Ozempic ve benzeri zayıflama ve diyabet iğneleriyle ilgili doz aşımı vakaları ABD’deki zehir merkezlerine gelen çağrıları yüzde 1500 artırdı. Bazı vakalar şiddetli bulantı, kusma ve mide ağrısı gibi nedenlerle hastaneye yatırıldı. Bulantıyı kontrol altına almak için kullanılan sıvı ve ilaçlarla hastaların durumunda düzelme görüldü.
CNN.com’un haberine göre 2023 Ocak – Kasım arasında, zehir merkezlerine gelen toplam aramaların yüzde 94’ü iğnelerle ilgiliydi. 2019’da 200 civarında olan Semaglutid kaynaklı aramalar bu yıl 3 bin oldu.
Çoğunlukla doz aşılıyor
Zehir Merkezleri Birliği‘nden Dr. Kait Brown, çağrıların çoğunda insanların yanlışlıkla çift doz aldığını ya da yanlış doz kullandığını söyledi.
Ancak hastaları zehirlenme riskine sokan başka nedenler de var. Biri sahte ilaçlar. Üretici firma Novo Nordisk, altı tıbbi spa ve zayıflama kliniğinde kullanılan sahte ilaçların satışını durdurmak için dava açtı.
Bir başka risk faktörü de semaglutidin bileşik versiyonlarının genellikle patentli ilaçtan farklı olması. Birçoğu ‘semaglutid sodyum’ ve ‘semaglutid asetat’ adı verilen semaglutid tuzları içeriyor. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), ilacın tuz formlarının, patentli formu gibi güvenli ve etkili olduğunun test edilip onaylanmadığını söylüyor. Birleştirilmiş versiyonlar onaylanmamış dozajlarda satılabiliyor.
FDA, en az iki çevrimiçi satıcıya faaliyetlerini durmaları konusunda uyardı. Ancak bu bileşik versiyonlar daha ucuz olduğu için tedavi sigorta kapsamında değilse tercih edilebiliyor.
Zehirlenmelerin hangi versiyondan kaynaklandığı belli değil
2022’de ünlü isimler sosyal medyada Ozempic’le ilgili olumlu görüşlerini belirtmeye başladıktan sonra talep arzı aştı. Bu da bazı eczanelerin bileşik versiyonlar yapmasının kapısını açtı.
Brown, vakaların patentli ilaçlardan mı yoksa bileşik versiyonlardan mı kaynaklandığını bilmediklerini söylüyor.
New Mexico eyaletindeki Zehir ve İlaç Bilgi Merkezi direktörü Dr. Joseph Lambson, 2021 ve 2022 yılları arasında semaglutid ile ilgili çağrıların dört katına çıktığını söyledi ve Utah Zehir Kontrol hattını arayan üç kişinin başına gelenleri Journal of the American Pharmacy Association’da yazdı.
Arayanlardan ikisi ilacın standart dozunun yanlışlıkla 10 katını almıştı. Çünkü dozu önceden ayarlanmış FDA onaylı ilaçların aksine bileşik versiyonlar cam şişelerde geliyor ve hastalar kendi dozlarını şırıngayla çekiyor. Bu da kafa karıştırabiliyor.
Lambson’ın ekibine gelen telefonlardan biri, kilo kaybı için ilk doz olarak kendisine 0,1 mililitre yerine yanlışlıkla 1 mililitre (önerilen miktarın 10 katı) veren 37 yaşındaki bir kadına aitti.
50 yaşındaki bir adam ise kilo vermek için ilk doz olarak 5 ünite yerine 50 ünite aldı. İki gün boyunca kustu ve bir hafta boyunca mide bulantısı çekti.
Arayan üçüncü kişi olan 33 yaşındaki bir kadındı, dozunu bilmediği miktarda ilacı bir spa’da kullandı. bir kaplıcada semaglutid aldığını ancak dozunu bilmediğini bildirmiştir. Sürekli kusma ve karın ağrısı nedeniyle acil servise gitmiştir. Bulantı önleyici bir ilaç ve serum verildi ve o günün ilerleyen saatlerinde taburcu edildi.
Bir aylık doz tek seferde
Bir vakada, arayan bir kişi kalemle ilgili sorun yaşadığını ve yanlışlıkla sonuna kadar çevirerek bir kerede tüm ay boyunca alması gereken dozu tek seferde verdiğini söyledi.
Hastanede yatırılan bir başka hasta yanlışlıkla önerilen miktarın 20 katını aldı.
Ozempic ve Wegovy’nin üreticisi Novo Nordisk yaptığı yazılı açıklamada hasta güvenliğinin birinci öncelikleri olduğunu belirtti. Açıklamada, “Semaglutide ilaçlarımızın sorumlu kullanımını sağlamak için semaglutide.com adresinde ayrıntıları verilen birçok adım atıyoruz” denildi.
Aşırı doz belirtileri
ABD’deki bir zehir merkezine göre, semaglutid doz aşımı belirtileri şöyle: Baş dönmesi veya sersemlik hissi, titrek veya gergin hissetmek, terleme, üşüme ve titreme, sinirlilik veya sabırsızlık, Baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, bulantı ve/veya kusma, kafa karışıklığı, baygınlık.