Güney Amerika ülkesi Peru’da oynanan bir futbol maçında sahaya yıldırım düştü. Yerel basın bir futbolcunun öldüğünü yazdı. Bu trajik olayın görüntüleri fırtınalı havada dışarıda olmanın tehlikelerini çarpıcı şekilde gözler önüne serdi.
Peru gazetelerinin bildirdiğine göre futbolcu José Hugo De la Cruz Meza Peru’nun Huancayo kentinde C.D. Juventud Bellavista ve U.D. Familia Chocca isimli iki yerel takım arasında oynanan bir bölgesel turnuva maçında yıldırım çarpmasıyla yaşamını yitirdi. La Republica’nın haberine göre Hugo De la Cruz Meza hastanede öldü. Maç sırasında yaralanan dört oyuncu daha hastaneye kaldırıldı ve hepsi taburcu edildi.
Fırtına şiddetlendiğinde maç durduruldu, oyuncular sahadan çıkmaya çalışırken yıldırım düştü. Pazar günü yaşanan olayın videosu bir ışık patlamasını ve ardından birkaç oyuncunun yere yığılmasını gösteriyor.
CRAZY: Lightning killed a football player during a match in Peru and injured five others, they are in hospital with serious burns
What a crazy and a random thing. Insane. pic.twitter.com/aRZsRCaEJo
— First Source Report (@FirstSourceNew) November 4, 2024
Yaralanan oyunculardan biri olan ve De la Cruz Meza’nın eniştesi Juan Chocca La Republica’ya “Hugo ile sarılarak dışarı çıkıyorduk. Bıraktıktan üç adım sonra yıldırım düştü. Bir ışık patlamasını başıma kadar ulaştığını ve zihnimin boşaldığını hissettim” dedi. Chocca hastanede gözlerini açtığında kendisini çeşitli tıbbi cihazlara bağlı halde buldu.
Amerikan bir sivil toplum kuruluşu olan Ulusal Yıldırım Güvenliği Konseyi’nden güvenlik uzmanı Chris Vagasky yıldırımın muhtemelen yere çarptığını ve sonrasında tüm oyuncuların bunu hissettiğini belirtti. Vagasky “Büyük yanlış anlamalardan biri yıldırımın size doğrudan çarpması gerektiği yönünde” dedi ve elektriğin aynı zamanda toprak üzerinden de hareket ettiğini belirterek “Bu, mikro saniyeler içinde son derece hızlı gerçekleşir. Her bir oyuncunun bacağına, vücutlarına ve diğer bacaklarına geçer” şeklinde konuştu. Vagasky’nin aktardığına göre yıldırım çarpması vakalarının yalnızca yüzde beşi doğrudan gerçekleşiyor, diğerleri ise toprak üzerinden yayılan akımdan, bir ağaç veya direk gibi bir nesneden zıplayan elektrikten veya yıldırım çarpan bir çite dokunmaktan etkileniyor.
Vagasky son 10 yılda yıldırım çarpması nedeniyle ABD’de yılda yaklaşık 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve hava tahminleri ile güvenlik bilgilerinin yaygınlaşması sayesinde bu sayının giderek azaldığını söyledi. Ancak tehlike hala gerçek, bu yüzden futbol ve diğer açık hava spor etkinlikleri sırasında yıldırım fırtınaları olduğunda oyunlar durduruluyor.
Bir röportajda Vagasky yıldırım güvenliği hakkında soruları yanıtladı. İşte önerileri:
Yıldırım düşmesi yakın ya da muhtemel görünüyorsa ne yapmalısınız? Dışarıdaysanız mümkün olduğunca hızlı bir şekilde güvenli bir yere koşun. Metal gövdeye sahip kapalı bir araca veya dört duvarı ve çatısı olan, elektrik ve su tesisatı bulunan sağlam bir binaya gidin. Yıldırım araca veya binaya çarptığında elektrik sizden değil etrafınızdan akar.
“Birçok insanın ağaçların altında durduğunu görüyoruz. İnsanları ağaçtan uzaklaşmaya çağırıyoruz.
Birine yıldırım çarparsa ne yapabilirsiniz? Unutulmaması gereken en önemli şey yıldırım çarpan bir kişinin elektrik yükü taşımadığıdır. İlk yardıma hemen başlayabilirsiniz. Hemen sağlık görevlilerini arayın ve ekipleri çağırın. Nefes almıyorsa kalp masajına başlayın. Kurbanların yüzde 90’ı hayatta kalıyor, ancak ilk yardıma hemen başlamak gerekiyor.
Yıldırım sırasında özellikle riskli olan faaliyetler nelerdir? İlk üçü suyla ilgili: Balık tutmak, plajda olmak veya teknede olmak. Su kenarında bulunuyorsunuz ve genellikle en yüksek noktada oluyorsunuz. Yıldırım yüksek, sivri ve izole nesnelere çarpmayı tercih eder. İçeri girin; gök gürültülü bir fırtınada dışarıda güvenli herhangi bir yer yoktur.