kişisel deneyimi dışında Bruce Willis’in frontotemporal demansla mücadelesini de anlatan Tallulah babasının nasıl olduğu sorusuna “stabil” diye cevap verdi. Yani ünlü aktörün durumunda değişen bir şeyi olmadığını, ama koşullar göz önüne alındığında bunun iyi sayılması gerektiğini söyledi.
Halbuki babası onu bu haliyle tanıyabilse çok iyi arkadaş olabilirlerdi. O yüzden sözlerini “Hiçbir şeyi elde bir saymayın” diye bitirdi.