Hamas öncülüğündeki Filistinli örgütlerin 7 Ekim’de düzenlediği ve “Aksa Tufanı Operasyonu” adını verdiği saldırılarda 1200 İsrailli ölmüş, 230’dan fazla kişi rehin alınmıştı. O tarihten itibaren Gazze Şeridi’nde başlayan savaşta 30 binin üzerinde Filistinli hayatını kaybederken en çetrefilli konulardan biri de Hamas’ın elinde kalan 130’dan fazla rehine.
Gazze Şeridi’ndeki İsrailli esir ailelerinin temsilcileri Tel Aviv’deki Savunma Bakanlığı’nda İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir araya geldi. Netanyahu görüşme sırasında şu ana kadar Hamas’tan esir takası anlaşmasına ilişkin “gerçek bir yanıt” alamadıklarını ifade etti.
İsrail Başbakanı “gerçekten değişen şeyin” ise hem hükümetin uyguladığı baskılar hem de esir ailelerinin yardımları sayesinde ilk kez gördükleri, uzun zamandır aradığı ve gerçekleştirmeye çalıştığı “Katar’ın Hamas üzerindeki baskısı” olduğunu belirtti. Başbakan Netanyahu esir ailelerine güzel haber vermekten çok mutlu olacağını ancak şu ana kadar “Hamas’tan gerçek bir yanıt alamadıkları için böyle bir müjdeyi veremediğini” dile getirdi.
LIVE UPDATES
■ Hamas says it has presented comprehensive vision of truce deal to mediators
■ Netanyahu calls Hamas proposal ‘unrealistic,’ says war cabinet to convene Fridayhttps://t.co/wZ1SVYHOWM— Haaretz.com (@haaretzcom) March 14, 2024
Hamas’ın teklifine ‘akıl dışı’ dedi
İsrail’in Kanal 12 televizyonunda yer alan habere göre, Katar, İsrail’e esir takası anlaşmasına ilişkin Hamas’ın yanıtını iletti. İsrail Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, Netanyahu’nun arabuluculara sunduğu yeni ateşkes ve esir takası anlaşması teklifinde Hamas’ın “akıl dışı tekliflerinde ısrarcı olduğunu” ifade ettiği belirtildi.
Açıklamada Netanyahu’nun, savaş kabinesine anlaşmaya ilişkin bir güncelleme sunacağı ve bunun cuma günü değerlendirmeye alınacağı kaydedildi.
Hamas dün “Hareket, uzlaşma için gerekli gördüğü ilke ve temellere dayanan kapsamlı bir teklifi arabulucu kardeşlere (Mısır-Katar) sundu” açıklaması yapmıştı.
Çıkmaza giren Kahire görüşmeleri
Tel Aviv yönetimi ile Hamas arasında, esir takası mutabakatı kapsamında Mısır’ın başkenti Kahire’de 13 Şubat’ta toplantı yapılmıştı. Daha sonra bu müzakereler Fransa’nın başkenti Paris’te devam etmişti. Paris müzakereleri, Mossad Başkanı David Barnea başkanlığındaki İsrail heyeti, CIA Direktörü William (Bill) Burns, Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Mısır İstihbarat Şefi Abbas Kemal ve Hamas heyetinin katılımıyla 24 Şubat’ta sonlanmıştı.
İsrail savaş kabinesi, müzakerelere devam edilmesi için Katar’ın başkenti Doha’ya “düşük seviyeli bir heyet gönderilmesini” kararlaştırmıştı. Buna karşın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi’ndeki saldırılardan kaçan yaklaşık 1,5 milyon kişinin sığındığı güneydeki Refah kentine saldırı ve buradaki sivillerin tahliye planlarını onaylamak için hafta başı kabineyi toplayacağını belirtmişti.
Mısır basını son olarak 3 Mart’ta Kahire’de Mısır, Katar, Hamas ve ABD’nin katılımıyla müzakerelerin başladığını duyurmuştu.
İsrail ana muhalefet lideri: Netanyahu ABD’de destekçi kaybına neden oluyor
İsrail’de ana muhalefet lideri ve eski Başbakan Yair Lapid, ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer’in “Netanyahu’nun, 7 Ekim’den sonraki süreci kötü yönettiği” şeklindeki açıklamalarını X hesabından değerlendirdi. Lapid “Schumer’in açıklamaları Netanyahu’nun İsrail’in ABD’deki en büyük destekçilerini birer birer kaybetmesine neden olduğunu gösteriyor ve daha da kötüsü bunu kasıtlı olarak yapıyor” dedi.
Ana muhalefet lideri, Netanyahu’nun Gazze Şeridi’nde savaşı kazanma ve İsrail’in güvenliğini korumaya yönelik ulusal çabalara ciddi zarar verdiğini kaydetti.
ABD’li Senatör Schumer “Başbakan Netanyahu, kendi siyasi kurtuluşunu İsrail’in çıkarlarının önüne koyarak yolunu kaybetti. Kendisini, Ben-Gvir ve Smotrich gibi aşırı sağcılarla birlikte bir koalisyona soktu ve bunun sonucu olarak Gazze’deki sivil kaybını tolere etmeye fazla meyilli oldu. Bu durum dünya genelinde İsrail’e desteği tarihin en düşük seviyesine itiyor” demişti.
Netanyahu’nun partisinden Schumer’e tepki
Bu arada Netanyahu’nun partisi Likud’dan yapılan açıklamada Schumer’in sözlerine sert tepki verildi. Başbakan Netanyahu’nun halkın büyük çoğunluğu tarafından desteklenen kararlı bir politika izlediği savunulan açıklamada “İsrail muz cumhuriyeti değil, Netanyahu’yu Başbakan seçen bağımsız ve gururlu bir demokrasidir”dendi.
Açıklamada Schumer’in sözlerinin aksine İsrail halkının Hamas’a karşı kesin bir zaferi desteklediği ve bir “Filistin terör devleti kurulması yönündeki her türlü uluslararası talimatı” reddettiği savunularak “Senatör Schumer’in İsrail’in seçilmiş hükümetine saygı duyması ve hükümetin altını oymaması bekleniyor. Bu her zaman doğrudur ancak savaş zamanlarında daha da doğrudur” ifadelerine yer verildi.
İsrail Savaş Kabinesi Üyesi Benny Gantz ise Schumer’in İsrail’de erken seçim yapılması yönündeki çağrılarına sosyal medya platformu X üzerinden yanıt verdi. Gantz “ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Chuck Schumer, İsrail’in dostudur ve bugünlerde dahi bize çok yardımcı oluyor” diyerek ABD’li Senatörün açıklamalarında “hata yaptığını” ifade etti.
The United States and Israel share common values and interests, and the citizens of Israel profoundly cherish the clear stance of the United States in support of Israel throughout these trying times.
The Senate Majority Leader Chuck Schumer is a friend of Israel, and though he…
— בני גנץ – Benny Gantz (@gantzbe) March 14, 2024
İsrail’in güçlü bir demokrasi olduğunu ve ülkenin geleceğini yalnızca vatandaşlarının belirleyeceğini savunan Gantz “Bu konuda herhangi bir dış müdahale yanlış ve kabul edilemez” ifadesini kullandı.