İsrail’in Gazze’ye saldırıları devam ederken sert söylemleriyle dünyanın gündeminde yer alan AK Parti iktidarı Tel Aviv ile devam eden ticari ilişkileri nedeniyle eleştirilerin odağındaydı. Hatta 31 Mart’taki yerel seçimlerde dahi İsrail ile devam eden ticaretin etkisi hissedildi. Yeniden Refah Partisi’nin Türkiye genelinde sandıktan üçüncü parti olarak çıkmasında İsrail ile süren ticari ilişkilerin de etkisi vardı. Yeniden refah Partisi de seçim propagandasını ağırlıklı olarak bu söylem üzerine kurmuştu.
AK Parti’nin oylarının Yeniden Refah’a kayması Ankara’yı adım atmak zorunda bıraktı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan geçenlerde bir açıklama yaparak İsrail’e ticari kısıt getirdiklerini açıkladı. Tel Aviv yönetimi de hemen bunun üzerine “misilleme yapacağız” dedi, soluğu ABD’nin kapısında aldı.
Bu gelişmelerin ardından Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile telefon görüşmesi yaptı. Görüşmede Gazze’deki insani kriz ve bölgesel güvenlikle ilgili konuların masaya yatırıldığı açıklandı.
AA’nın diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre Bakan Fidan ABD Dışişleri Bakanı Blinken yaptığı telefon görüşmesini ABD tarafının talebi üzerine gerçekleştirdi.
Fidan açıklamıştı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Türkiye’nin İsrail’e bir dizi tedbir almayı kararlaştırdığını 8 Nisan’da açıklamıştı. Fidan İsrail’in Türkiye’nin Gazze’ye havadan yardım ulaştırma talebini reddettiğini “Hava Kuvvetlerimize ait kargo uçaklarıyla insani yardım operasyonlarına dahil olma talebimizi iletmiştik. Ürdün makamlarınca olumlu karşılanan bu talebimizin İsrail tarafından reddedildiğini bugün öğrendik” sözleriyle duyurmuştu. “Bu durum karşısında biz de İsrail’e yönelik bir dizi yeni tedbir almayı kararlaştırdık” diyen Fidan “Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından onaylanan bu tedbirler gecikmeksizin adım adım hayata geçirilecektir. İsrail ateşkes ilan edene kadar ve insani yardımlar Gazze’ye kesintisiz biçimde ulaştırılana kadar bu tedbirlerimiz devam edecektir” şeklinde konuşmuştu.
Erdoğan: Kısıtlama yeterli yardım gönderilene kadar devam edecek
Cumhurbaşkanı Erdoğan Fidan’ın açıklamasından bir gün sonra konuya ilişkin konuştu. Erdoğan İsrail’e ihracata, inşaat demirinden yassı çeliğe, mermerden seramiğe kadar 54 ürün grubunda kısıtlama getirilmesinin ardından bu kısıtlamaların “Gazze’ye kesintisiz, engelsiz ve yeterli miktarda insani yardım ulaştırılıncaya kadar devam edeceğini” söylemişti. İsrail ile ticaret konusunda yapılan haberlere de değinen Erdoğan “manipülasyon ve çarpıtma” demişti.
‘Hamas’ı desteklemek için Türkiye’nin çıkarlarını feda ediyor’
İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz da Türkiye’nin bu kararı ardından ABD’ye Türkiye’ye yaptırım uygulama çağrısında bulunmuştu. Katz Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın İsrail’e yönelik ihracat ambargosuna misilleme olarak Tel Aviv yönetiminin de ekonomik karşılık vereceğini söylemişti. İsrailli Bakan Türkiye’nin İsrail’e ihracatı kısıtlamasına karşılık olarak İsrail’in de Türkiye’den gelen ürünlere yönelik kendi ticari kısıtlamalarını hazırlayacağını açıklamıştı. Katz “Erdoğan Hamas’ı desteklemek için Türkiye’nin ekonomik çıkarlarını bir kez daha feda ediyor. Şiddete ve şantaja teslim olmayacağız” demişti.
Katz ayrıca İsrail’in Türkiye’nin İsrail ile ticari anlaşmaları ihlal edip etmediğinin ve yaptırım uygulanması gerekip gerekmediğinin araştırılması için ABD Kongresi’ne başvurmayı planladığını söylemişti. Buna ek olarak İsrail’in müttefiklerinden ve ABD’li kuruluşlardan Türk yatırımlarını ve ihracatı durdurmasını talep edeceği belirtilmişti.
