Seçimlerden zaferle çıkan Hollandalı İslam karşıtı politikacı Geert Wilders başbakanı olacağı koalisyonu kurmakta başarısız olunca pes etti. Hollanda seçiminin üzerinden neredeyse 4 ay geçti, hala hükümet kurulamadı.

Hollanda’da 22 Kasım’da düzenlenen 2023 Genel Seçimleri’nde oyların yüzde 23’ünü alarak en yakın rakibine sekiz puan fark atan aşırı sağcı politikacı Geert Wilders koalisyon görüşmelerinden eli boş döndü.

Liderliğini yaptığı Özgürlük Partisi’ne (PVV) parlamentoda 37 sandalye kazandıran İslam karşıtı popülist politikacı X hesabından yaptığı paylaşımda “Sadece koalisyondaki tüm partiler destek verirse başbakan olabilirim. Fakat durum böyle değil” diye yazdı.

“Ben sağcı bir kabine, daha az sığınmacı ve göçmen istiyorum” diyen Wilders sözlerine şöyle devam etti:

“Ülkeme ve seçmenime olan sevgim büyük ve kendi konumumdan daha önemli. Hollanda’yı seviyorum. Ve unutmayın; ben illa ki Hollanda Başbakanı olacağım. Bu daha fazla Hollandalının desteğiyle olacak; yarın değilse bir sonraki gün. Çünkü milyonlarca Hollandalının sesi duyulacak!”

Wilders’in partisi seçimlerde en çok oyu almasına rağmen koalisyon kurmak için diğer partilerin desteğine ihtiyaç duyuyordu. Diğer üç partiyle yürütülen koalisyon görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlanmış görünüyor.

Salı günü sona eren görüşmelerin son turuna liderlik eden müzakerecinin raporunu bugün parlamento ile paylaşması bekleniyor.

60 yaşındaki Wilders aylardır Dilan Yeşilgöz-Zegerius’un lideri olduğu Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD), Yeni Toplumsal Sözleşme (NSC) ve Çiftçi-Vatandaş Hareketi (BBB) partileriyle bir koalisyon hükümeti kurmak için görüşmeler yürütüyordu.

Hollanda kamu yayıncısı NOS’a göre bu üç partinin liderleri bu hafta ilerleme kaydetmenin tek yolunun dört parti liderinin de hükümette rol almaması olduğunda ısrar etti.

Başbakanlık görevi için üstünde uzlaşılan bir ismin ortaya çıkıp çıkmadığı belli olmadı. Ancak Wilders’in bu öneriyi kabul etmediği düşünülüyor. Bugün konuyla ilgili bir parlamento oturumu düzenlenmesi bekleniyor.

PVV’nin Kasım ayındaki zaferi sadece Hollanda siyasetini sarsmakla kalmamış, aynı zamanda ülkenin bugünkü Avrupa Birliği’nin (AB) kurucu üyelerinden birisi olması nedeniyle Avrupa çapında da yankı bulmuştu.

Hollanda’da Müslüman karşıtı tutumuyla tanınan aşırı sağcı Özgürlükler Partisi (PVV) lideri Geert Wilders ülkede yaşayan Faslılar için kullandığı ifadeler nedeniyle de davalık olmuştu. / Fotoğraf: AA

Erdoğan’la davalık olmuştu

Wilders Türkiye’ye yabancı bir isim sayılmaz, hatta Türkiye geçmişi epey eskilere dayanıyor. Daha önce Türkiye’nin AB üyeliğine şiddetle karşı çıkan Wilders sırf bu yüzden önceki partisiyle ters düşerek istifa etmek zorunda kalmıştı. Özellikle iktidardaki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti’yi hedef alan Hollandalı politikacı Erdoğan ile davalık bile oldu.

2020 yılında Wilders, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kafasının üzerinde el bombası tutarken tasvir edildiği bir karikatür paylaşmış, Erdoğan da bunun üzerine suç duyurusunda bulunmuştu. Wilders’in suç duyurusuna tepkisi ise “Türkler Erdoğan’a terörist dediğim için kızgın. Gerçekler bazen tatsızdır ama bu onları daha az doğru yapmaz” olmuştu. Dönemin Başbakanı Mark Rutte de Erdoğan’ın suç duyurusunun “kabul edilemez” olduğunu ifade etmişti.

Hollandalı siyasetçi bunun öncesinde 2017 yılında dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun anayasa değişikliği referandumu için Rotterdam’da konuşma isteğine karşı çıkarak Türkiye’nin Lahey Büyükelçiliği binasının önünde Türkçe ve Hollandaca “Uzak dur! Bu bizim ülkemiz” yazılı pankart açmıştı. Daha sonra da “Türkiye’de 16 Nisan’da yapılacak anayasa değişikliği referandumuyla diktatör Erdoğan’ın yetkileri daha artacak. Biz Türk dikta rejiminin Hollanda’da propaganda yapmasını istemiyoruz” demişti.

Wilders Türkiye’deki 2023 seçimleri öncesinde sosyal medyada yaptığı paylaşımlarla da öne çıkmıştı. Mayısta Türkiye’deki seçimlerden sonra üzerinde Türk bayrağı olan batan bir tekne fotoğrafı paylaşmış, “Güle güle Türkiye” demişti. Daha sonra hızını alamayarak “Hollanda’da Erdoğan’a oy veren tüm Türklerin artık bavullarını toplayıp Türkiye’ye taşınmasını diliyorum. Güle güle!” diye yazmıştı.

İslam karşıtı düşünceleriyle öne çıkıyor

Politikalarını göç ve İslam karşıtlığı üzerine kuran Wilders meclise Hollanda’da Kuran’ın yasaklanması ve camilerin kapatılması da dahil ‘İslamlaşma’nın önlenmesini içeren bir yasa teklifi sunmuştu. Wilders’in hazırladığı yasa teklifinde “potansiyel cihatçıların” haklarında yargı kararı bulunmasa da “idareten” gözaltına alınması da isteniyordu. Ancak daha hükümeti kuramadığı için bu politikalarında yumuşamaya gitmişti.

Yumuşamanın zaten koalisyon kurulana kadar devam edeceği düşünülüyorken, Hollandalı deneyimli siyasetçi daha önce Temsilciler Meclisi’ne sunduğu “Hollanda’da İslam’ın yasaklanması” ve çifte vatandaşlığı olanlara seçme ve seçilme hakkı verilmemesine ilişkin yasa tekliflerini geri çekmişti. Aşırı sağcı siyasetçi tarafından iptal edilen üç yasa teklifi arasında “İslami ifadelerin” yasaklanmasını öngören 2018 tarihli bir yasa tasarısı da yer alıyordu. Teklif metni İslam’ı “şiddet yanlısı ve totaliter bir ideoloji” olarak tanımlıyor ve camilerin, Kuran’ın, İslami okulların, burka ve hicap giymenin yasaklanmasını da içeriyordu.

Şeriat tartışmasına Erdoğan’ın eski davalısı Geert Wilders da katıldı

Wilders’ten ilk geri adım: İslam’ı yasaklama önerisini iptal etti