İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne sürdürdüğü saldırılarda ölü sayısı 34 bini aşarken bir milyondan fazla Filistinli de şeridin en güneyinde Mısır’a açılan Refah kentine sığınmış durumda. İsrail ise bölgedeki Filistinlileri buradan da tahliye edip Hamas’ı tamamen ortadan kaldırma derdinde.
Fakat Filistinlilerin gidecek bir yeri kalmadığı gibi İsrail’in düzenlemeyi planladığı operasyon da uluslararası destekten yoksun. Sivil alanlara saldırılarını sürdüren Tel Aviv yönetimi bu konuda Batılı müttefiklerini dahi ikna etmekte zorlanıyor.
İsrail merkezli Kanal 12 televizyonu bu ayın başlarında paylaştığı haberinde Başbakan Binyamin Netanyahu’nun başta Başkan Joe Biden olmak üzere ABD’li ortaklarının desteğini alamadığını yazmıştı.
Operasyon ha başladı ha başlayacak derken İsrail’de Başbakanlığa bağlı Kamu Diplomasisi Direktörlüğü Sözcüsü Raquela Karamson Zoom üstünden basın mensuplarına önemli bir açıklama yaptı.
Tıpkı başbakanı gibi Gazze’de “tam bir zafer kazanmanın” yolunun Refah’a girmekten geçtiğini savunan Karamson “Refah konusunda Netanyahu bir tarih belirledi ve Refah’a gireceğiz” diyerek operasyon sinyallerini doğruladı.
‘ABD destek verirse takdir ederiz’
İsrail’in hedefinin “Hamas’ın, İsrail vatandaşları için bir daha tehdit oluşturmayacağından emin olmak” sözüyle özetleyen İsrailli yetkili bu hedefe ulaşmada ABD’nin vereceği her türlü desteği takdir edeceklerini söyledi.
Refah’a saldırı planını onayladığını daha önce de çok kez dile getiren Netanyahu 8 Nisan’da yaptığı açıklamada saldırı için tarih belirlendiğini belirtmişti. İsrail devlet televizyonu KAN’ın 14 Nisan tarihli haberinde ise Netanyahu’nun tarihinin belli olduğunu açıkladığı Refah’a saldırı planının “ertelendiği” iddiası yer almıştı.
Ayrıca İsrail’in kara işgali öncesinde bölgeye sığınanları çıkarmak için iki hafta içinde Refah yakınlarında 10 bin çadır kurmayı planladığı ileri sürülmüş, 30 bin ek çadırın da satın alma aşamasında olduğu, bunların da aynı bölgeye daha sonra kurulacağı aktarılmıştı.
‘Hiçbir ülke 300’den fazla füzeye tolerans göstermez’
Toplantıda Karamson’un gündeminde bir de İran’ın İsrail’e saldırısı vardı. İran 1 Nisan’da Suriye’nin başkenti Şam’daki konsolosluk binasını vurup ikisi general yedi askerini öldüren İsrail’e 300’den fazla insansız hava aracı (İHA) ve seyir füzeleri göndererek karşılık vermişti. 13 Nisan’da düzenlenen saldırıda sadece bir İsrail vatandaşı hayatını kaybetmişti.
İsrail’in Refah’a kara saldırısına uluslararası itirazların azalması karşılığında İran’ın misillemesine yanıtını iptal etmeye hazır olup olmadığı yönündeki soruyu da cevaplayan Karamson “Hiçbir ülke vatandaşlarına 300’den fazla füze atılmasına tolerans göstermez. Bu nedenle karşılığın ne zaman ve nasıl verileceği Başbakan Netanyahu’nun alacağı karara bağlı” diye konuştu.
‘Washington İran karşılığında onayı verdi’ iddiası
Karamson bu açıklamaları yaparken Tel Aviv’in, Tahran’ın saldırılarına misilleme yapacağı yönünde beklentiler sürerken Refah operasyonuna yeni gelişmeler gündeme geldi.
Katar merkezli Al-Araby Al-Jadeed’e konuşan ve adı açıklanmayan bir Mısırlı yetkili “Amerikan yönetimi, İran’a karşı geniş çaplı bir saldırı düzenlememe karşılığında işgal hükümetinin (İsrail) Refah’a askeri operasyonla ilgili daha önce sunduğu planı kabul etti” ifadelerini kullandı.
Yetkili Mısır hükümetinin de Refah’a planlanan saldırının muhtemel etkileriyle başa çıkabilmesi için hazırlıklar yaptığını belirtti.
Öte yandan İsrailli ve ABD’li yetkililerin İsrail’in Filistinlilerin sığındığı Gazze Şeridi’ndeki Refah’a olası kara saldırısını bugün yapacakları toplantıda ele alacağı bildirildi.
İsrail’in Walla haber sitesinde adı açıklanmayan iki ABD’li yetkiliye dayandırılan haberde, Refah’a olası kara saldırısının ele alınacağı toplantının çevrim içi yapılacağı aktarıldı.
Üst düzey toplantıda ABD tarafına Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan İsrail tarafına ise Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ve Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Tzachi Hanegbi’nin öncülük edeceği bildirildi.
Bu arada söz konusu toplantının Refah’a olası kara saldırısı hakkında ABD’li ve İsrailli yetkililer arasında yapılacak ikinci üst düzey görüşme olduğuna vurgu yapıldı.
Pentagon ‘Tartışıyoruz’ dedi
Refah tartışmaları gündemdeki sıcaklığını korurken ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), ABD ile İsrailli yetkililer arasında Gazze’deki Refah kentinin durumunun ve İsrail’in olası askeri operasyonunun tartışılmaya devam ettiğini açıkladı. Açıklamayı yapan isim Pentagon Sözcüsü Patrick Ryder.
Ryder günlük basın toplantısında gazetecilere “Muhtemelen biliyorsunuz ki Beyaz Saray üst düzey İsrailli temsilcilerle Refah’ın durumunu tartışmak üzere bir oturuma ev sahipliği yapıyor” dedi.
Devam eden görüşmeleri “teknik tartışma” şeklinde nitelendiren Ryder, bu tartışmaların İsraillilerin, ABD’nin gündeme getirdiği ana noktaları, planları içine almasına yardımcı olduğunu ifade etti ve Washington’un, İsrail’in Hamas’a ilişkin operasyonlarında sivil güvenliğin dikkate alınmasının önemi konusunda pozisyonunun değişmediğini savundu.
Netanyahu’dan birlik ve kararlılık mesajı
İsrail’in dış istihbarat teşkilatı Mossad’ın Tel Aviv’de düzenlediği forumda konuşma yapan Başbakan Netanyahu ise birlik ve kararlılık mesajı verdi.
“Bölünme hemen sona ermeli çünkü varoluşsal bir tehlikeyle karşı karşıyayız. Böyle bir tehlike varsa güçler parçalanmaz, birleştirilir” diyen Netanyahu şöyle konuştu:
“Gazze’deki terör eksenini yenilgiye uğratma, İsrailli esirleri kurtarma ve İran’ın temsil ettiği büyük tehdidi savuşturmaya kararlıyız. Bunlar çok büyük görevler. Kararlılık ve birlik olmayı gerektiriyor.”
İsrail ordusu 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’ye 70 bin tondan fazla patlayıcıyla saldırdı ve 2 bin 973 katliam gerçekleştirdi. / Görsel: AA
7 Ekim sonrası yaşananlar
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenledi. İsrail 7 Ekim’deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı.
Tel Aviv’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bin 190’ı kadın olmak üzere 33 binin üzerinde Filistinli öldürüldü, 70 binden fazla kişi yaralandı. Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.
İsrail ordusu ise Gazze Şeridi’ne saldırılarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 240’ı karadan işgal sürecinde olmak üzere en az 580 askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakıldı.
Öte yandan İsrail binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti. İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında en az 400 Filistinli hayatını kaybetti.
İsrail ordusu ve Hizbullah arasında 8 Ekim 2023’ten beri yaşanan çatışmalarda en az 270 Hizbullah mensubu ve 50’den fazla Lübnanlı sivil, 40’ı aşkın Filistinli örgüt mensubu ile 6 İsrailli sivil ve 11 asker öldü.
