Hakimler kararlarını verdi.
Dolayısıyla bir Türk vatandaş olarak derdimi anlatabileceğim tek merci kaldı.
Biz Türkler…
42 yıl hapse mahkum olan Selahattin Demirtaş kimdir, Kürtler gayet iyi tanıyor.
Ya biz Türkler?
Özellikle bu ülkede barış, kardeşlik, huzur isteyen Türkler…
Biz ne kadar tanıyoruz?
Biz değil Kürtler nasıl tanıyor, onu anlatacağım
Değişik bir şey yapacağım.
Kendi görüşümü veya tanıdığım Selahattin Demirtaş’ı anlatmayacağım.
Kürtler nasıl tanıyor, onun hakkında ne düşünüyor onu anlatacağım.
Ben anladım… Eminim siz de anlayacaksınız bu 42 yıl cezanın toplumumuzda nasıl bir algı ortaya çıkarabileceğini…
Bu ayın başında yayınlanan bir anket
Önümde Rawest Araştırma grubunun 2024 yılının Mayıs ayında, yani bu ay başında yayınlanan son anketi duruyor.
Başlığı şöyle:
“Kürt meselesi, Kürt siyaseti ve Demirtaş…”
Rawest Diyarbakır merkezli bir araştırma grubu.
Türkiye’de Kürt nüfusu temsilen 1406 kişi ile yüz yüze görüşülerek hazırlanmış. Kürt Barometresi adlı bir başka çalışmadan da yararlanılmış.
Daha çok 40 yaşına kadar Kürtlerle görüşülmüş
Konuşulan kişilerin yüzde 48.8’i kadın, yüzde 51.2’si erkek.
Yüzde 40.1’i 17-29 yaş grubundan.
Yüzde 42.4’ü 30-39 yaş grubundan.
Yüzde 17.5’u 50 yaşın üstünde.
Yani ağırlıklı olarak Kürt kesiminin 40 yaşa kadarki kesimiyle görüşülmüş.
Yani “geçmişi” değil “geleceği” temsil eden bir nüfus kesimi bu.
Türkiye Kürtleri kendilerini ne olarak görüyor, tarif ediyor
Önce bu insanların etnik aidiyet dışında “kendilerini ne olarak” tarif ettiğine bakalım:
(*) YÜZDE 53.5 Müslüman
(*) YÜZDE 28.1 Özgürlükçü
(*) YÜZDE 24.8 Dindar
(*) YÜZDE 11.5 Sosyalist
(*) YÜZDE 9.9 Kürt milliyetçisi
(*) YÜZDE 9.2 Demokrat
(*) YÜZDE 8.4 Kürt haklarının savunucusu
(*) YÜZDE 8 Sosyal demokrat
(*) YÜZDE 7.7 Laik
(*) YÜZDE 4.7 Solcu
(*) YÜZDE 4.7 Atatürkçü
(*) YÜZDE 4.6 İslamcı
(*) YÜZDE 3.5 Feminist
(*) YÜZDE 2.7 Sağcı
(*) YÜZDE 2.6 Liberal
(*) YÜZDE 0.8 Türk milliyetçisi
Seküler-Dindar gerilimi daha az
Araştırma grubu bunu şöyle yorumlamış:
(*) “Türklerde ana akım kimlik ‘Türklük’ ve ‘milliyetçilik’ iken Kürtlerde ‘özgürlükçülük’ öne çıkıyor.”
(*) “Muhafazakar ama İslamcı değiller.”
(*) “O nedenle Kürtlerde sekülerlik-muhafazakarlık gerilimi Türklerle aynı sertlikte olmuyor.”
Ne ölçüde Kürt hissediyorlar? 10 üstünden kaç puan
Bir önemli soru da şu:
“Kendinizi 10 üstünden ne kadar Kürt görüyorsunuz?”
(*) YÜZDE 14.2 Düşük (1-4)
(*) YÜZDE 16. Orta (5-7)
(*) YÜZDE 53.2 Yüksek (8-10)
Demek ki Kürtlerin yarısında güçlü bir “Kürtlük” kimliği var.
Beni şaşırtan bir sonuç da şu soruya verilen cevaplar:
Sadece Türkçe eğitim isteyenler iki dilli eğitim isteyenlerden fazla
“Sizce ana dili Türkçe olmayanlar için, ana dili Kurmanca/Zazaca olanlar için okullarda eğitim dili nasıl olmalıdır?
(*) YÜZDE 44.1 Eğitim iki dilli olmalı, hem Türkçe hem de ana dilde eğitim verilmelidir.
(*) YÜZDE 27 Eğitim dili Türkçe olmalı, ana dil ayrıca okulda öğretilmeli
(*) YÜZDE 19.2 Eğitim dili Türkçe olmalı, okulda ana dili öğretmeye gerek yok
(*) YÜZDE 9.7 Eğitim dili sadece ana dil olmalı.
Gördüğünüz gibi Kürt nüfusun Yüzde 46’sı okullarda eğitimin Türkçe olmasından yana.
Yani “iki dilli olması” gerektiğini söyleyenlerden fazla.
Sadece Kürtçe eğitim diyenler ise yüzde 9’da kalmış.
Bu sonuç “Türkiye Cumhuriyeti devleti içinde yaşama arzusunun bir ifadesi değil mi?
Bu cezalar işte duyguların böyle olduğu bir zamanda geldi.
Kürtlerin gözünde Selahattin Demirtaş 10 üstünden kaç alıyor?
Anlattığım Kürtler kimdir sorusunun cevabı buydu.
İşte bu Kürtlerin gözünde “Selahattin Demirtaş’ın itibarı nedir?
Gelin buna bakalım.
Konuşulan Kürtlere “Aşağıdaki liderlere 10 üstünden puan verin” denmiş.
İşte sonuçlar:
(*) Selahattin Demirtaş 7.1
(*) Ekrem İmamoğlu 5.5
(*) Leyla Zana 5.1
(*) Pervin Buldan 4.8
(*) Mansur Yavaş 4.2
(*) Özgür Özel 4.1
(*) Kemal Kılıçdaroğu 3.8
(*) Tayyip Erdoğan 3.4
(*) Hakan Fidan 2.7
(*) Fatih Erbakan 2.6
(*) Devlet Bahçeli 2.0
(*) Ümit Özdağ 1.9
Her 10 Kürt’ten 7’si Demirtaş’ı beğeniyor
Evet her 10 Kürt’ten 7’si, 42 yıl hapse mahkum edilen Selahattin Demirtaş’ı beğeniyor.
İkinci sırada Ekrem İmamoğlu var.
İlk 13 kişiden kişiden dördü CHP’li.
Ve Cumhurbaşkanı Erdoğan 8’inci sırada.
Batıdaki Kürtlerin gözünde İmamoğlu Demirtaş’a yetişmiş
Türkiye’nin Batısında yaşayan Kürtlere gelince…
Orada Selahattin Demirtaş’ın aldığı puan 6.8
Ekrem İmamoğlu’nunki ise 6.6.
Yani İmamoğlu Batı’da yaşayan Kürtlerin gözünde Selahattin Demirtaş’a yetişmiş.
Şimdi geliyorum en önemli sonuca..
Kürtlerin gözünde en barışçı siyasetçi Demirtaş
Kürtlerin gözünde Demirtaş şu aşağıdaki özelliklerden hangilerine sahip.
(*) YÜZDE 45 Milli ve yerli
(*) YÜZDE 47.4 İslami değerlere sahip çıkan
(*) YÜZDE 49 Herkese hitap eden
(*) YÜZDE 56 Barış yanlısı
(*) YÜZDE 54.7 Demokrat
(*) YÜZDE 60.3 Solcu
(*) YÜZDE 63.2 Kürt hakları savunucusu
Bu sonuçlara dikkat…
Ona atfedilen en yüksek değerler şunları:
“Barış yanlısı, Herkese hitap eden, Demokrat, Kürt haklarının savunucusu…”
Yani hem Kürt haklarını savunup hem barış yanlısı görülen bir siyasetçiyi 42 yıl hapse mahkum ettik.
Gelecek açısından düşündürücü değil mi…
AKP’ye oy veren Kürtlerin gözünde Demirtaş makul ve uzlaşılır bir insan
Ve çok ilginç bir sonuç daha.
AKP’ye oy veren Kürtler Demirtaş’ı nasıl görüyor?
Araştırmacılar şöyle özetlemiş sonuçları:
(*) “HDP’den daha makul ve uzlaşılır.”
(*) “Kürt siyasetinin geleneksel isimleri örgüt, ama Demirtaş değil.”
(*) “Türkiyelileşme siyasetinin temsilcisi o.”
15 yıl önce Erdoğan Kürtlerin gözünde çok olumlu yerdeydi
Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu sonuçları iyi okumasını isterdim.
Çok değil bundan 15 yıl önce Kürtlerin gözünde en sevilen siyasetçilerin başındaydı.
Bugün 8’inci sıraya düşmüş.
Ve yine Cumhurbaşkanının okumasını arzu ettiğim bir sonuç:
Kürtler artık CHP’yi AKP’den daha yakın bir parti olarak görüyor
Konuşulan Kürt vatandaşlarımıza “Aşağıdaki partilerden hangisine kendinizi yakın görüyorsunuz, 10 üstünden puan verin” denmiş.
(*) HDP/DEM 5.96
(*) CHP 3.80
(*) AKP 3.16
(*) TİP 2.67
(*) Y. Refah 2.37
(*) MHP 1.92
(*) Zafer Partisi 1.74
Kürtlerin yakınlık duyduğu parti sıralamasında AKP 3’üncü sıraya düşmüş.
Evet 42 yıl hapse mahkum edilen Kürt siyasetçinin Kürt vatandaşlar gözündeki yeri bu.
Yedi yıl önce Ahmet Türk’ü hapisten Bahçeli çıkartmıştı
Ahmet Türk’ten hiç söz etmiyorum.
Bir Türk olarak yıllardır hep takdirle, saygıyla izlediğim, hep barışı savunmuş, hiçbir zaman ayrılıkçı bir çizgiye geçmemiş, hep bu ülkenin siyasetçisi olarak siyaset yapmış, saygın bir insan.
Ona da 10 yıl hapis verildi.
Daha 2017 yılında Devlet Bahçeli onun için “Tutuksuz yargılanmalı” dememiş miydi…
O da bunun için Bahçeli’ye teşekkür etmemiş miydi…
O sağduyulu günlerden buraya geldik.
Savaş isteyenler dağda, barış isteyenler hapiste
Ülkede savaş isteyenler dağda dolaşıyor.
Barışı savunan siyasetçiler hapiste çürüyecek.
Söyler misiniz ülkemize yararı var mı bunun…
Hukuk mu diyeceksiniz…
Hepimiz bu kararın siyasi olduğunu biliyoruz.
Bir de şunu bilelim.
Ülkemizde barışı sağlayacak en güçlü iki siyasetçiyi hapiste çürütmeye karar verdik.
Ama merak ettiğim asıl konu şu.
AKP’nin saygın ve makul isimleri ne diyor bu cezalara…
Buna Cumhurbaşkanı Erdoğan da dahil…