Sporcu olmanın ve anne olmanın ortak yanı ne? Eşsiz bir fedakârlık. Bedeninden, ruhundan, hayatından, zamanından, her şeyinden fedakârlık… Peki ya hem sporcu hem de anne olmanın gerektirdiği fedakârlıklar. İşte, Anneler Günü’ne özel olarak bugün, bazı sporcu anneler ve onların hikayeleriyle buluşacağız.
Aralarında araştırma yaparken bizi en çok etkileyenlerden biri olan Katrina Gorry’nin hikayesine özel olarak yer ayıracağız. Avustralyalı futbolcu Gorry, sürekli isim düşünüp çocuk sahibi olma hayalleri kurduğu günlerin birinde soluğu tüp bebek kliniğinde aldı. Dört ay sonra hamile olduğunu öğrendi. Futbolu arka plana attı ancak hamilelik sürecinde daha fazla maç izlemeye başladığı için spora dönüş ateşi içinde yandı.
Gorry, partneri Clara ile tanışmadan önce 2021’de Brisbane Roar’da forma giyiyordu ve bekar bir anne olarak çocuğunu büyütüyordu. Partneriyle tanıştı, an itibariyle kariyerini West Ham takımında Londra’da sürdürüyor ve Clara ile beraber yaşıyorlar. 2023 Dünya Kupası’nda ülkesi Avustralya’nın yarı finale kadar ulaşmasına katkı sunan Gorry, artık bir futbolcu olarak değil, Harper’ın annesi olarak tanındığını ve bunun da en özel şey olduğunu belirtiyor. Clara ve Gorry an itibariyle bir de erkek çocuk bekliyorlar.
Elbette Gorry için çocuk sahibi olma süreci kolay olmadı. Zira dünyanın birçok yerinde sporcu bir kadının anne olma sürecini spor yaşantısı içine dahil etmesi hala tartışılan bir konu. Mart ayında yayınlanan bir BBC Sport araştırması, ankete katılan İngiliz sporcu kadınların üçte birinin spor kariyerleri nedeniyle aile kurmayı ertelediklerini söylediğini ortaya koydu. Ancak Gorry bu meydan okumayı kabul etti. Kızı Harper henüz altı aylıkken İsveç’e transfer oldu, orada yaşamanın zorluklarını “Oraya gittiğim ilk üç haftayı hatırlıyorum da ‘Tanrım neye bulaştım ben?’ demiştim. Kulüp inanılmazdı ancak korkutucuydu” diyerek anlattı. Gorry West Ham kariyerinde de Manchester United’la oynayacakları maç için arka koltukta hasta kızı Harper’la yola çıktı ve yaşananları “Kulübü aradığımda seslerinde bir panik yoktu, ne yapmam gerekiyorsa yapmamı söylediler. Stadyuma vardığımda ihtiyacımız olan her şey vardı. Takımdaki bütün kızlar Harper’ın iyi olup olmadığını sormak için başıma toplandılar. Maça çıktık ve kazandık” diyerek anlattı.
İngiliz futbolundaki yeni anlaşmalar gereği sporcular annelik ücreti alma hakkına sahipler. Bu da kontratlarındaki paranın yüzde yüzünü almak demek. Ekonomi, yapısal engeller ve çocuk bakımı WSL’deki kadın futbolcuların önündeki engellerden sadece birkaçı ancak hamilelikten sonra geri dönmenin fiziksel zorluklarının üstesinden gelmek, erkek oyuncuların baba olduklarında atlatması gerekenlerden büyük ölçüde farklı. Guardian’ın 2023 yılında yaptığı bir araştırma, hamileliğin aynı zamanda “bağları ve eklemleri gevşeterek potansiyel olarak yaralanma riskini artıran relaksin gibi hormonların seviyelerini yükselttiğini” ortaya koydu.
Gorry dönüşünün kendisini fazla zorlamadığını söylüyor ancak bu durum kişiden kişiye değişiyor. Mesela Chelsea forması giyen Alman futbolcu Melanie Leupolz oğlu doğduktan sonra uyku düzenini oturtma sürecinde fazlasıyla zorlandığını ve birçok antrenmana yorgun gittiğini açıkladı. Euro 2022’nin hemen öncesinde hamile olduğunu duyuran Leupolz turnuvayı kaçırmış, ülkesi Almanya onun yokluğunda İngiltere’ye finalde kaybetmişti. Leupolz, kariyerinin zirvesi olarak nitelendirilebilecek 26 yaşında aile kurma kararını ” Futbol oynadığımız için gerçekten şanslıyız. Bu harika bir iş ve pek çok insan bizim yerimizde olmak istiyor. Belki aile kurma kararını anlamıyor olabilirler. Ama bu bizim kendi kararımız ve hepimiz kadınız. Çocuk sahibi olmak istemeniz oldukça normal, hatta belki de henüz gençken. Benim düşüncem de buydu – henüz gençken bir çocuk sahibi olmayı gerçekten istiyordum. Futbola geri döndüğüm ve tekrar aynı seviyede oynayabildiğim için daha da iyiyim.” diyerek anlatıyor.
Leupolz bu yolda ABD’li Alex Morgan’ı örnek aldığını söylüyor. Morgan, anne olduktan sonra ABD ile başarıdan başarıya koştu. Federasyon ona dadı desteği dahil olmak üzere çeşitli açılardan destek oluyordu. Leupolz dünyanın farklı yerlerinde farklı zorlukların olduğunu ancak Chelsea kulübü sayesinde sürecin kendi adına sorunsuza yakın geçtiğini belirtiyor. Diğer ülkelerde ve kulüplerde de desteğin artması gerektiğini söyleyen Leupolz, isteyen her sporcunun anne olmaya hakkı olduğunu vurguluyor.
Aston Villa’nın menajeri Carla Ward da hem anne hem teknik direktör olmanın ne kadar zor olduğunu vurguluyor: “Bir uçtan diğerine gidiyorsunuz çünkü Aston Villa menajeri olmamı seviyor ama işe gitmemi istemiyor. Birkaç ay önce Hartley bana ‘Anne, bugün izin günün mü?’ dedi. Ben de ‘evet’ dedim. O da ‘benim de izin günüm mü’ dedi. Ben de ‘hayır bebeğim, okula gitmen gerekiyor’ dedim. Neden birlikte hiç izin yapmadığımızı sordu, ben de hafta sonları çalıştığım için dedim. Bu anne suçluluğu. Kalbimi kırdı. O zaman ne yaptığımı ve ne için yaptığımı sorgulamaya başlıyorum.”
Anne sporcular sadece futbolla sınırlı değil. Naz Aydemir Akyol, oğlu Pamir doğduktan 10 ay sonra sahalara dönmüştü. Dünyanın en iyi pasörlerinden biri Naz süreci “Doğum yaptıktan 10 ay sonra sahalara dönmek benim için çok kolay olmadı. Pamir bizimle birlikte kamptaydı. Annemin büyük desteği oldu. Maçta ve antrenmanda olduğumuz zamanlarda annem destek verdi. Annelerin evde oturmasına, çalışmamasına gerek yok. Kadınlar güçlü. İsteyen kadınlar her şeyi yapabilirler.” sözleriyle anlatıp sporcu anne adaylarına ilham olmuştu. Ülkemizde Naz’la beraber Fenerbahçe’nin pasörü Bojana Drca da sporcu annelere bir diğer örnek.
Basketbolda da emekliliğini geçtiğimiz haftalarda açıklayan ve aktif kariyeri boyunca adeta başarmadık şey bırakmayan Candace Parker sporcu annelere bir diğer örnek. Parker anneliği “Anne olmak kendimi tanımlamamdaki en önemli unsur. Ne kadar çok şapka takarsam takayım, anne olmak her zaman 1 NUMARA.” olarak tanımlıyor. Fedakâr bir diğer dünya yıldızı Serena Williams ise kızından ayrı kaldığı zamanları “Bazen onun yanında olmadığımda kalbim gerçekten ağrıyor. Ama sanırım çalışmaya devam etmek benim için iyi oluyor ve dışarıdaki tüm annelere bunun kolay olmadığını göstermiş oluyorum. Bazen gerçekten acı verici olabiliyor. Bazen yapmanız gerekeni yapmak zorundasınız.” sözleriyle açıklıyor.
Her coğrafyadan her branştan ve elbette maddi durumu ne olursa olsun her kadının hayalidir belki de anne olmak. İşte o maddi durum, şartlar ne ölçüde olursa olsun bu sporcular da anne olma hayalinin ötelenmeden hayatlarının idame ettirilebileceğinin kanıtı belki de. Onlar kendi çocuklarına da haklarına saygı duyulan bir dünya yaratmak için kendilerinden fedakârlık ediyorlar. Onlar, sadece kendileri için tüm hemcinsleri için bir hayalin ne kadar gerçeğe dönüştürülebilir olduğunu kanıtlıyorlar.