Basketbolda 2023 yaz sezonunun en önemli turnuvası başlıyor. 4 senede bir düzenlenen Basketbol Dünya Kupası, Endonezya, Japonya ve Filipinler’in ortak ev sahipliğiyle düzenlenecek. 25 Ağustos sabahıyla beraber grup maçlarıyla başlayacak heyecan 10 Eylül tarihine kadar devam edecek. Büyük mücadelede 8 grupta 32 takım kozlarını paylaşacak.
Format
Filipinler’in Manila, Bocaue, Quezon; Japonya’nın Okinawa ve Endonezya’nın Jakarta şehirlerinin ev sahipliği yapacağı turnuvada gruplarını ilk ikide bitiren takımlar son 16 turuna yükselecekler. Gruplarda son ikide yer alan takımlar 17. ve 32. sıralar arasını belirleyecek klasman karşılaşmalarında mücadele edecekler. Turnuvanın ikinci turuna yükselen takımlar 4 farklı grupta yine ilk ikiye kalmak için kozlarını paylaşacaklar. Buradan çıkan takımlar çeyrek finale yükselecekler ve 10 Eylül’deki finalde boy göstermek adına tek maçlı eleminasyon sisteminde mücadele edecekler.
12 Dev Adam Dünya Kupası elemelerinde başarılıolamayarak turnuvalara katılamadı. Turnuvada gruplar şöyle…
A Grubu: Angola, Dominik Cumhuriyeti, Filipinler, İtalya
B Grubu: Güney Sudan, Sırbistan, Çin, Porto Riko
C Grubu: ABD, Ürdün, Yunanistan, Yeni Zelanda
D Grubu: Mısır, Meksika, Karadağ, Litvanya
E Grubu: Almanya, Finlandiya, Avustralya, Japonya
F Grubu: Slovenya, Yeşil Burun Adaları, Gürcistan, Venezuela
G Grubu: İran, İspanya, Fildişi Sahili, Brezilya
H Grubu: Kanada, Letonya, Lübnan, Fransa
Hedeflerden biri olimpiyat
Dünya Kupası’nın en büyük getirilerinden biri 2024 Paris Oyunları için alınabilecek kota. 2023 FIBA Dünya Kupası yoluyla 7 takım Paris için bilet alma şansı elde edecek. Statü gereği Avrupa ve Amerika kıtaları adına en iyi dereceyi yapacak ikişer takım olimpiyat vizesi elde edecekler. Bunun dışında Afrika, Asya ve Okyanusya’da aynı başarıyı yakalayacak birer takım Paris’te doğrudan mücadel etme hakkı kazanacak.
Turnuvada ilk gün programı şöyle…
A Grubu: 11.00 Angola-İtalya
15.00 Dominik Cumhuriyeti-Filipinler
D Grubu: 11.45 Meksika-Karadağ
15.30 Mısır-Litvanya
E Grubu: 11.00 Finlandiya-Avustralya
15.10 Almanya-Japonya
H Grubu: 12.15 Letonya-Lübnan
16.30 Kanada-Fransa
Ev sahibi uğursuzluğu
İlk olarak 1950’de Arjantin’de düzenlenen turnuvayı ev sahibi ekip kazanmıştı. Bunun ardından 1963’te ev sahibi Brezilya ve 1970’de bir başka ev sahibi Yugoslavya şampiyon olmuştu. O tarihten bu yana turnuvaya ev sahipliği yapan ülkeler şampiyonluğa ulaşamadılar. Ev sahipleri toplam 5 kez final oynadılar. 1954’te yine Brezilya ev sahibi olduğu turnuva finalinde ABD’ye kaybetti. 2010’da ise Türkiye, ev sahibi olduğu turnuvanın finalinde ABD’ye boyun eğdi ve gümüş madalya kazandı.
Asya kıtası turnuvaya 4. kez ev sahipliği yapacak. Bu kıtadaki ilk Dünya Kupası’na 1978’de Filipinler ev sahipliği yaptı. 2006’daki organizasyon Japonya’da, 2019’daki turnuva ise Çin’de oynandı.
İşte bugüne dek Basketbol Dünya Kupası’na ev sahipliği yapan ülkeler ve turnuvayı şampiyon olarak tamamlayan takımlar:
Yıl | Yer | Şampiyon |
1950 | Arjantin | ARJANTİN |
1954 | Brezilya | ABD |
1959 | Şili | BREZİLYA |
1963 | Brezilya | BREZİLYA |
1967 | Uruguay | SSCB |
1970 | Yugoslavya | YUGOSLAVYA |
1974 | Porto Riko | SSCB |
1978 | Filipinler | YUGOSLAVYA |
1982 | Kolombiya | SSCB |
1986 | İspanya | ABD |
1990 | Arjantin | YUGOSLAVYA |
1994 | Kanada | ABD |
1998 | Yunanistan | YUGOSLAVYA |
2002 | ABD | YUGOSLAVYA |
2006 | Japonya | İSPANYA |
2010 | Türkiye | ABD |
2014 | İspanya | ABD |
2019 | Çin | İSPANYA |
İşte tarihin en başarılı takımları
Dünya Kupaları tarihinde en başarılı iki takım Yugoslavya ve ABD olarak dikkat çekiyor. Doğu Avrupa bloğu temsilcisi Yugoslavya dağılmadan önce 5 kez mutlu sona ulaştı. Basketbol denince akla gelen ilk ülke ABD de turnuvayı 5 kez zirvede bitirdi. 19. kez düzenlenecek turnuvanın daha önceki 18 edisoynunda ABD 3 kez gümüş 4 kez de bronz madalya kazandı. Turnuvanın ilk edisyonunun şampiyonuysa 1950’de ev sahibi olarak sahne alan Arjantin’di. 21. yüzyılın önde gelen basketbol ekollerinden İspanya, 2023’teki turnuvaya son şampiyon unvanıyla geliyor. İspanyollar Sekiz şehrin ev sahipliğinde 31 Ağustos-15 Eylül 2019’da gerçekleştirilen organizasyonun finalinde Arjantin ile karşılaşan İspanyollar, 95-75 galip gelerek tarihinin ikinci zaferini kazandı.
İşte Dünya Kupaları tarihindeki şampiyonlar ve dereceye girip madalya alan ülkeler:
Yıl | Şampiyon | İkinci | Üçüncü |
1950 | ARJANTİN | ABD | Şili |
1954 | ABD | Brezilya | Filipinler |
1959 | BREZİLYA | ABD | Şili |
1963 | BREZİLYA | Yugoslavya | SSCB |
1967 | SSCB | Yugoslavya | Brezilya |
1970 | YUGOSLAVYA | Brezilya | SSCB |
1974 | SSCB | Yugoslavya | ABD |
1978 | YUGOSLAVYA | SSCB | Brezilya |
1982 | SSCB | ABD | Yugoslavya |
1986 | ABD | SSCB | Yugoslavya |
1990 | YUGOSLAVYA | SSCB | ABD |
1994 | ABD | Rusya | Hırvatistan |
1998 | YUGOSLAVYA | Rusya | ABD |
2002 | YUGOSLAVYA | Arjantin | Almanya |
2006 | İSPANYA | Yunanistan | ABD |
2010 | ABD | Türkiye | Litvanya |
2014 | ABD | Sırbistan | Fransa |
2019 | İSPANYA | Arjantin | Fransa |
ABD doğal favori
Basketbol sporunun marka ülkesi ABD Asya’ya favori olarak geliyor. ABD her ne kadar dünya şampiyonlarına as kadroyla gelmiyor ve en büyük yıldızlarını olimpiyata götürüyor olsa da bu kez gelen kadro son derece kuvvetli. Jalen Brunson, Jaren Jackson Jr, Brandon Ingram, Anthony Edwards, Tyrese Haliburton gibi isimleri kadrosunda bulunduran takım, hazırlık sürecinde oynadığı hiçbir maçı kaybetmedi. ABD, 2019’da çeyrek finalde Fransa’ya kaybetmiş ve büyük bir hayal kırıklığı yaşamıştı. O dönem Gregg Popovich yönetiminde olan kadronun başında bu kez Steve Kerr var. Koçluk döneminde 4 kez NBA şampiyonluğu yaşayan koçun 2014’ten sonra yeniden şampiyonluk yolunda takıma önderlik etmesi bekleniyor.
ABD dışında turnuvanın önde gelen ekibi İspanya. İspanyollar 2019 Dünya Kupası sonrasında geçen sene 2022 Avrupa Basketbol Şampiyonası’nda da mutlu sona uzandılar. Avrupa basketbolunun en büyük markalarından olan ülke yine hem tecrübeli hem de yetenekli bir kadroyla Asya’ya geldi ve şampiyonluk anlamında ciddi adaylardan biri.
Turnuvaya büyük beklentilerle gelen bir diğer ekip Luka Doncic önderliğindeki Slovenya. Slovenler Türkiye’de düzenlenen 2017 Avrupa Basketbol Şampiyonası’nda şampiyon oldu. Geçen seneki şampiyonada beklenenin veremeyen ekip madalya hedefiyle Uzakdoğu’da.
Eksikler dikkat çekiyor
Turnuvanın doğal favorilerinden bir diğeri, Yugoslav basketbolunun en büyük mirasçılarından Sırbistan, kadrodaki eksiklerle dikkat çekiyor. NBA MVP’si ve son şampiyon Denver Nuggets’ın en değerli parçası Nikola Jokic’in yanı sıra Anadolu Efes’ten ayrılarak NBA’in yolunu tutan Vasilije Micic şampiyonaya gelmiyorlar. Sırpların lideri, eski Fenerbahçeli Bogdan Bogdanovic olacak. Ayrıca kadroda halihazırda Fenerbahçe forması giyen Marko Guduric de yer alıyor.
Asya’daki şampiyonada en çok dikkat çeken takımlardan bazıları kadrolarının büyük kısmını NBA oyuncularından oluşturan Kanada, Avustralya ve Almanya gibi ekipler. Her ne kadar son turnuvalarda büyük başarılar yakalayamamış ve hatta çoğu zaman hayal kırıklığı yaşamış olsalar da Kanadalılar bu turnuvaya son derece iddialı bir kadroyla geliyorlar. Basketbolda yapılan atılımın ardından geçen sene kendi evlerindeki Avrupa Basketbol Şampiyonası’nda iyi bir turnuva geçiren Almanya da madalya favorilerinden. Avustralya ise Okyanusya’nın önde gelen temsilcisi olarak öncelikle olimpiyat kotası sonra madalya hedefleyecek.