Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Cumhuriyetçilerin kontrolünden bulunan Temsilciler Meclisi Cumartesi günü, yine Cumhuriyetçilerin itirazlarına rağmen, Ukrayna, İsrail ve Tayvan’a 95 milyar dolarlık güvenlik yardımı sağlayacak paketi kabul etti.
Bu onayın ardından yardım paketi onay için Demokratların çoğunlukta olduğu Senato’ya gidiyor. Senato zaten iki aydan uzun bir süre önce benzer bir paketi de onaylamıştı. Demokrat Başkan Joe Biden’dan Senato’nun önde gelen Cumhuriyetçi üyesi Mitch McConnell’a kadar ABD yönetiminin önde gelenleri, zor durumdaki Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’a yasayı oylamaya sunması için baskı yapıyordu. Belli ki bu baskı da işe yaramış.
Senato’nun önümüzdeki hafta tasarıyı kabul etmesi ve imzalaması için Başkan Biden’a göndermesi bekleniyor.
Pakette neler var?
Söz konusu yardım,
- Ukrayna’ya 60.84 milyar dolar;
- İnsani yardımlar için 9.1 milyar,
- İsrail için 26 milyar dolar
- Tayvan da dahil olmak üzere Hint-Pasifik için 8.12 milyar dolar sağlayacak.
Öte yandan pakette ABD’nin silah, stok ve tesislerinin yenilenmesi için harcanacak 23 milyar dolar da var.
Ukrayna’ya yönelik dış yarım paketinde, ABD bankalarında bulunan milyarlarca dolar değerindeki Rus varlıklarına el konulması ve Ukrayna’nın yeniden inşası için kullanılması yönünde maddeler de yer aldı.
Dondurulmuş Rus varlıkları Ukrayna’ya gönderilecek
Temsilciler Meclisinden geçen Ukrayna’ya yönelik dış yarım paketinde, ABD bankalarında bulunan milyarlarca dolar değerindeki Rus varlıklarına el konulması ve Ukrayna’nın yeniden inşası için kullanılması yönünde maddeler de yer aldı. Mecliste aylardır bekletilen dış yardım paketinin bir parçası olan REPO Yasası’nın bugünkü diğer yardım paketleriyle onaylanması, Rusya’nın tamamı 300 milyar doları bulan dondurulmuş varlıklarından ABD bankalarındaki 6 milyar dolarlık kısmının, Ukrayna için harcanmasının önünü açtı.
Yardım paketlerinin Senato ve ABD Başkanı Joe Biden tarafından da onaylanması durumunda, ABD bankalarına, dondurulmuş Rus varlıklarını Ukrayna için özel bir fona aktarma yetkisi verecek.
Zelenski mutlu
Today, we received the awaited decision on the US aid package that we long fought for. And a very significant one. Our warriors on the front lines, as well as our cities and villages suffering from Russian terror, will feel it.
The U.S. House of Representatives voted on it… pic.twitter.com/G6z3PxsOMg
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) April 20, 2024
Uzun zamandır Cumhuriyetçilerin engeline takıldığı için Washington’un söz verdiği yardımları alamayan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, bu gelişmeye şüphesiz en çok sevinen isim oldu. Zelenski, ABD’li milletvekillerinin “doğru yolda” olduğunu söyleyerek teşekkürlerini dile getirdi. X hesabı üzerinden açıklama yapan Zelenski, “Bugün Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen hayati önemdeki ABD yardım tasarısı savaşın genişlemesini önleyecek, binlerce insanın hayatını kurtaracak ve her iki ulusun da güçlenmesine yardımcı olacaktır” dedi.
Rusya’dan tepki büyük: Telafisi olmayan zararlara sebep olacak
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, ABD’nin, dondurulmuş Rus varlıklarını Ukrayna’nın yararına kullanması yönündeki kararına cevap vereceğini belirterek, “Bu, ABD’nin imajına telafisi mümkün olmayan zararlar verecek” dedi. Rus haber ajansı Tass’a açıklamalarda bulunan Peskov, ABD Temsilciler Meclisinin, dondurulmuş Rus varlıklarını Ukrayna yararına kullanmayı öngören yasa tasarısını onaylamasını değerlendirdi. Kabul edilen bu yasaya Moskova’nın ne şekilde karşılık vereceği sorusunu yanıtlayan Peskov, “Eğer bu gerçekten böyleyse ABD bunun hesabını vermek zorunda kalacak. Muhtemelen herhangi bir zaman kısıtlaması olmayacak. Bunu çıkarlarımıza en uygun şekilde yapacağız” şeklinde konuştu.
Peskov, dondurulmuş Rus varlıklarına el konulmasının ise ABD’nin imajına darbe indireceğini ifade ederek, şunları kaydetti:
‘Rus varlıklarına el konulmasına ilişkin yasaya gelince, ayrıntıların çözülmesi gerekiyor. Her halükarda, eğer gerçekten varlıklarımıza el konulması söz konusu ise bu, ABD’nin imajına telafisi mümkün olmayan zararlar verecek, ülkedeki birçok yatırımcıyı yatırdıkları parayı kurtarmaya zorlayacaktır. Çünkü devlet mülkiyeti başta olmak üzere özel mülkiyetin dokunulmazlığı ihlal edilecek.’
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da ABD Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen yasa ile ilgili olarak sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Ukrayna’ya yardım içeren bu yasanın dünyadaki krizleri kötüleştireceğini belirten Zaharova, “Kiev rejimine askeri yardım terör faaliyetlerinin doğrudan desteklenmesi, Tayvan’a askeri yardım Çin’in iç işlerine müdahale, İsrail’e yardım ise bölgede benzeri görülmemiş gerginliğin artması anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ABD’nin Ukrayna’ya yardımını kapsayan bu tasarıyı kabul etmesinin “savaşın kurbanlarını en üst düzeye çıkaracağı” değerlendirmesinde bulundu. Medvedev, “Esas olarak doyumsuz askeri sanayinin boğazına inecek olan 61 milyar kanlı dolara rağmen elbette zafer kazanacağız. Güç ve gerçekler bizimle” şeklinde açıklama yaptı.
Netanyahu da teşekkür etti
The US Congress just overwhelmingly passed a much appreciated aid bill that demonstrates strong bipartisan support for Israel and defends Western civilization. Thank you friends, thank you America!
— Benjamin Netanyahu – בנימין נתניהו (@netanyahu) April 20, 2024
Tabii buna sevinen yalnızca Zelenski olmadı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ülkesine verilecek desteği de içeren paketin onaylanması üzerine teşekkür etti. X üzerinden açıklama yapan İsrail Başbakanı, “ABD Kongresi, İsrail’i ve Batı medeniyetini savunan bir yardım yasasını ezici bir çoğunlukla kabul etti. Teşekkürler arkadaşlar, teşekkürler Amerika!” diye yazdı.
Temsilciler meclisi başkanına ‘topal ördek’ eleştirisi
Geçen yıldan bu yana Kongre’yi Ukrayna’ya ek yardımı onaylamaya çağıran Biden, “İsrail’in İran’ın eşi benzeri görülmemiş saldırılarıyla karşı karşıya olduğu ve Ukrayna’nın Rusya’nın sürekli bombardımanı altında olduğu bir dönemde bu yardımın yapılması büyük bir aciliyet arz etmektedir” dedi.
Ukrayna’ya ilişkin yardımın onaylanması 311’e karşı 112 oy ile sonuçlandı. 112 Cumhuriyetçi yasaya karşı çıkarken sadece 101 Cumhuriyetçi destek verdi. Aşırı sağcı Cumhuriyetçi Temsilci Marjorie Taylor Greene oylama sonrasında gazetecilere yaptığı açıklamada Temsilciler Meclisi Başkanı için, “Mike Johnson topal ördek… işi bitti” dedi. Bu yorumları yapan Greene, Rusya’ya karşı savaşında Ukrayna’ya yardım edilmesine karşı çıkanların başında geliyor. Daha önce Johnson’un istifasını isteyecek kadar ileri giden Greene, bugün ise sadece “topal ördek” demekle yetindi.
Ukrayna bayrağına ‘nezaket ihlali’ uyarısı
Oylama sırasında, paketin bu unsurunun kabul edileceği anlaşıldığında birkaç milletvekili küçük Ukrayna bayrakları salladı. Johnson bunun bir “nezaket ihlali” olduğu konusunda milletvekillerini uyardı. Bu arada Temsilciler Meclisi’nin Cumartesi günkü oturumunda yaşananlar, Kongre’de İsrail’e verilen genel destekteki bazı çatlakları da gözler önüne serdi. Son aylarda Demokratların İsrail hükümetine ve Gazze’deki savaşı yürütmesine karşı öfkelerini ifade ettikleri görüldü.
Buna rağmen Cumartesi günü yapılan oylamada İsrail’e yardım 366’ya karşı 58 oyla kabul edilirken 37 Demokrat ve 21 Cumhuriyetçi destek vermedi.
‘Bu mükemmel bir yasa değil’
Eleştirilerin odağındaki Temsilciler Meclisi Başkanı Johnson önceki gün “Bu mükemmel bir yasa değil, Cumhuriyetçiler hem Meclis, hem Senato hem de Beyaz Saray’ın başında olsaydı bu paket olmazdı” dedi.
Cumhuriyetçi parti içinde büyük bir nüfuza sahip olan Eski ABD başkanı Donald Trump, 12 Nisan’da Johnson’a destek verdi ve Perşembe günü sosyal medyada yaptığı bir paylaşımda Ukrayna’nın hayatta kalmasının ABD için önemli olduğunu söyledi.
