Hekimlerin artan uyuz vakaları konusundaki uyarılarına rastlamış olabilirsiniz. Çukurova Üniversitesi’nden Halk Sağlığı uzmanı Prof. Ertan Kara’ya göre bunun sebebi küresel ısınma ve nem nedeniyle böcek sayısının artması. Prof. Kara çok daha tehlikeli bir duruma dikkat çekiyor: Türkiye’de daha önce görülmeyen böcek türlerinin çeşitlenmesi ve sayılarının artması nedeniyle Batı Nil ateşi, zika ve tatarcık humması gibi vakalar görülebilir.
Böcek kaynaklı salgın hastalıklarda artış yaşanabilir.
“Vektörel hastalık” riski
Keneler, sinekler, pireler gibi hastalık bulaştıran canlılara “vektör”, bu bulaşma nedeniyle oluşan hastalıklara da “vektörel hastalık” deniyor. Vektör türlerindeki değişikliklerin ve çevrede görülme artışının böcek bilimcilerin yaptığı çalışmalarda tespit edildiğini kaydeden Prof. Dr. Kara, “Küresel ısınmayla birlikte gerekli ortamı sağlayıp çoğalan bu vektörler daha önce kendi bölgemizde görmediğimiz ‘zika’ ya da ‘batı Nil ateşi’ gibi hastalıkları da beraberinde getirecektir. Bunun örneklerine daha önce İzmir’de birkaç vakada rastlamıştık. Batı Nil ateşi, grip benzeri semptomlar ve deri döküntüleri ile kendini gösterir. Nadiren beyin zarında, beyinde veya diğer organlarda iltihaplanma gelişir. Zika ise özellikle el ve ayaklardaki küçük eklemlerde şişmelere, kas ağrısı, baş ağrısı, gözlerin arkasında ağrı ve kusmaya neden olur” dedi.
Belediyelerin ilaç çeşitliği ve etkileri konusunda dikkatli olmaları gerektiği vurgulanıyor.
“Bu hastalıklar salgına neden olabilir”
Özellikle daha önce çeşitli illerde küçük salgınlara da neden olan tatarcık humması hastalığından bahseden Prof. Dr. Kara, “Yine küresel ısınmayla beraber halk arasında yakağan ya da mucuk diye bilinen tatarcık sineklerinin türlerinde de bazı değişiklikler oldu ve bunları daha çok görmeye başladık. Bu durum da tatarcık humması denilen bir hastalığa neden oluyor. Yakın geçmişte ülkemizde Adana’nın Kozan ilçesinde, İzmir’in Çeşme ilçesinde Ankara’nın Mamak ilçesinde bu hastalık küçük çaplı salgınlar yapmıştı. Grip benzeri belirtiler gösteriyor. Kırgınlık, bulantı, kusma, yüksek ateş bulguları oluyor. 3 günlük ateş olması nedeniyle 3 gün hastalığı da deniyor. Gerekli önlemler alınmazsa, bu böceklerin yaşam alanlarına müdahale edilmezse bu hastalıkların günümüzde de çoğalacağını tahmin ediyoruz. Bunun gibi başka hastalıklar da karşımıza çıkacaktır” diye konuştu.
Çukurova Üniversitesi’nden Halk Sağlığı uzmanı Prof. Ertan Kara.
“Mutlaka kaynağı kurutulmalı”
Böcek bilimcilerin bu konulardaki çalışmalarının önemine vurgu yapan Prof. Kara, belediyelerin yürüttüğü ilaçlama çalışmalarına dikkat çekiyor, “Yapılan ilaçlama tüm vektör türleri için önleyici olmayabiliyor. Hekimler de vektör kaynaklı olabileceğini düşündüğü farklı belirtileri iyi araştırmalı, buna uygun tedavi vermeli. Belirtilerin kaynağının araştırılması, hastalığın artışa geçmesini önlemede önemli olacaktır” diyor.
