Hayatının bir aşamasında narsist biriyle karşılaşmış olma ihtimaliniz hiç de az değil. (Bu arada karşılaşmadım diyorsanız o narsist siz olabilirsiniz.) Tam olarak ne kadar yaygın olduğu bilinmese de nüfusun yüzde 5’inde görüldüğü tahmin ediliyor. Ancak narsisistik davranışlarını saklama eğiliminde olanlar nedeniyle bu oranın daha yüksek olabileceği tahmin ediliyor. Erkeklerde, şaşırtıcı olmayan bir şekilde, daha sık görülüyor.
Narsist günlük hayatımızda cömertçe kullandığımız bir kelime. Hemen herkes zaman zaman narsisistik olarak nitelendirilebilecek davranışlar sergiler. Ancak tıpta bu terim spesifik bir kişilik bozukluğu tanısı anlamına geliyor. Farklı tanımları olsa da temelde narsizm, kişinin diğerlerinden daha iyi ve değerli olduğuna dair sarsılmaz bir inancı olması.
Halihazırda hayatınızda bir narsist varsa ilişkinizi bitirmeden önce biraz daha dişinizi sıkmayı deneyebilirsiniz. Çünkü yeni bir araştırma narsisistik kişilik bozukluğu olanları yaşlandıkça daha empatik, gönlü bol, anlaşması kolay olduğunu gösteriyor. Kendilerine atfettikleri mantık dışı önem biraz azalsa da elbette tamamen ‘iyileştikleri’ söylenemez.
Araştırma çocuk yaşlarda akranlarına kıyasla narsist olanlarınsa yetişkinlikle öyle kalmaya devam ettiğine işaret ediyor.
Psychological Bulletin dergisinde yayılanan çalışma geçmişte yapılan 51 araştırma 8-77 yaş arası 37 bin 247 katılımcıyı kapsıyor. BBC’nin haberine göre araştırmacılar üç tip narsisistik davranışa odaklandı:
- Kendini başkalarından üstün ve büyük gören, kendisine hayranlık duyulması için yanıp tutuşanlar,
- Başkalarını rakip olarak gören istismarcı ve empati yoksunu olanlar,
- Kendiyle ilgili derin bir utanç duyan, özgüvensiz ve eleştiriye açık olmayanlar.
Araştırmacılar bu kişilik ölçütlerine zaman içinde ne olduğuna, nasıl değiştiğine baktı ve yaşla birlikte azaldığını gördü. Ancak bu değişim büyük ölçüde değil ve kademeli olarak gerçekleşiyor.
Bern Üniversitesi’nden araştırma ekibinin başındaki isim Dr. Ulrich Orth bazı bireylerin daha güçlü bir değişim yaşayabildiğine dikkat çekse de “Genel anlamda, tanıdığınız bir narsisisti yıllar sonra gördüğünüzde tamamen değişmiş olmasını beklemeyin” diyor.
