İstanbul Aydın Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde akademik yıl açılışında konuşan Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu hem öğrencilerin hem de kamuoyunun dikkatini çeken bir açıklama yaptı. Özellikle tıp öğrencilerinin merak ettiği, yıllardır tartışılan bir konuyu gündeme taşıdı: Yurtdışına göç eden doktorlar. Öğrencilerden gelen sorular sadece Türkiye’nin değil dünyanın da karşılaştığı bu göç hareketine odaklıydı.
Sağlık Bakanı genç hekim adaylarının sorularını yanıtlarken göçün aslında çok da büyütülecek bir mesele olmadığını savundu. Verilere bakıldığında yurtdışına göç eden doktor sayısının söylendiği kadar yüksek olmadığını söyledi. Memişoğlu daha sakin bir değerlendirme yapılması gerektiğini söyledi.
“Abartılı bir sayı yok” dedi Memişoğlu ve ekledi: “Özellikle Covid sürecinde doktorlar ciddi bir yük altında kaldı, bu da doğal olarak bir bıkkınlık yarattı. Dünya genelinde doktorlar depresif bir sürece girdi.”
Covid’in ardından gelen tükenmişlik
Memişoğlu’nun konuşmasında özellikle Covid-19 salgını dönemine vurgu yapıldı. Covid sürecinde doktorların ve sağlık çalışanlarının omuzlarındaki yükün ne kadar ağır olduğu kamuoyunda da geniş yankı bulmuştu. Bakan bu süreçte doktorların yaşadığı tükenmişliğin dünyada yaygın bir durum olduğunu söyledi. Salgın sırasında yoğun mesailerde çalışan hekimlerin zamanla bir çıkış yolu aradığına değinen Memişoğlu göç hareketinin bu depresif sürecin bir sonucu olduğunu savundu.
Memişoğlu yurtdışına göçün tamamen olumsuz bir gelişme olarak görülmemesi gerektiğini savunarak, bu doktorların Türkiye’deki bağlarını koparmadan, bilgi ve tecrübelerini ülkeye taşımalarının önemini vurguladı. Ona göre giden doktorlar hem kendi birikimlerine katkı sağlıyor, hem de Türkiye’nin uluslararası alandaki sağlık sistemine olan ilgisini artırıyor.
Türk Tabipleri Birliği’nin verileri ne diyor?
Sağlık Bakanı’nın açıklamalarının aksine Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) verileri dikkat çekici. 2023 yılında TTB’den ‘İyi Hal Belgesi’ almak için başvuran doktor sayısı tam 3015 olarak kaydedildi. 2024’ün ilk dört ayında ise bu sayıya 681 doktor daha eklendi. İyi Hal Belgesi doktorların yurtdışında çalışabilmesi için gerekli olan belgelerden biri olarak biliniyor. Bu veriler doktor göçü konusundaki tartışmaların neden bu kadar gündemde olduğunu açıkça gösteriyor.
Sağlık Bakanı’nın bu verilere karşın ‘abartılı’ yorumu bazı uzmanlar tarafından tartışmaya açılabilir. Ancak Memişoğlu konuşmasında doktorların yurtdışına gitme nedenlerinin sadece ekonomik olmadığını, Covid sonrası tükenmişliğin de bu sürece katkıda bulunduğunu belirtiyor.
Sonuç: Göçün ardındaki gerçekler
Memişoğlu’nun açıklamaları doktor göçüne dair yeni bir bakış açısı sunuyor. Bir yandan binlerce doktorun İyi Hal Belgesi alıp yurt dışına gitme arayışında olduğu bilinse de, bakan bunun abartılı bir durum olmadığını, göç eden doktorların Türkiye ile bağlarını koparmaması gerektiğini savunuyor. Yurt dışında edindikleri deneyimlerin ülkeye fayda sağlayabileceğine inanan Memişoğlu ‘konunun olumsuz bir algıya dönüşmesini’ istemiyor.
Ancak TTB’nin verileri göçün endişe verici boyutlara ulaştığını gösteriyor. Doktorların sadece Covid sonrasında değil, genel olarak hem şiddetten hem de daha iyi koşullar arayışıyla yurt dışına gitmeye devam ettiği biliniyor.