Türkiye’nin ifade özgürlüğü konusunda ciddi kısıtlamalar altında kalmasının önemli unsurlarından bir tanesi Cumhurbaşkanı’na hakareti ceza gerektiren suç haline getiren yasa maddesi. Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, iktidara gelmeleri durumunda bu yasa maddesini yürürlükten kaldıracaklarını açıkladı.
Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 299’uncu maddesinde düzenlenen Cumhurbaşkanına hakaret suçu, Tayyip Erdoğan döneminde sıkça gündeme gelen konuların başında yer aldı. Bu dönemde Erdoğan’a hakaret iddiasıyla 160 binden fazla kişiye soruşturma, 45 bin kişiye dava açıldı, yaklaşık 13 bin kişi de mahkûm edildi.
DW Türkçe’nin, cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda bu madde ile ilgili bir girişimde bulunup bulunmayacağı sorusunu yanıtlayan Kılıçdaroğlu, “Cumhurbaşkanına hakaret” maddesinin TCK’dan kaldırılması için kanun teklifi vereceklerini ifade ederek, “Türkiye, 15 Mayıs sabahına özgür uyanacak, başta gençler olmak üzere bütün yurttaşlarımızın kendilerini rahatça ifade edebileceği bir ülke yaratacağız, bundan kimsenin şüphesi olmasın” dedi.
299. maddenin tarafsız cumhurbaşkanları için oluşturulduğunu anımsatan Kılıçdaroğlu, buna karşılık 16 Nisan 2017’deki anayasa değişikliğinin ardından cumhurbaşkanının 299. maddeyle getirilen ilave bir koruma zırhına büründürüldüğünü ve kendisine yönelen ufak eleştiriler için bile yargıya başvurulduğunu kaydetti.
Rakamlar intikam aparatı haline dönüştürüldüğünü gösteriyor
Cumhurbaşkanına hakaret iddialı verilere işaret eden Kılıçdaroğlu, bu maddeyle, vatandaşların ifade özgürlüklerine ciddi biçimde kısıtlamalar getirildiğini kaydetti, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Rakamlar, Erdoğan döneminde bu maddenin bir intikam aparatı haline dönüştürüldüğünü açıkça göstermektedir. Bir siyasi partinin genel başkanı sıfatını da kullanan cumhurbaşkanının 21. yüzyılda demokrasinin vazgeçilmez unsuru olan düşünce ve ifade özgürlüğünü içselleştirmesi, farklı seslere ve farklı düşüncelere tahammül etmeyi öğrenmesi, kendi görüşünden olmayan insanları susturmak yerine onları dinlemeye çaba harcaması gerekir. Millet İttifakı İktidarında ifade özgürlüğünü yeniden tesis edeceğiz, tweet atan hiçbir genç sabahın köründe gözaltına alınmayacak. Ülkemiz hak etmediği bu ucube maddeden kurtulacak.”
299. madde nedir?
TCK’nın 299. maddesi, cumhurbaşkanına hakaret eden kişinin, 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını öngörüyor. Suçun alenen işlenmesi halinde ceza altıda bir oranında artırılıyor. Bu da ceza miktarının 4 yıl 8 aya kadar çıkmasına neden oluyor. Ancak bu kanunun uygulanması için Adalet Bakanı’nın izni gerekiyor.
