Batı’da özellikle Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Ukrayna’ya asker gönderme fikrini tekrar gündeme getirmesinden günler sonra Rusya’dan taktik nükleer silah kullanımının simüle edileceği tatbikatlar düzenleme kararı geldi. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada tatbikat kararının “Batılı yetkililerin Rusya’yı hedef alan provokatif açıklama ve tehditlerine” yanıt niteliğinde olduğu belirtildi.
2 Mayıs’ta The Economist’e konuşan Macron bu yılın başlarında Avrupa’da şok etkisi yaratan “Batılı askerlerin Ukrayna’ya gönderilmesi” yorumlarının arkasında durup durmadığı sorulduğunda “Hiçbir şeyi göz ardı etmiyorum, çünkü karşımızda hiçbir şeyi göz ardı etmeyen biri (Rusya lideri Vladimir Putin) var. Rusya daha ileri gitmeye karar verirse her halükarda hepimiz kendimize bu soruyu sormak zorunda kalacağız” demişti. Bunun üzerine Rusya tarafından yanıt gecikmemiş, Macron’un sözlerinin “önemli ve tehlikeli” olduğu belirtilmişti.
İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron da Ukrayna’nın Rusya topraklarını vurmak için İngiliz yapımı uzun menzilli silahları kullanabileceğini söylemişti. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada bahsedilen “provokatif açıklamalar” da muhtemelen Macron ve Cameron’ı kastediyor.
Rus ordusu stratejik nükleer silah tatbikatları düzenlese de ilk kez taktik nükleer silahlarıyla tatbikat yapacağını kamuoyuna duyurdu. Taktik nükleer silahlar, binlerce kilometre yol kat edebilen devasa kıtalararası balistik füzelerden (ICBM) çok daha küçük olsalar da radyoaktif serpintilere neden olabilirler. Taktik nükleer silahlar sivil nüfus ve altyapısı hedef alabileceğinden uluslararası toplum bu silahların kullanılmasını istemiyor.
Stratejik silahlar düşmanın savaşa devam etme kapasitesini vururken, taktik silahlar ise tam tersine daha sınırlı ve hızlı sonuçlar almak istendiğinde kullanılıyor. Bu silahlar füzelere, bombalara ve hatta topçu mermilerine monte edilebiliyor. El Cezire’nin savunma editörü Alex Gatopoulos “Taktik nükleer silahlar cephede esneklik sağlamak amacıyla geliştirildi. 1950’lerin ortasında güçlü termonükleer bombalar inşa edilip de test edilmeye başladığında askeri stratejistler kısa menzilli daha küçük silahların ‘taktiksel’ durumlarda daha faydalı olabileceğini düşündü” diye anlatıyor.
Bakanlık tatbikatın amacının “stratejik olmayan nükleer silahların muharebe etme görevini yerine getirmeye hazırlığını artırmak” olduğunu söyledi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in talimatıyla böyle bir karar alındığı belirtildi. Tatbikata Güney Askeri Bölgesi’ndeki füze birimlerinin yanı sıra hava kuvvetleri ve donanmanın da katılacağı belirtildi. Ancak tatbikatların ne zaman düzenleneceğine dair bir açıklama yapılmadı.
Ukrayna’nın askeri istihbarat ajansının sözcüsü Andriy Yusov, Rusya’nın taktik nükleer tatbikatının süregelen nükleer tehditlerin devamından başka bir şey olmadığını söyledi. Yusov, “Burada bilgi ve açıklamalardan başka yeni bir şey görmüyoruz. Nükleer tehdidi Putin rejiminin düzenli uygulamalarından zaten” dedi.
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov Financial Times’da Rusya’nın Avrupa’da sabotaj düzenlemeye hazırladığına dair çıkan haberlerin “ciddi olmadığını,” “temelsiz” olduğunu belirtti.
Ukrayna Belgorod’u vurdu: Altı ölü, 35 yaralı
Bu arada Ukrayna sınırındaki Rus toprağı Belgorod, Kiev dronlarıyla hedef alındı ve Rus ordusuna ait iki aracın vurulduğu belirtildi. Saldırıda altı kişi ölürken 35 kişi yaralandı. Saldırıda zarar görenlerden ikisinin çocuk olduğu öğrenildi. Belgorod Valisi Vyaçeslav Gladkov araçlardan birinin tarım işçilerini taşıyan bir minibüs olduğunu söyledi. Saldırıyla ilgili başka bir ayrıntı verilmedi.
Üçüncü yılına giren savaşta hem asker hem de mühimmat sıkıntısı çeken Ukrayna ordusu her şeye rağmen direnmeye devam ediyor. Ukrayna’nın doğusunda işler yolunda gitmiyor, Saldırılar özellikle Chasiv Yar’a odaklanmış durumda. Kiev Chasiv Yar’ı da Bahmut ve Avdiyivka’yı kaybettiği gibi kaybederse askeri öneme sahip üç şehri tehlikeye girecek: Kostyantynivka, Kramatorks ve Slovyansk. Özellikle Kostyantynivka cephe hattına ikmal yapan ulaşım hattının merkezinde olması açısından ayrı önem taşıyor. Bu üç şehrin Rusya’nın vuruş menziline girmesi Ukrayna’ya yeni darbe olacak.
Sarı yerler çatışmaların devam ettiği yerleri, pembe yerler de Rusya’nın üstünlüğü kazandığı yerleri gösteriyor. Harita: Savaş Çalışmaları Enstitüsü ve Kritik Tehditler Projesi
Ukrayna savaş hattında gerileme kaydetse de Rusya topraklarına saldırılarda birtakım başarılar kazandığı gerçek. Kendi geliştirdiği uzun menzilli füzeler St. Petersburg’a kadar uzanabiliyor. Karadeniz’de demirli bazı Rus donanması gemileri de yine Ukrayna saldırılarıyla batırıldı. Bunun üzerine Rusya gemilerini daha güvenli gördüğü iç limanlara çekmek zorunda kaldı. Ukrayna dronlarının Rusya’daki petrol rafinerilerini özellikle hedef aldığını söylemek mümkün. Ukrayna bu saldırılarıyla Rus ekonomisini hedef alıyor. Ancak ABD petrol rafinerilerinin hedef alınmasının küresel petrol fiyatlarına yansıyacağını düşünüyor.
