New York Times’ın dünya genelinde popüler olan yapay zeka destekli sohbet robotu ChatGPT’nin geliştiricisi OpenAI’a açtığı telif davasında drama bitmiyor. Bu sefer sahneye Microsoft girdi ve ChatGPT’nin haber sektörünü mahvedebileceğini düşünen New York Times’ı “kıyamet senaryoları yazmakla” suçladı.
Bu dava çok ilginç ve önemli, o yüzden biz de yakından takip etmeye çalışıyoruz. Bu davayla ilgili filmi biraz geriye sarmaya ne dersiniz?
Yapay zeka destekli sohbet robotlarının verdiği cevaplardaki yelpazenin zenginliği bizi büyülüyorsa bunun nedeni dil modellerinin eğitildiği büyük veri kümeleri. Bu çok büyük veri kümeleri tabii ki internet ortamına yüklenmiş, herkese açık içeriklerden elde ediliyor. Bu içerikler arasında edebiyatçı ve yazarların dev eserleri de var, okuyucusuna bilgiyi 10Haber gibi ücretli abonelik sistemiyle ulaştıran gazete içerikleri de. Sorun da burada başlıyor: OpenAI gibi şirketler yapay zeka modellerini ‘eğitmek’ için çekip aldığı içeriklerin ne kadarını sahibinin izniyle kullanıyor, ne kadarını habersizce?
NYT 27 Aralık’ta OpenAI ve en büyük hissedarı Microsoft’a “Yapay zeka teknolojilerini eğitmek için NYT’ye ait milyonlarca haberi kullanarak telif hakkını ihlal etmek” suçlamasıyla dava açtı. Dava dilekçesinde sohbet robotlarının güvenilir bilgi kaynağı olmak için haber kuruluşlarıyla rekabet ettiği belirtildi.
NYT gelirlerinin üçte ikisini gazetesi için yarattığı özgün içeriklere her ay belirli bir abonelik ücreti ödemeyi kabul etmiş 15 milyonu aşkın abonesinden elde ediyor. Harcamalarının çoğunu o içeriği üretmek için yapıyor, binlerce gazeteci istihdam ediyor. O yüzden bu içeriğin ücretsiz okunmasını istemiyor (Aynı durum 10Haber için de geçerli: Okuyucularımıza her gün özgün ve güvenilir içerik sunmaya çalışıyoruz, bunun için oldukça yüksek giderimiz var ve bu giderleri karşılayan gelirlerimizin üçte ikisini de okuyucularımızın ödediği abonelik ücretlerinden elde ediyoruz. Daha az gelir elde etme pahasına, okuyucuyu rahatsız edecek ve onun okuma deneyimini tatsız bir şeye dönüştürecek reklamlar yayınlamıyoruz).
New York Times’a göre insanlar bir bilgiyi merak ettiğinde buna NYT’ye belli bir ücret ödeyerek abone olarak ulaşmak yerine ChatGPT’ye sormayı tercih ediyor. ChatGPT ise güvenilir bilgi vermek için dönüp NYT’ye bakıyor. Bu da NYT’nin gelirlerinin azalmasına neden oluyor. Gelir düşüşünün yarattığı en büyük sıkıntı NYT’ye göre bağımsız gazeteciliğin zarar görmesi. Bir haber kuruluşunun bağımsız davranmak için herhangi bir politik, siyasi kurum ve kuruluşun yardımlarına muhtaç olmaması, yani ekonomik bağımsızlığının olması gerekiyor.
Yine NYT’nin iddiasına göre ChatGPT’nin insanlara verdiği bilgilerin tamamı doğru olmayabiliyor. NYT yanlış referansın kendi itibarına da zarar vereceğini savunuyor.
Microsoft NYT’yi teknoloji karşıtı olmakla suçladı
OpenAI’ya 13 milyar dolar yatırım yapan Microsoft ise Manhattan’daki mahkemeye sunduğu dilekçede NYT’i 1980’lerde video kaset kaydedicinin piyasaya sürülmesini durdurmaya çalışarak döneminin “çığır açan yeni teknolojisini” önlemeye çabalayan Hollywood stüdyolarına benzetti.
Büyük dil modellerinin video kaset kaydedicisi, fotokopi makinesi, kişisel bilgisayar, internet ve arama motoru gibi teknolojilerle benzerliğine dikkat çeken Microsoft bu teknolojilerinin hepsinin başta telif hakkı ihlali endişesiyle karşı karşıya kaldığını ama sonra toplumlar tarafından kabul edildiklerini savunuyor. ChatGPT’nin eğitildiği içeriklerle doğrudan rekabet haline girmek gibi bir amacı olmadığını, bu içerikleri yeni içerik üretmek için kullandığını belirtiyor Microsoft.
Şirketin avukatları NYT’nin dava dilekçesinde kanıt olarak gösterdiği komutların gerçekte insanların GPT tabanlı araçları kullanış şeklini temsil etmediğini iddia etti. Microsoft’un dilekçesinde “NYT’nin kendi hukuk ekibi dışında kimse böyle aramalar yapmıyor. Yargıçları ve okuyucularını ikna etmeye çalıştığı gibi bir durum kesinlikle yok” dendi.
OpenAI da bir hafta önce NYT’yi “ChatGPT’yi hacklemek”le suçlamış, gazetenin istediği sonucu almak için yüzlerce komut denemek zorunda kaldığını iddia etmişti.
NYT: Örnek gösterdikleri teknolojiler telif ihlalini savunmuyordu
NYT’nin avukatı Ian Crosby Microsoft’un ithamlarını yanıtsız bırakmadı. Microsoft’un ChatGPT’nin durumunu video kaset kaydedicileriyle karşılaştırmasını “ilginç” bulan Crosby o teknolojinin üreticilerinin hiçbir zaman telif hakkı ihlallerini savunmadığını vurguladı ve ekledi: “Sonuç olarak NYT içeriklerinin çalınıp çalınmadığını öğrenmek için araştırma yaptı ve aradığını buldu. Microsoft bunu gün ışığına çıkardığı için NYT’yi suçluyor. Bunu hem kendi hem de OpenAI’nin yanlışlarına mazeret olarak sunuyor” dedi.
OpenAI telifli ürün kullanmak zorunda kaldıklarını daha önceki açıklamalarında kabul etmişti. Şirkete göre internet ortamındaki blog yazıları, fotoğraflar, forum paylaşımları, yazılımlar ve devlet belgeleri dahil insani iz taşıyan her şey telif hakkıyla korunuyor. Şirketin savunmasında “Dil modellerini bir asırdan daha uzun süre önce yaratılmış, dolayısıyla telif hakkı olmayan kitaplar ve çizimlerle sınırlandırdığımız verilerle beslemek ilginç bir deney olabilir ama bu insanların günümüzdeki ihtiyacını karşılayamaz” diyor.