M çiçeği virüsü fareler ve sincaplar gibi kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmuş insanlardan bulaşıyor. Virüsün neden olduğu vücut döküntülerine dokunmak, bu döküntülerin bulaştığı giysi, çarşaf, havlu ve benzeri eşyaları kullanmak ve vücut sıvılarıyla temas etmek en önemli bulaş nedenleri arasında.
İlk belirtiler virüsü kaptıktan sonraki 5 ila 21 günde ortaya çıkabiliyor. Virüs genelde yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme, titreme ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklara neden oluyor.
Özel bir tedavi yöntemi olmayan hastalığın tedavisi antiviral ilaçlarla yapılıyor. Vakaların büyük bir kısmı hastalığı hafif geçiriyor ve birkaç hafta içinde sağlığına kavuşuyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ‘maymun çiçeği hastalığı (Monkeypox)’ ismini 2022’de ırkçılık ve ayrımcılık kaygısıyla ‘mpox’ olarak değiştirmişti.
23 Temmuz 2022’de de DSÖ virüsle ilgili ‘uluslararası öneme sahip halk sağlığı acil durumu (PHEIC)’ ilan etmişti. Bu alarm seviyesi daha sonra düşürülmüştü. Vakalar artınca geçenlerde Afrika’da yine acil durum ilan edildi.
İki sene içinde ikinci acil durum ilanı
Dün virüsün yeniden ‘uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu’ oluşturduğu ilan edildi. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus “DSÖ Acil Durum Komitesi bugün toplandı ve bana (M çiçeği virüsüyle ilgili) durumun uluslararası öneme sahip halk sağlığı acil durumu ilan edilmesini tavsiye etti. Kabul ettim” dedi.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde M çiçeği virüsüyle ilgili vakaların 10 yıldan uzun süredir bildirildiğini kaydeden Ghebreyesus her yıl bildirilen vaka sayısında istikrarlı artış olduğunu söyledi.
Ghebreyesus “Geçen yıla göre bildirilen vaka sayısı önemli ölçüde arttı. Bu yıl şu ana kadar bildirilen vaka sayısı 14 binden fazla. Hastalıktan 524 kişi öldü ve geçen yılın toplamını çoktan aştı” dedi.
Geçen hafta Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Afrika’daki diğer ülkelerde M çiçeği vakalarındaki artışı değerlendirmek için Uluslararası Sağlık Tüzüğü kapsamında bir Acil Durum Komitesi toplayacağını duyurduğunu hatırlatan Ghebreyesus şunları söyledi: “DSÖ Acil Durum Komitesi bugün toplandı ve bana (M çiçeği virüsüyle ilgili) durumun uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durum ilanı tavsiyesi yaptı. Kabul ettim.”
Ghebreyesus komitenin tavsiyesinin Afrika Birliği’nin dün Afrika ülkelerinde hızla yayılan M çiçeği virüsüne karşı kıta çapında halk sağlığı acil durumu ilanıyla uyumlu olduğunu da bildirdi.
