ABD'nin en büyük travmalarında biri her yıl onlarca çocuğun öldüğü kitlesel okul katliamları. Bireysel silahlanmanın önünü alamayan ülke çareyi yine bireysel düzeyde "kurşun geçirmez" okul ve öğrencilerde arıyor. Bu da yeni sektör ve ürünler doğurdu.

“Anne bugün okulda bize bir kağıt dağıttılar, bazı sorular sordular” dedi oğlum.

“Ne sordular?”

Hafif utanarak “Hiç kendi cinsiyetinizden birinden hoşlandınız mı diye sordular.”

Benim bir şey söylememe fırsat kalmadan devam etti.

“Okula hiç silah getirdiniz mi diye de bir soru vardı. Çok tuhaf değil mi?”

2017’de Kaliforniya’nın Palo Alto şehrinde altı ay boyunca ailecek yaşadık. 10 yaşındaki oğlumuz beşinci sınıfın ilk yarısını orada bir devlet okulunda okudu.

Bahsettiğim konuşmadan kısa süre sonra bir de tatbikat yaptılar. Okula silahlı biri gelirse ne yapacaklar, sıraların altına nasıl girecekler, nasıl sessiz duracaklar… Hepsini öğrendiler.

Doğru, bize göre tuhaf ama okula silah götürmek de, kitlesel katliamlar da ABD’nin buz gibi gerçeği.

Bireysel silahlanma sorununun kronikleştiği ABD’de her gün 120’den fazla insan silahla yaralanıyor ya da ölüyor. Okul saldırıları da bu durumun bir uzantısı.

CNN.com’un haberine göre 2024’ün ilk dokuz ayında en az 49 okul saldırısı oldu. Olaylarda 24 kişi hayatını kaybetti, 65 kişi yaralandı. Başka kaynaklarda farklı rakamlarla rastlarsanız kafanız karışmasın, muhtemelen onlar da doğrudur. ABD’de katliam istatistiklerini tutan çok sayıda kurum var, her biri farklı kriterleri baz alıyor. Bazıları okulda silah bulunan her vakayı saldırı sayarken bazıları yalnızca ölüm ve yaralanma olması durumunu veri kabul ediyor.

Son okul saldırısı sadece iki hafta önce Georgia eyaletindeki bir lisede oldu. 14 yaşındaki öğrenci Colin Gray yarı otomatik bir AR-15 tüfeğiyle iki okul arkadaşını ve iki öğretmenini öldürdü, dokuz kişiyi yaraladı.

Eğitim fuarında kurşun geçirmez okul çantası

New York Times’ta önceki gün yayımlanan ‘Kurşun Geçirmez Okullar’ başlıklı makale, ABD’de okul güvenliği konusunda yükselen bir trendi anlatıyordu. Askeri amaçlar için geliştirilen kurşun geçirmez ürünlerin okul uyarlamalarına olan ilgi her geçen gün artıyor. Hatta yakın zamanda bir eğitim fuarında şirketler ürünlerini tanıttı.

Sıralar siperliğe, sırt çantaları koruma kalkanına, sweatshirtler çelik giysiye dönüşüyor

Unicorn deseniyle süslenmiş sevimli sırt çantaları içine yerleştirilen kurşun geçirmez parçayla koruma kalkanına dönüşüyor. Okul sıraları bir saldırı anında dikleştirilerek siper halini alıyor. Wonder Hoodie adlı şirket bütün hayati organları koruyan 500 dolarlık sweatshirt tasarlamış. Kurşun geçirmez plakalar kalem kurtularına, dosyalara ve diğer okul gereçlerine eklenebiliyor.  4,000 dolara kurşun geçirmez taşınabilir beyaz tahta, 60,000 dolara katlanabilir kurşun geçirmez sınıf içi sığınak bile var.

Katlanabilir sığınak açılmış ve içine girilebilecek hale gelmiş

Sorunu çözer mi, büyütür mü

New York Times bu güvenlik önlemlerinin getirdiği etik soruları da gündeme getirmiş. Bazı veliler olumlu yaklaşırken bazıları bu tür ürünlerin korkuya dayalı bir endüstriyi büyüteceğini düşünüyor. Üreticiler özellikle herhangi bir katliamdam sonra taleplerin arttığına dikkat çekiyor.

Yazıda okul güvenliği alanında danışman olan Kenneth Trump ‘Çocukların bu tür ürünleri doğru kullanabilecek durumda olmadığının’ altını çizmiş. ABD Öğretmenler Federasyonu başkanı Randi Weingarten okulların güvenlik ekipmanlarıyla değil kitapla bilgiyle donatılması gerektiğini söyleyerek bu durumu eleştirmiş.

Benim ne düşündüğümü sorarsanız. İyi ki çocuğum ABD’de bir lise öğrencisi değil de okula cepheye gider gibi gitmiyor diye düşünüyorum.

Not: ABD’deki okul katliamlarıyla ilgili derinlemesine fikir edinmek isterseniz iki film önerim var. 2011 yapımı Kevin Hakkında Konuşmalıyız (We Need to Talk About Kevin) konuyu bir katliamcının annesinin perspektifinden anlatıyor. Sarsıcı ve etkili. Diğeri Michael Moore’a en iyi belgesel Oscarı kazandıran 2002 yapımı Benim Cici Silahım (Bowling for Columbine) filmi. Bireysel silahlanma ve okul katliamlarını yeni bir dille anlatan ilk işlerden biri.

Georgia’daki silahlı okul saldırısının yankıları sürüyor: Saldırganın babası da gözaltında