Ukrayna Savaşı’nda son zamanlarda en çok konuşulan konular, Kursk Operasyonu ve Kiev güçlerinin düşürdüğü ABD’ye ait F-16. Batı’dan aldığı silahlarla Rusya’nın Kursk bölgesinde ilerleme kaydeden Ukrayna ABD’den aldığı F-16’nın kendi güçlerince düşürülmesi ardından harekete geçmişti. Ukraynalı pilotun öldüğü kazayla ilgili Ukrayna Savunma Bakanlığı soruşturma başlatmıştı.
Kazayla ilgili yeni gelişme ise Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin aldığı karar. Zelenski, Ukrayna savaşının başından bu yana bilinen bir figür haline gelen Hava Kuvvetleri Komutanı Mikola Oleşçuk’u görevden aldığını duyurdu. Bu görev değişikliğinin Ukrayna’nın F-16 kazasının doğrulamasından bir gün sonra gerçekleşmesi dikkat çekti. Zelenski konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Hava Kuvvetleri Komutanını değiştirmeye karar verdim. Tüm askeri pilotlarımıza sonsuza kadar minnettarım.”
Ölen pilot: Albay Alexei ‘Moonfish’ Mes
Ukrayna Hava Kuvvetleri bir Facebook paylaşımında pilotu “Ukraynalıları ölümcül Rus füzelerinden maalesef kendi hayatı pahasına kurtaran” Albay Alexei ‘Moonfish’ Mes olarak tanımladı. ‘Moonfish’ ve diğer bir Ukraynalı pilot Andrii ‘Juice’ Pilshchykov, Haziran 2022’de ABD’ye erken bir ziyaret gerçekleştirerek milletvekillerine ve medyaya Ukrayna’ya F-16 gönderilmesi için baskı yaptıkları belirtildi. ‘Juice’ geçen yıl Ağustos ayında bir kazada hayatını kaybetti. Eski ABD kongre üyesi Adam Kingzinger X hesabında, “Ukraynalı pilotlar ‘Juice’ ve ‘Moonfish’ ile tanıştığımda içimde savaşı atlatamayacaklarına dair kötü bir his vardı,” ifadelerini kullandı.
Ukrayna F-16’lar için 29 ay beklemişti
Ukrayna lideri, görevden alma konusunda gerekçe olarak yalnıza, personelin korunması ve komuta kademesinin güçlendirilmesine ihtiyaç duyulduğunu ifade etti. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, General Korgeneral Anatoliy Kryvonozhka’nın geçici olarak komutanlık görevini yürüteceğini açıkladı.
Ukrayna ordusu Pazartesi günkü kazanın nedenine ilişkin net bir açıklama yapmayarak jetin bir Rus hedefine yaklaşırken düştüğünü belirtmişti. Oleşçuk, Pazartesi günü yaptığı açıklamada ABD’li ortakların olayın soruşturulmasına yardımcı olduğunu söylemişti. ABD’li bir savunma yetkilisi Reuters’e verdiği demeçte, kazanın Rus ateşiyle gerçekleşmiş gibi görünmediğini ifade etmişti. İlk F-16 jetlerinin gelişi, Rusya’nın 2022’de başlattığı topyekûn işgale karşı Ukrayna için bir dönüm noktası olmuştu. Haliyle bu uçaklardan birinin yine kendi hataları nedeniyle düşmesi de aynı derecede kritik bir öneme sahip. Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ağustos ayı başında yaptığı açıklamada, Ukraynalı pilotların ülke içindeki operasyonlar için F-16 savaş uçaklarını kullanmaya başladığını söyleyerek, Rusya’nın işgalinden bu yana 29 aydan uzun süredir beklenen ABD yapımı savaş uçaklarının teslimatını doğrulamıştı.