Kuzey Atlantik Antlaşması’na (NATO) üyeliğine ilişkin protokolü Dışişleri Komisyonu’nun gündemine ilk olarak 16 Kasım’da gelen İsveç için TBMM’den iyi haber çıktı. Saat 15’te ikinci kez İsveç gündemiyle toplanan Meclis Dışişleri Komisyonu yapılan oylamayla İsveç’in üyeliğini onayladı.
Komisyon Başkanı Fuat Oktay, İsveç’in özellikle terörizmin finansmanı konusunda adım attığını söylese de “Terörle mücadelede henüz beklenen sonuçları göremedik” dedi.
Üyeliği Türkiye ve Macaristan’ın reddiyle muammaya dönen İsveç’in NATO’ya katılımı için iki ülke parlamentosundan olumlu sonuç çıkması bekleniyor. İsveç için kritik dönemeç TBMM Genel Kurulu’nda yapılacak oylamayla nihayete erecek.
İsveç’ten yanıt: Memnuniyetle karşılıyoruz
İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström ülkesinin NATO’ya katılımına ilişkin teklifin TBMM Dışişleri Komisyonu’nda kabul edilmesini memnuniyetle karşıladı.
Vi välkomnar att utrikesutskottet i Turkiet godkänt Sveriges Nato-ansökan. Nästa steg är att parlamentet ska rösta om frågan. Vi ser fram emot att bli medlem i @NATO
— Tobias Billström (@TobiasBillstrom) December 26, 2023
X hesabından yaptığı paylaşımda Billström “İsveç’in NATO’ya üyelik başvurusunun Türkiye’deki Dışişleri Komisyonu’nda onaylanmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Bir sonraki adım parlamentonun bu konuyu oylaması olacak. NATO üyesi olmayı sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi.
ABD de karardan memnun
ABD de İsveç’in NATO üyeliğine ilişkin teklifin TBMM’de komisyondan geçmesini memnuniyetle karşıladığını ve Biden’ın Türkiye’ye F-16 satışına olan açık desteğinin sürdüğünü bildirdi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller AA muhabirinin sorusuna verdiği yanıtta “Türk parlamentosunun İsveç’in katılım protokolünü ilerletmesini memnuniyetle karşılıyor ve parlamentonun tamamından hızlı bir şekilde geçmesini bekliyoruz” dedi.
Sözcü “Son derece yetenekli bir savunma ortağı olarak İsveç’in NATO’ya hızlı bir şekilde katılımı İttifak’ı güçlendirecektir” diye ekledi.
Dışişleri Bakanlığı’nın Türkiye’ye F-16 savaş uçaklarının satışı konusunda ne zaman harekete geçeceği sorusuna sözcü, ABD’nin Kongre’ye resmi olarak bildirim yapılana kadar silah satışını teyit etmeyeceğini ve bu konuda yorum yapmayacağını söyledi ve ekledi: “Başkan Biden uzun zamandır Türkiye’nin F-16 filosunun modernizasyonunu desteklediğini ve bunun NATO’nun birlikte çalışabilirliğini arttıracağını açıkça ifade ediyor.”
Orban ‘Anlaşmamız yok’ demişti
Geçenlerde konuya ilişkin açıklama yapan Macaristan Başbakanı Viktor Orban da topun Macar parlamentosunda olduğunu söylemiş, ancak milletvekillerinin üyelik onayına pek sıcak bakmadığını altını çizmişti.
Orban bir gazetecinin “Üyelik sürecini Türkiye ile danışıklı olarak mı yürütüyorsunuz?” sorusuna “Bu konuda bir Türk-Macar anlaşması yok” yanıtı vermişti.
Üyelik süreci
İsveç, Macaristan ve Türkiye’nin itirazlarını geri çekmesinin ardından 4 Nisan’da NATO üyesi olan komşusu Finlandiya ile aynı kervana katılmaya hazırlanıyor.
İki İskandinav ülkesi uzun süredir askeri tarafsızlığını korusa da durum Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna topraklarında başlattığı savaşla dengeler değişti.
Türkiye ve Macaristan başlangıçta iki ülkenin başvurusuna da karşı çıkmış, Ankara İskandinav ülkelerini PKK ve YPG ile FETÖ’yü desteklemekle suçlamıştı. Hatta Cumhurbaşkanı Erdoğan “Sokaklarında teröristler olan bir ülke nasıl olur da NATO’ya katkıda bulunabilir” demişti.
Bu süreçlerin ardından taraflar arasında yumuşama başlamış ve konu Macaristan ve Türkiye meclislerine taşınmıştı.