Yaşlılık hayatın doğal bir evresi. Onlar geçmişin bilgi ve deneyimlerini, ailenin tarihçesini gelecek nesillere aktaran önemli bir köprü, yaşamları boyunca kazandıkları tecrübelerle toplum için önemli bir kaynak. Duymasını bilene onların hikâyelerinin değerli ders ve öğretilerle dolu olduğunu düşünüyorum.
İşte benim anneannem ve dedem ile olan hikâyem…
Anneannem ilkokul öğretmeni, tam bir Cumhuriyet kadını. Ailesi Bulgaristan’dan göç etmiş ülkeye. Dedem edebiyat öğretmeni romantik, sanata ve toprağa meraklı bir adam. Girit’ten beş yaşında İzmir’e gelmiş.
İkisinin yolu Çorlu’da kesişmiş. Dedem Çorlu’ya öğretmen olarak gitmiş, anneannemi okulda görmüş ve pek beğenmiş. Eee anneannem güzel, akıllı ve kendinden emin genç bir hanım. Sonuçta evlenmişler. Eğitim, savaş, toplumsal değişimlere ek yoksul günler, birçok öğrenci, darbeler, varlıklı günler, sahneye konan oyunlar, Cumhuriyet baloları, mahsul yetiştirme denemeleri, Çorlu, Edirne ve İstanbul günleri. Kızları sevgili annem Özcan ise bu serüvenin önemli bir parçası, birlikte uzun bir ömür. Edirne’de anneannemin liderlik yaptığı Cumhuriyet baloları ve dedemin sahneye koyduğu oyunlar o dönemin canlılığını, kalitesini yansıtıyor. Edirne Lisesi’nde görev yapan dedemin sahneye koyduğu oyunları hafife almayın. Devlet Tiyatrolarında sahnelenen oyunlar lise öğrencileri tarafından sahneleniyor. Bu arada annem de tiyatroda sahne alıyor, sesi güzel olduğu için de şarkılara eşlik ediyor. Bu arada ikisi de müziği çok seviyor. Anneannem alaturka müzik seviyor ve ud çalıyor; dedem alafranga müziğe meraklı ve keman çalıyor. Edirne’den İstanbul’a yazlığa geliyorlar. Beyoğlu’nda alışveriş yapıyorlar. Şapka o dönemin olmazsa olmazı.
Ne mutlu ki çocukluğum, gençliğim onlarla geçti ve pek çok anım oldu. Bugünkü ben olmamda onların büyük payı, emeği var.
Din dersindeki duaları anneannem öğretiyor
Annem çalışan bir kadın (eczacı), sevgili merhum babam ise deniz subayı. Babam görev gereği İstanbul’dan uzakta, annem ise şehir dışındaki babama, bizlere, eczanesine ve ailesine yetişmeye çalışan güçlü bir kadın. Doğal olarak anneme destek anneannemden geliyor, ilkokula giderken okul çıkışı ben onlara gidiyorum. Anneannemin gözetiminde yemeğimi ısıtıyorum, tabaklarımı elimde yıkıyorum, lavaboyu temizliyorum. Sonra derslerimi yapıyorum. Tabii ki derslerde yardımcı oluyorlar. Din dersindeki duaları anneannem öğretiyor. O söylüyor ben tekrarlıyorum. Ardından dedemle piyano çalışıyoruz. Hatta dedem bazen kemanıyla bana eşlik ediyor. Eve giren gazete Milliyet. Akşam yemekleri ajans, yani haberler eşliğinde yeniyor. Bazen geceleri de onlarda kalıyorum. O zaman anneannemle uyuyorum. O gecelerde ben çoğu zaman dolapların içinde kaybolup eski elbise ve tuvaletleri ortaya çıkarıyorum, hatta giyiyorum ve onların karşısında elimde fırça, şarkı söylüyorum. Birlikte alaturka veya klasik müzik konserlerini dinliyoruz televizyondan.
Aile bağları, sevgi, saygı ve dayanışma gibi değerleri, okumanın önemini ağırlıkla onlardan öğrendim diyebilirim. Gelenek, görenek ve bazı aile hikâyelerini onlardan dinledim. Sohbetlerine katıldım. Dini bayramlar geleneklere uygun kutlanırken yeni yıl da ayrı bir heyecanla kutlanırdı o evde. Yılbaşında mutlaka çam ağacı olurdu, evdeki şömine yakılırdı, hediyeler alınırdı. Bu arada yeni yıl yemeğinden sonra mevsim meyvelerini soyar, portakal kabuklarının içine koyduğum pamuğun üstüne limon kolonyası dökerek yakardım. Yanardöner meyve tabağını ışıkları söndürerek sunarken benim gururumu düşünün siz. ☺
Aile büyükleri ile hayata hazırlanmanın değeri çok büyük
Anılarımda birbirlerine bağırdıkları ya da hakaret ettikleri hiç yok. Aksine birbirine bey ve hanım diye hitap ederlerdi. Ethem Bey ve İffet Hanım.
Aile büyükleriyle hayata hazırlanmanın değeri çok büyük. Aile büyükleri köklerimizi ve geçmişimizi hatırlatarak aidiyet duygusunu güçlendirir. Onların deneyimleri sorunlarla başa çıkma konusunda güven ve rehberlik sağlar. Yaşam tecrübeleriyle edindikleri bilgeliği aktararak genç nesillere yol gösterir. Onlar koşulsuz bir sevgi sunar. Bu sevgi bireylerin duygusal gelişimi ve kendine güveni üzerinde olumlu bir etki yapar. Aile büyüklerinin yaşam hikâyeleri bireylerin kendi kimliklerini ve değerlerini bulmalarına yardımcı olabilir.
Bu unsurlar aile büyüklerinin hayatımızda neden bu kadar önemli bir yer kapladığını açıkça gösteriyor. Onların varlığı sadece bireysel değil, toplumsal bir bağ oluşturarak gelecek nesillere de bir miras bırakıyor.
Bu nedenle onlara hak ettikleri saygıyı göstermek sadece bireyler değil, toplum olarak da sorumluluğumuz. Bu özel günde yaşlılarımızı anarak onlara sevgi ve saygımızı sunalım. Bizi biz yaptıkları için her zaman teşekkür edelim. Kıymetlerini bilelim.
Ben de bu yazı sayesinde hem anneannemi hem de dedemi özlemle anıyorum.
İyi ki onlarla güzel anılarla dolu günlerim olmuş. İyi ki.
Dünya Yaşlılar Günü Kutlu Olsun.