Son zamanlarda Orta Doğu’da ihtilaf halindeki ülkeler arasında normalleşme adımları atılıyor. Örneğin İran ve Suudi Arabistan, Çin arabuluculuğunda bir anlaşma imzalayarak ilişkileri yeniden başlatma kararı aldı. 2011’den beri uluslararası toplumdan dışlanılan Suriye de Arap Birliği’ne geri döndü. Böyle bir ortamda Türkiye’nin de nasibini almaması beklenemezdi.
Bir yanda Suriye ile yeniden normalleşerek mültecileri evlerine gönüllüce göndermeyi hedefleyen Türkiye, 2013’ten beri ilişkilerinin kesik olduğu Mısır ile de ticari ilişkilerini yeniden artırmak istiyor. Türkiye, Mısır’ın demokratik seçimlerle iktidara gelen ilk cumhurbaşkanı olan Muhammed Mursi’nin, Genelkurmay Başkanı Abdülfettah es-Sisi tarafından devrilmesine en sert tepkiyi gösteren ülkelerin başını çekmişti.
Son birkaç yıldır iki ülke arasında ilişkileri yeniden canlandırma girişimleri, diplomatik misyonların sadece maslahatgüzar düzeyinde olmasından dolayı yavaş ilerliyordu. Doğu Akdeniz ve Orta Doğu Araştırmalar Merkezi Başkanı Dalia Ziada’nın harici’den Mehmet Kıvanç’a yaptığı değerlendirmede, özellikle Büyükelçi Salih Mutlu Şen’in Kahire’de maslahatgüzar olarak göreve gelmesiyle bir sıçrama yaşandı.
Katar’da geçen yıl düzenlenen Dünya Kupası’nda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Abdülfettah es-Sisi’nin umulmadık bir şekilde el sıkışmasını Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde yapılan insani yardımlar izledi, deprem diplomasisi normalleşmeyi hızlandırıcı bir işlev gördü.
İlişkileri bir adım ileriye taşıyan gelişme ise cumhurbaşkanlığı seçimlerini Erdoğan’ın kazanmasının ardından Sisi’nin telefon etmesi oldu. Görüşmede iki lider de yeniden büyükelçi atama konusunda mutabık kaldıklarını bildirdi. Normalleşmenin asıl büyük adımı ise 3 ila 6 ay içinde atılacak.
Büyükelçi Şen, Suudi Arabistan merkezli televizyon kanalı ‘Eş-Şark lil-Ahbar’a video konferans ile konuk oldu. Burada Türkiye ve Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler, ekonomi, ticaret ve turizm gibi meseleler hakkında değerlendirmelerde bulundu. Aradaki engellerin aşıldığını belirten Şen, orta vadede yıllık ticaret hacminin 20 milyar dolara yükselebileceğini dile getirdi.
Mısır için en büyük ihracat pazarının Türkiye olduğunu söyleyen Şen, örnek olarak Mısır gazını en çok kullanan ülkenin Türkiye olmasını gösterdi. Şen ayrıca gelecekte Mısır’daki Türk turist sayısının da üç katına çıkacağını tahmin ettiklerini belirtti.
Şen’in açıklamalarında en dikkat çekici nokta ise Erdoğan ve Sisi’nin ne zaman görüşecekleri oldu. Erdoğan ve Sisi’nin telefon görüşmesinin ‘dostça bir adım’ olduğunu belirten Şen, iki liderin 3-6 ay içerisinde bir araya gelebileceklerini söyledi. İlişkilerin büyükelçilik düzeyine çıkarılmasının kararlaştırıldığını hatırlatan Şen, iki lider arasında bir zirve olabileceğini belirtti. Bu zirvenin Ankara ya da Kahire’de gerçekleşebileceğini de sözlerine ekledi.
