Kanser hastalığında en önemli ilk adım riski azaltacak yaşam tarzı benimsemek. Sağlıklı beslenme, sigara kullanmama gibi alışkanlıklar riski azaltmanın basit ama etkili yolları.
Yeni bir araştırma bazı kanser türlerinden korunmanın etkili yolunun virüs ve bakterilerden korunmak olduğunu gösteriyor. Amerikan Kanser Araştırma Derneği’nin yeni raporuna göre dünya genelinde kanserlerin yüzde 13’ü bakteri ve virüslerle bağlantılı.
Mide kanserlerinin çoğunun nedeni bakteri. Rahim ağzı kanseri ile genital kanserlerde vakaların çoğu virüs nedeniyle ortaya çıkıyor. Oral kanserlerinde de durum aynı. Ayrıca bazı kronik viral enfeksiyonlar karaciğer kanserine neden olabiliyor.
Bu bilgilere sahip olmanın iyi yani şu: İşler o aşamaya varmadan, adı bile ürküten kanser kelimesi telaffuz etmeden önlemenin yolu var. Bu enfeksiyonları önlemek için etkili aşılar ve tedaviler etmek için ilaçlar var. Düzenli sağlık taramalarıyla erkenden tespit edilmesi de mümkün.
Duke Tıp Fakültesi’nden raporu denetleyen yönetim komitesinin üyesi Dr. Michael Pignone “Kansere neden olabilen enfeksiyonların önlenmesi ve tedavisinde kaydedilen ilerleme bunları vurgulamamızın bir nedeni. Daha önce yaygın olan bazı kanserleri nadir hastalıklara dönüştürmeye artık yakınız” dedi.
HPV (İnsan papilloma virüsü)
HPV virüsünün 200’den fazla türü var ve bunların bazıları rahim ağzı, genital ve ağız kanseri riskini önemli ölçüde artırıyor. HPV bulaşması durumunda çoğu vakada vücut kendi kendine temizleyebiliyor. Ancak rahim ağzında HPV enfeksiyonu olan kadınların yaklaşık yüzde 10’unda yüksek riskli bir türle kalıcı bir enfeksiyon gelişiyor.
Cinsel olarak aktif olan çoğu kişi hayatlarında en az bir kez insan papilloma virüsü ile enfekte oluyor. Prezervatif kullanmak HPV enfeksiyonuna karşı koruma sağlıyor ancak tam koruma değil. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, 11 veya 12 yaşlarında başlayıp 26 yaşına kadar iki veya üç doz HPV aşısı öneriyor.
Erken teşhis HPV’nin neden olduğu hücresel anormallikleri kansere dönüşmeden önce tedavi etmek için de önemli. Vajinal veya servikal sürüntü ile HPV enfeksiyonu testi yapılabiliyor.
Hepatit B ve C
Bu virüsler karaciğer hücrelerinde iltihaplanmaya neden olarak kansere yol açar. Kronik iltihaplanma karaciğerde siroz adı verilen ve kanser için güçlü bir risk faktörü olan bir yara dokusu birikmesine… Uzmanlar bazı durumlarda hepatit B’nin sağlıklı karaciğer hücrelerini değiştirerek doğrudan kansere neden olabileceğini söylüyor.
Hepatit B ve C kan, sperm veya diğer vücut sıvılarıyla temas yoluyla bulaşabilir. Her iki enfeksiyon da kan testleriyle tespit edebiliyor..
Hepatit B’ye karşı etkili bir aşı var ve 1991’den beri bebeklerin aşılanması öneriliyor. 60 yaşına kadar belirli risk faktörleri olan her yaştan kişinin test yaptırması ve aşılanması öneriliyor.
Hepatit C için bir aşı yok. ancak antiviral ilaçlarla tedavi edilebiliyor. Ancak uzun süre tedavi edilmezse karaciğer hasarına yol açabilir ve hastaların karaciğer kanserine yakalanma riskini çok daha yüksek hale getirebilir.
Helikobakter pilori
Helikobakter pilori (h.pylori) aynı isimli bakterinin mide dokusunu enfekte etmesiyle ortaya çıkan bir hastalık. Çok yaygın görülüyor. Dünya nüfusunun yaklaşık yarısı bakteriyi taşır. Ancak bunların yalnızca yüzde 1 ila 3’ü kansere yakalanır. Bunun nedeni veya bakterinin nasıl kansere yol açtığı tam olarak bilinmiyor.
Bu bakteriler tükürükte, dişlerdeki plakta ve dışkıda görülüyor. Enfeksiyonlar genellikle çocukluk çağında yakın aile teması veya kalabalık yaşam alanları yoluyla meydana geliyor. Çoğu insan asemptomatik olarak geçiriyor.
Enfeksiyon mide astarında kronik iltihaplanmaya yol açıyor ve bunun kanseri tetikleyebileceği biliniyor. Bakterinin türü ve kişinin genetiği de rol oynuyor.
Aile içinde yaşam alanlarında yayılmasının önlemenin en iyi yolu yemek kaplarını, çatal bıçakları ve bardakları paylaşmaktan kaçınmak. Elleri en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla iyice yıkamak bakteriyi öldürüyor. Dolayısıyla yemek hazırlamadan veya yemeden önce ve tuvaleti kullandıktan sonra yıkamak şart.
Mide ülseri, mide ağrısı veya kanlı dışkısı olan kişilere bakteri için test yapılmalı. Tedavisinde ise antibiyotik kullanılıyor.
