İsrail’in İran’ın Suriye’nin başkenti Şam’daki konsolosluğunu 1 Nisan’da hedef almasının ardından başlayan gerilim sonrası Tahran yönetimi 2000’den fazla dron ve füzeyle saldırı düzenledi.
Saldırı haberiyle dünyanın gözü bölgeye çevrilirken ülkelerden tepkiler yükseliyor.
Saldırıdan sonra Ürdün, Irak, Lübnan gibi ülkeler hava sahalarını uçuşlara kapattı.
Batılı ülkelerden ise İran’a tepki var.
Biden: İsrail’e desteğimiz tamdır
İsrail’in yılmaz müttefiklerinden ABD Başkanı Joe Biden, X üstünden açıklama yayınladı. Biden İran’ın saldırısına ilişkin aldığı istihbaratla hafta sonu programını aniden kesip Washington’a gelmesi gündem olmuştu. Washington’da ulusal güvenlik ekibiyle acil bir toplantı yapan Biden şunları söyledi: “İran’ın İsrail’e saldırılarıyla ilgili bilgi almak için ulusal güvenlik ekibimle görüştüm. İran ve onun vekillerinden gelen tehditlere karşı İsrail’in güvenliğine olan desteğimiz tamdır.”
Sunak: İran arka bahçesine kaos tohumları ekiyor
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak yazılı açıklamasında “İran yönetiminin İsrail’e pervasız saldırısını en şiddetli şekilde kınıyorum” dedi. Sunak saldırıların “gerilimi artırma ve bölgeyi istikrarsızlaştırma riski taşıdığını” söyleyerek sözlerine şöyle devam etti:
“İran bir kez daha kendi arka bahçesine kaos tohumları ekmeye niyeti olduğunu göstermiştir. Birleşik Krallık İsrail’in ve Ürdün ile Irak gibi tüm bölgesel müttefiklerimizin güvenliğini savunmaya devam edecektir. Müttefiklerimizle birlikte durumu istikrara kavuşturmak ve gerilimin daha da tırmanmasını önlemek için çalışmaktayız. Kimse daha fazla kan dökülmesini istemiyor.”
Fransa itidal çağrısı yaptı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da İran’ın saldırısını kınayanlardan oldu ve bu hamlenin bölgeyi istikrarsızlaştırma tehdidi taşıdığını söyledi. Macron, “Fransa müttefikleriyle gerilimi azaltmaya çalışmaktadır” diyerek itidal çağrısı yaptı.
Guterres’ten saldırılara kınama, taraflara sükunet çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres İran’ın İsrail’e hava saldırılarını kınadı, bölgede saldırganlığın derhal son bulması ve tüm taraflara sükunet çağrısı yaptı. BM Genel Sekreteri Guterres yazılı açıklamasında “İran İslam Cumhuriyeti’nin İsrail’e kapsamlı saldırısıyla ortaya çıkan ciddi gerilimi şiddetle kınıyorum. Bu düşmanlıkların derhal son bulması çağrısında bulunuyorum” dedi.
Son saldırılarla Ortadoğu’daki gerilimin bölgeye yayılmasının ciddi bir tehlike olduğuna işaret eden Guterres “Tüm taraflara, Orta Doğu’da birçok cephede askeri karşılaşmalara yol açabilecek herhangi bir adımdan sakınmaları için sükunet çağrısında bulunuyorum” ifadelerini kullandı.
BM Genel Sekreteri ne Ortadoğu’nun ne de dünyanın yeni bir savaşı kaldırabileceğini sözlerine ekledi.
Rutte: İsrail’e saldırmaktan vazgeçin
Hollanda’da geçici hükümetin Başbakanı Mark Rutte sosyal medya hesabından Ortadoğu’daki durumun çok endişe verici olduğunu belirterek “Bugün erken saatlerde Hollanda ve diğer ülkeler İran’a İsrail’e saldırmaktan vazgeçmesi yönünde net bir mesaj gönderdi” dedi.
Rutte şunları söyledi: ”Hollanda, İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını şiddetle kınıyor. Olayların daha fazla tırmanmasının önlenmesi gerekiyor. Az önce Hollanda Savunma Bakanı ve Dışişleri Bakanı ile son durum hakkında temasta bulunduk. Gelişmeleri çok yakından takip etmeye devam ediyoruz.”
Fransa: En sert şekilde kınıyoruz
Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne İran’ın İsrail’e hava saldırısını sert şekilde kınadıklarını bildirdi. Sejourne X hesabından yaptığı açıklamada “Fransa, İran’ın İsrail’e karşı başlattığı saldırıyı en sert şekilde kınıyor” dedi. İran’ın bu eşi benzeri görülmemiş adımla istikrarsızlaştırma eylemlerinde yeni bir eşiği aştığını belirten Sejourne Tahran’ın bölgede askeri gerilimin artması riskini göze aldığını aktardı.
Sejourne Fransa’nın İsrail’in güvenliğine olan bağlılığını yeniden dile getirdiğini ve bu ülkeyle dayanışma içinde olduğunu aktardı.
Almanya: İsrail ile dayanışma içindeyiz
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz “İran’ın bu gece İsrail topraklarına düzenlediği hava saldırısı sorumsuz ve haksızdır” diyerek İsrail’e arka çıktı. Schoz X üzerinden yaptığı açıklamasına “İran yangınla karşı karşıya. İsrail’le yakınız ve artık geri kalan konuları da müttefiklerimizle görüşeceğiz” diye devam etti.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock İran’ın İsrail’e hava saldırısını şiddetle kınadıklarını bildirdi. Baerbock sosyal medya platformu X’ten İran’ın İsrail’e saldırısına ilişkin açıklama yaptı. İran’ın İsrail’e insansız hava araçları (İHA) ve füzeler fırlattığını belirten Baerbock “Tüm bölgeyi kaosa sürükleyebilecek mevcut saldırıyı şiddetle kınıyoruz. İran ve vekilleri bunu hemen durdurmalı” dedi.
Baerbock İsrail ile dayanışma içinde olduklarını kaydetti.
AB: Ciddi bir tehdit
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’nin İran’ın İsrail’e saldırılarını şiddetle kınadığını bildirdi.
Borrell sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda “AB, İran’ın İsrail’e kabul edilemez saldırısını şiddetle kınıyor. Bu benzeri görülmemiş bir gerilim, bölgesel güvenliğe yönelik ciddi bir tehdittir” dedi.
Polonya’dan İran’a kınama
Polonya İran’ın İsrail’e yönelik başlattığı saldırıları şiddetle kınadığını bildirdi. Polonya Dışişleri Bakanlığı X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda İran ve müttefiklerine itidalli davranma ve saldırıları acilen durdurma çağrısı yaptı. “Polonya, İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını şiddetle kınıyor” ifadelerinin yer aldığı paylaşımda bölgede istikrar ve barışın sağlanmasının her şeyden önemli olduğuna vurgu yapıldı.
Mısır: Tehlikeli tırmanış
Mısır İran’ın İsrail’e insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı başlatmasından “derin endişe duyduğunu” açıkladı. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Ebu Zeyd X sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada taraflardan azami itidalle hareket etmelerini istedi. Ebu Zeyd “Mısır, İran’ın İsrail’e insansız hava araçlarıyla saldırı başlatmasından ve son dönemde iki ülke arasındaki tehlikeli tırmanıştan derin endişe duymaktadır” ifadesini kullandı.
Avusturya ve Çekya İran’ın İsrail’e yönelik hava saldırısını kınadı
Avusturya ve Çekya yönetimi İran’ın İsrail’e insansız hava araçlarıyla (İHA) düzenlediği saldırıyı kınadı. Avusturya Başbakanı Karl Nehammer sosyal medya hesabı X’ten yaptığı açıklamada “İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını en sert şekilde kınıyorum” dedi. Avusturya’nın İsrail’in yanında olduğunu belirten Nehammer İran’a “düşmanca tutumu durdurması” çağrısı yaptı.
Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise İsrail’e İHA saldırısının son derece kaygı verici olduğunu belirterek “Bu halihazırda ziyadesiyle tehlikeli olan durumda yeni bir gerilim seviyesidir. İran ve yanlılarına yangına körükle gitmeyi bırakmaları ve yaklaşımlarını acilen tersine çevirmeleri çağrısında bulunuyorum” açıklaması yaptı.
Japonya da kınadı
Japonya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada İran’ın İsrail’e saldırısı gerilimi tırmandırma hareketi olarak görülerek şiddetle kınandı. Açıklamada “Bu saldırı Ortadoğu’daki mevcut durumu daha da kötüye götüren bir saldırıdır. Bu tür bir tırmanıştan endişe duyuyor ve şiddetle kınıyoruz” dendi.
Slovenya: Ortadoğu’da gerginliğin daha da tırmanması son derece tehlikeli
Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon Ortadoğu’da gerginliğin daha da tırmanmasının son derece tehlikeli olduğunu belirtti.
Malta’dan itidal çağrısı
Malta Dışişleri Avrupa İşleri ve Ticaret Bakanı Ian Borg İran’ın İsrail’e insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı başlatmasından derin endişe duyduklarını ve tüm tarafları itidalli olmaya çağırdıklarını bildirdi.
Ne olmuştu?
İsrail İran’ın Şam’daki konsolosluk binasına 1 Nisan’da hava saldırısı düzenlemişti. Saldırıda İran Devrim Muhafızları Ordusundan ikisi general rütbesinde toplam yedi kişi hayatını kaybetmişti.
İran İsrail’in konsolosluk saldırısının ülkesinin topraklarına saldırı anlamına geldiğini ve misillemede bulunacaklarını duyurmuştu. İsrail ise İran’ın saldırısına karşılık vereceğini bildirmişti.
Devrim Muhafızları Ordusu İran topraklarından İsrail’e kamikaze İHA’lar ve füzelerle saldırı başlatıldığını duyurmuştu.
