Kurban Bayramı yaklaşırken Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin yayınladığı “2024 yılı Kurban Bayramı Değerlendirme Raporu” kurban fiyatlarının belirlenmesi ve vatandaşların kurbanlık alım gücünün yanı sıra piyasada yeterli kurbanlık bulunup bulunmadığının tespiti açısından büyük önem taşıyor.
Raporda kurbanlık hayvan yetiştiren ve satan kesimlerin kurbanlık temininde herhangi bir sıkıntı yaşamadığı ve yeterli sayıda kurbanlık hayvanın satışa hazır olduğu belirtilmiş. Bu durum kurbanlık sıkıntısı olmaması açısından olumlu. Raporda kurbanlık fiyatları konusunda ilk bilgiler, vakıflar tarafından açıklanan fiyatlar üzerinden verilmiş.
Vakıfların 2024 yılı vekaleten kurban hisse bedelleri (TL):
Kızılay: Yurt içi: 11.750 TL, yurt dışı: 4.300 TL, Filistin: 11.750 TL
Diyanet Vakfı: Yurt içi: 12.900 TL, yurt dışı: 4.750 TL, Filistin: 11.750 TL
LÖSEV: Yurt İçi: 12.900 TL
Deniz Feneri: Yurt içi: 12.000 TL, Arakan: 4.500 TL, Suriye: 12.000 TL, Yemen: 6.000 TL
TSK Mehmetçik Vakfı: Yurt içi: 11.850 TL
Yurt içi kurbanlık hisse bedelleri vakıflar arasında 11.750 TL ile 12.900 TL arasında değişiklik gösteriyor. Bu farklılık, kurban etinden elde edilecek kemikli ve kemiksiz et miktarına bağlı.
2024 kurbanlık pazar fiyatları (TL/canlı kg):
Dana: En düşük 230 TL, en yüksek 270 TL
Düve: En düşük 210 TL, en yüksek 260 TL
Koç: En düşük: 200 TL, en yüksek: 300 TL
Koyun: En düşük 150 TL, en yüksek: 240 TL
Keçi: En düşük: 200 TL, en yüksek: 240 TL
Konseyin araştırmasına göre kurbanlık büyükbaş hayvanların kilogram fiyatları 210 ile 270 TL, küçükbaş hayvanların fiyatları ise 150 ile 300 TL arasında değişiyor. Ortalama 500 kg ağırlığında bir büyükbaşın maliyeti yaklaşık 120.000 TL, ortalama 50 kg ağırlığında küçükbaşın maliyeti ise 11.250 TL.
Pazar araştırması vakıfların küçükbaş hayvan hisse bedellerine yakın fiyatlar sunduğunu gösteriyor. Vakıfların işçilik ve kendi kâr marjlarını da hesaba katarak uyguladıkları fiyatlar arasında %10 civarında bir farkın olması beklenen bir durumdur.
Raporda seyyar kesimhanelerde kesilen kurbanlar nedeniyle önemli miktarda ürün kaybı yaşandığı belirtilerek belediyelerden seyyar kesimhaneler yerine modern kesimhanelerde kurban kesimi yapılması talebinde bulunulmuş. 2023 Kurban Bayramı’nda kesilen 850.000 büyükbaş ve 2.800.000 küçükbaş hayvanın sakatat ve deri değerleri göz önünde bulundurulduğunda, yan ürün kaybının %20 olduğu ve bu durumun ekonomik olarak büyük bir israfı temsil ettiği belirtilmiş. Rapor eğer kesimhaneler daha verimli kullanılabilirse yan ürün kaybının %25 oranında azaltılarak yıllık 601.331.500 TL tutarında milli servetin ekonomiye kazandırılabileceğini vurguluyor.
Sonuç olarak rapor kurbanlık sıkıntısının olmamasına rağmen kurbanlık fiyatlarının emekli ve asgari ücretli vatandaşlar için yüksek kalabileceğini gösteriyor. Et fiyatlarının vatandaş için yüksek olduğu bir ortamda gelir gücü düşük olan vatandaşlar için kurbanlık alımı bu yıl zor olacak.
