Kuzey Kutbu’nun buzulları içinde, yünü ve dokusu hâlâ yerli yerinde duran mamut kalıntıları, bu nesli tükenmiş dev canlıyı daha iyi tanımamıza yardımcı olacak. Bu kalıntıların keşfi, bilim insanlarının mamut genomunu dizilemelerine ve bu soyu tükenmiş Buzul Çağı canlılarının yaşamları hakkında ilgi çekici ayrıntılar öğrenmemize olanak sağlıyor. Şimdi de bu bilgilerin belli bir bölümü laboratuvarda mamut etinin bir benzerini üretmekte kullanıldı.
Avustralyalı yapay et girişimi olan Vow, mamutun DNA’sından hareketle mamut köftesi olarak tabir ettikleri bir et üretti. Şirkete göre projenin amacı, yapay etin beslenme alışkanlıklarını daha çevre dostu hale getirme potansiyeline dikkat çekmek. Bu mamut köftesi, Hollanda’daki bilim ve tıp müzesi Rijkmuseum Boerhaave’nin koleksiyonuna eklenecek.
Mamut dokusu bulamayınca miyoglobini baz aldılar
Projede yer alan ekibin, çalışmalarını temellendirebilecekleri bir mamut dokusu stoğu yoktu. Onlar da memelilerde bulunan ve ete dokusunu, rengini ve tadını veren miyoglobin adlı bir proteini baz alarak, halka açık bir veritabanında mamut DNA dizisi oluşturdu.
Mamut miyoglobin DNA dizisindeki boşlukları, Afrika fillerinin genomundan alınan bilgilerle doldurdular. Araştırmacılar sentezlenen geni bir koyunun kas hücresine yerleştirdi ve bu hücre daha sonra lavoratuvarda yetiştirilerek ortaya mamut özelliklerine sahip bir kas dokusu çıktı. Bu çalışmanın sonucunda ekip, 400 gram “mamut eti” üretmeyi başardı. Ekip, mamut miyoglobininin koyun kas hücrelerinin fiziksel görüntüsünü değiştirdiğini söylüyor.
Taş Devri’ndeki atalarımız muhtemelen bu mamut etiyle ziyafet çekmiş olsa da ekip kendi ürettikleri eti tüketmekte tereddüt ettiklerini söylüyor. Sebebi de 5 bin yıldır var olmayan miyoglobini tüketmeleri halinde alerjik reaksiyon geliştirme riskleri.
Öte yandan Stockholm Üniversitesi Paleogenetik Merkezi’nde evrimsel genomik profesörü olan ve dünyanın en eski mamut DNA’sını dizileyen Love Dalén, mamut etinin tadını bildiğini iddia ediyor. Dalén’e göre, 2012 yılında Sibirya’daki Yana Nehri’ne yaptığı bir saha gezisi sırasında bir yavru mamutun karkasından alınan küçük parça donmuş eti denemiş. Dalén, bu yapay et girişiminin başarılı olacağını düşünmese de satışa konulursa mutlaka deneyeceğini söylüyor.