Atkins, ketojenik ve paleo. Bu üç diyet kilo vermek isteyenler için son yıllarda popüler fakat yeni bir çalışmaya göre bu diyetler kalp sağlığına hiç de iyi gelmiyor.
Amerikan Kalp Derneği’nin dergisi Circulation’da yayınlanan çalışma, kardiyologlar, diyetisyenler ve diğer sağlık uzmanlarından oluşan bir ekip tarafından hazırlandı.
Araştırmacılar, özellikle sosyal medyada popüler olan çeşitli diyet türlerini inceledi. Sonra da bu diyetlerin, kanıta dayalı kalp dostu sağlıklı beslenme kılavuzlarıyla ne kadar uyumlu olduğunu değerlendirerek 100 üzerinden puanladı. En kötü sonuçları 31 puanla Atkins ve ketojenik diyet aldı. Bunu 53 puanla Paleo diyeti (taş devri diyeti) izledi.
Diyetlerin ortak özelliği karbonhidrat alımının oldukça sınırlı olması. Tipik olarak bu diyetleri uygulayanlar günlük enerjilerinin yüzde 10’undan azını karbonhidratlardan sağlıyor. Yani buğday, yulaf, bulgur gibi tahıllar, protein dışında karbonhidrat içeren kuru baklagiller ve meyvelerin çoğu bu diyetlerde yer almıyor. Yeşillikler, salatalık, brokoli, karnabahar, lahana gibi düşük kalori sebzeler karbonhidrat kaynaklarını oluşturuyor.
Hemen hatırlatalım: Beslenme uzmanlarına göre, sağlıklı bir erişkin günlük enerjisinin yüzde 45-55’ini karbonhidratlardan karşılamalı. Bu arada özellikle Atkins ve ketojenik diyetin yüksek miktarda protein ve doymuş yağ içeriğine sahip olması da kalp sağlığı açısından risk oluşturuyor.
Sınıfı geçen kalp dostu dört diyet
Araştırmadan en yüksek dereceyi 100 puanla DASH diyeti aldı. Türkçe açılımı “Hipertansiyonu Önlemek için Diyet Yaklaşımları” olan DASH diyeti, 1990’larda ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) araştırmacıları tarafından geliştirildi. DASH diyetinin prensipleri ise basit: Sebze, meyve, tam tahıllar, baklagil, kuruyemiş, yağlı tohumlar ve az yağlı süt ürünlerini içeriyor, tuz, yağlı etler, ilave şeker ve rafine tahılları ise sınırlıyor.
Kalp sağlığı ile uyumlu diğer diyetler ise şunlar: Pesketeryan diyet (92 puan), Akdeniz diyeti (89 puan) ve vejetaryen diyet (86 puan). Söz konusu üç diyet, taze sebze-meyve, tam tahıl, işlenmemiş gıda konusunda ortaklaşıyor. Pesketeryan diyet, vejetaryen diyete benzese de farklı olarak balık ve diğer deniz ürünlerine izin veriyor. Akdeniz diyetinde ölçülü miktarda alkol tüketilebiliyor. DASH diyeti alkolü yasaklamasa da “Mümkünse içmeyin” önerisinde bulunuyor.
