Özellikle gençler arasında yaygın kullanılan ve ‘vape’ olarak adlandırılan elektrikli sigaralar aslında bir çeşit nargile gibi. Şarj edilen elektrikli alet, içindeki sıvıyı ısıtıyor, bunu sigara gibi kullanmak isteyenler de o sıvının buharını ciğerlerine çekiyor.
Bu aletlerin sigaradan daha az zararlı olduğuna dair bir inanış var. Bu inanış, aletlerin içine konan sıvının bazen nikotin içermemesine, nikotin içeriyor olsa bile ucunda yanma olmadığı için diğer zararlı kimyasalları ve özellikle de katranı barındırmamasına dayandırılıyor. Ama bu inanış yanlış; çünkü bu sıvının buharı, nikotin ve sigara içimiyle alınan kimyasalları içermese bile insan akciğeri üzerinde geri dönülmesi zor etkiler bırakabiliyor.
Şimdi bu araçların kullanım sırasındaki anlık etkisi üzerine bir araştırma daha yapıldı ve bu elektrikli araçların nikotin içermese dahi kullanıcının damar sağlığını anında olumsuz etkilediği ortaya çıktı..
Chicago’daki Radyoloji Derneği’nin yıllık toplantısında sunulan araştırma nikotinli veya nikotinsiz e-sigara kullanımının venöz oksijen satürasyonunu da azalttığını ortaya koydu. Bir başka deyişle kişinin akciğerlerinin daha az oksijen almasına, dolayısıyla kanındaki oksijen seviyesinin ansızın düşmesine neden oluyor.
Elde edilen bulguların uzun vadedeki etkilerini incelemek için daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç var ancak araştırmacılar sonuçların düzenli olarak e-sigara kullanmanın ileride damar hastalığına yol açabileceği anlamına gelebileceğini söylüyor.
ABD’deki Pennsylvania Üniversitesi çatısı altında yapışan araştırmanın baş yazarı Dr. Marianne Nabbout “İnsanlarda elektronik sigaraların tütün bazlı sigaralara göre daha güvenli alternatifler olduğuna dair bir inanış var ancak bu aslında doğru değil” diyor.
E-sigara ile akciğere çekilen buhar, tütün dumanıyla aynı kansere neden olan kirleticiler içermese de, buharına maruz kalmak kimyasal solumak anlamına geliyor. Yeni araştırma bunun vücut üzerinde etkisi olduğunu gösteriyor.
Bu sigaraların çalışma prensibine göre sıvı ısınıyor ve kullanıcı tarafından solunan bir buhara dönüşüyor. Bu buhar cihazına ve içindeki sıvıya bağlı olarak kurşun, nikel, formaldehit, propilen glikol ve gliserin gibi maddeler içerebiliyor.
Dr. Nabbout ve meslektaşları araştırma için, sigara içenlerin, e-sigara içenlerin ve nikotinsiz ürünler kullananların vücutlarına ne olduğunu inceledi. 21 ila 49 yaş aralığında 31 sigara ve e-sigara içenlerle ikisini de kullanmayan 10 kişinin sonuçlarını karşılaştırdı.
Elektronik sigarada nikotin olmasa bile, zararlı olabilecek başka bileşenler olduğuna dikkat çeken Dr. Nabbou”Bu yüzden denekler nikotin bazlı elektronik sigara kullanmasa bile, bu önemli etkileri gördük” diyor.
Katılımcılar e-sigara veya sigara içmeden önce ve sonra, sigara içmeyenler de her klinik ziyaretinde MR taramasından geçti. Araştırmacılar ayrıca, kan akışını analiz etmek için bazı testler uygulayarak kandaki oksijen miktarını ölçtü.
Araştırmacılar her sigara veya elektronik sigara içildiğinde uyluk boyunca uzanan ve tüm alt vücuda kan ve oksijen femoral arterdeki kan akış hızında önemli bir düşüş gördü. Sigara içmeyen ve içenlerle kıyaslandığında en önemli düşüş nikotin içeren e-sigara kullanıcılarında olurken ikinci en büyük düşüş nikotinsiz ürünler kullananlarda gözlemlendi.
Araştırma nikotinli veya nikotinsiz buharlı sigara kullanan kişilerin oksijen satürasyonunun da azaldığını, yani akciğerlerine daha az oksijen ulaştığını gösterdi.
Damar fonksiyonun iyi çalışması kişinin kan damarlarının genişleyip daralabilmesi, böylece kanının verimli bir şekilde akabilmesi, vücuda oksijen taşınması anlamına geldiğinden önemli. Zayıf damarsal fonksiyon kan pıhtısı atması (emboli), yüksek tansiyon ve felç gibi sorunlara yol açabiliyor.