Çarşamba gecesi Habertürk tv’de Semiha Şahin’in moderatörlüğünü yaptığı programda ABD’nin Kuzey Suriye ile ilgili planlarını anlattım. eve döndüğümde arzum biraz kafa dinlemek için film seyretmekti.
ama daha masama oturmadan Washington ile WhatsApp yazışmaları kelimenin tam anlamıyla patladı. başkentin ulusal güvenlik konularıyla ilgili insanları şaşkınlık ve telaş içindeydi.
***
bunlarla daha önce yaptığım görüşmelerden sonra Trump’ın Rusya-Ukrayna arasında uzlaşma sağlaması için özel temsilci olarak Richard Grenell’i atayacağına ben de inanmış ve bu konuda bir de yazı yazmıştım.
***
Türkiye saatiyle gece yarısına yaklaşırken Washington kaynakları Trump’ın bu konudaki kararının değişmiş olabileceğini söylemeye başlamıştı.
Gerçi bu tür son dakika sürprizleri Trump başkanlığında hiç de şaşırtıcı değildi ama Grenell gibi Trump’ın en yakın çevresindeki bir ismin önemli bir göreve gelmesi beklentisi de yaygındı. İlk önce yeni oluşturulan kabinede etkin bir bakanlığa getirileceği düşünülüyordu. Ama bu olmadı ve sanki Grenell adeta ortadan kayboldu.
daha sonra Trump’ın önem verdiği Rusya-Ukrayna çatışmasını sona erdirmek için Grenell’in özel temsilci olarak düşünüldüğü konuşuldu Washington’da.
ben sadece kendi kaynaklarımla yetinmeyeyim, bunu bir de farklı, güvenilir bir kaynaktan kontrol edeyim diye Reuters haberlerine baktığımda ajansın 23 kasım tarihli ‘özel haber’ duyurusunda Richard Grenell’in Ukrayna koltuğuna özel temsilci olarak atanacağı bilgisi vardı. Yani kaynaklarım bana söylentiyi doğru aktarmıştı. mesajlaşmaların ne olduğunu anlayabilmem bütün gece sürdü.
Türkiye saatiyle 03.29’da ‘Trump bu önemli göreve emekli general Keith Kellogg’u atadı. bakalım Greenell nereye atanacak’ mesajı geldi.
***
bunu öğrendiğimde yazım henüz çıkmamıştı. gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra yayına girme şansım vardı.
ama herkesin şu an Washington’da işlerin ne kadar çılgın tempoda ve her an sürprizlerle dolu yürüdüğünü görmesi ve bu olayda yaşadığım süreci aynen hissetmesi için yazıya dokunmadım. onun yerine bu karar değişikliğinin ne anlama gelebileceğini araştırmaya başladım.
***
Şu an iki ihtimal var. Eğer Grenell başka bir önemli göreve resmen atanırsa meselenin perde arkasını araştırmaya gerek kalmayacak. Ama Trump yakın çevresinden saydığı Grenell’i yeni bir göreve atamazsa o zaman bunun anlamı Washington’da çok daha farklı olacak. işte bu ihtimal gerçekleştiğinde arka planında ne olduğunu anlamanız lazım.
***
Grenell başka bir göreve atanmadığı takdirde, bu, Trump’ın birinci başkanlığı döneminde olduğu gibi önemi konulardaki kararlara ayar vermesi için kendisine ikinci ve gizli bir kabine oluşturmaya karar verdiği anlamına gelecek.
bu ikinci kabinede resmi temsilci olarak atanan general görüntüdeki görevini sürdürürken, perde arkasındaki Ukrayna arabulucusu Grenell aynı konuda gizli paralel çalışmalarını sürdürecek ve arka kapı diplomasisine özel vurgu yaptığı hamlelerle Putin ve Zelenski’yi ortodoks olmayan beklenmedik bir sürpriz anlaşmaya ikna etmeye uğraşacak. Yani yeni resmi arabulucu görünürde politikaları sürdürürken önceden açığa çıkması halinde tepki çekecek olan esas girişimleri perde arkasında Grenell yapacak.
***
Dediğim gibi ikinci ve gizli kabine oluşturmak Trump’ın birinci başkanlığı döneminde de tercih ettiği yöntemdi.
o günlerde bu gizli kabineyi Trump’ın Beyaz Saray’daki baş stratejisti Steve Bannon koordine ediyordu. Bannon’un oluşturduğu Strategic Initiavities Group’taki (stratejik insiyatif Grubu) neocon – Evanjelist koalisyonu zihniyetindeki insanlar her bakanlık için trump’ın asıl arzu ettiği türde kararlar hazırlıyordu.
şu an ne yapmakta olduğunu ve türkiye hakkında neler planladığını yarın yazacağım Steve Bannon bu gizli kabineyi ideolojik açıdan daha sıkı kontrol edebilmek için Beyaz Saray’da o günlerde ayrıca bir Evanjelical Advisory Board (Evanjelik tavsiye Kurulu) oluşturmuştu. ikinci kabinenin ideolojik kontrolünü bu kurul yapıyordu. yani Grenell eğer perde arkasında Ukrayna-Rusya çatışmasını sona erdirmek için çalışırsa atacağı adımlar yine buna benzer ideolojik bir kontrol altında tutulacak. bunu Bannon şimdilik Beyaz Saray dışından, kurduğu ‘War room’dan (savaş odası) yapacak.