Geleceğe dair planlarınızı gerçekleştirmek için bir şey yapmak yerine koltuğa yapışıp kaldınız mı? Bir türlü sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanamıyor musunuz? Fazla içki içtiğinizi mi düşünüyorsunuz? Kenara kötü günler için üç-beş kuruş atmayı bir türlü başaramadınız mı? Gelecekteki halinizle oturup konuşma zamanınız gelmiş olabilir.
Nasıl mı?
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) araştırmacıları yapay zeka marifetiyle kullanıcının gelecekteki haliyle konuşabileceği bir sohbet botu üretti. Kullanıcılar 60 yaşındaki haliyle konuşup tavsiye alabiliyor, olgun halinin tecrübelerinden faydalanabiliyor. Amaç insanları yarın olmak istedikleri insanla ilgili bugünden düşünmeye teşvik etmek.
Bunun için önce sohbet robotunu kullanacak kişiye kendisi, ailesi, arkadaşları, hayatını şekillendiren geçmiş deneyimleri, geleceğe dair idealleri hakkında sorular soruldu. Kullanıcılar ayrıca profil fotoğraflarını yükledi ve bu fotoğraf dijital olarak yaşlandırılarak 60 yaşındaki görüntüleri elde edildi. Daha sonra kullanıcıların cevapların elde ettiği bilgiyi işleyen program geniş çaplı bir dil modeli yarattı. Bu model kullanıcının gelecekteki kendisi için sentetik hafızalar üretmek için kullanıldı. Bu, sohbet botunun sorulara yanıt verirken tutarlı ve anlamlı bir arka plandan faydalanmasını sağladı.
Sonuç olarak profil fotoğrafı yaşlanmış hali olan bu ‘gelecekteki sen’ kullanıcıya kendini “Ben senin potansiyel yaşlı versiyonunum” diye tanıtıyor ve hayattaki deneyimlerini paylaştığı sohbet başlıyor.
‘Gelecekteki Sen’ isimli bu projede görevli Pat Pataranutaporn “Amaç uzun süreli düşünme ve davranış biçimi değişikliği. Bu da insanları uzun vadede faydalarına olacak şekilde bugün daha akıllıca seçimler yapmak için motive edebilir” diyor. Pataranutaporn da gelecekteki haliyle birkaç kere konuşmuş. En çok etkilendiği konuşma ise gelecekteki halinin ona hala yapabiliyorken anne babasıyla daha çok zaman geçirmesini, sonsuza kadar hayatında olamayacaklarını hatırlatmasıymış.
Bir başka diyalogda ise biyoloji öğretmeni olmak istediğini söyleyen bir öğrenci yaşlı haline kariyerindeki en değerli anı sordu. Sohbet botu Boston’da yaşayan emekli bir biyoloji öğretmeni olarak derslerinde başarılı olmayan bir öğrencisine notlarını yükseltmesi için yardımcı olmasının kariyerindeki özel anlardan biri olduğunu söyledi. Öğrencinin yüzüne yansıyan başarmış olmanın gururunu görmenin ne kadar tatmin edici olduğunu anlattı.
Kullanıcılara gelecekteki sen uygulamasının bir tahminden çok verilen bilgiye dayalu bir potansiyel gelecek olduğu elbette hatırlatılıyor. Hatta verdikleri cevapları değiştirerek farklı alternatif geleceklerini de keşfetmeleri öneriliyor.
Proje üzerinde yazılan henüz hakem değerlendirmesinden geçmeyen araşatırmaya göre sohbet botunu deneyimleyen 344 gönüllü daha az anksiyete hissetti, gelecekteki kendileriyle daha güçlü bir bağ kurdu. Araştırmanın baş yazarı Pataranutaporn Bu güçlü bağın insanları hedeflerine odaklanmaktan düzenli spor yapmaya ve beslenmeye kadar hayatlarına dair daha iyi kararlar almayı teşvik edebileceğini söyledi.