Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron gerek Ukrayna gerek Gazze meselesinde söz sahibi olmak için çok çaba sarf etmesine rağmen başarı elde edemediği gibi zaten sallantıda olan Rusya-Fransa ilişkileri de yeniden zarar gördü. Macron, Avrupa’nın Ukrayna’ya asker gönderme ihtimalinden bahsettikten sonra sadece Rusya’yı değil, savaşa asker göndermeye niyeti olmayan hatta yardım gönderme konusuna da tereddütle yaklaşan liderleri de tetikledi. Ukrayna cephesinde aradığını bulamayan Macron bu kez şansını Gazze’de denedi. Fransa hükümeti bir ateşkes önerisi hazırlayarak bunu İsrail ve Hamas’a sundu ancak her iki taraf da bu ateşkes önerisi yerine ABD’nin ateşkes taslağıyla yoluna devam etmeye karar verdi. Gazze’de de istediğini alamayan Fransa yüzünü bu kez dünya barışına çevirdi ve uzun zamandır bilinen bir kavramı tekrardan gün yüzüne çıkardı: Olimpik ateşkes.
Fransa’da önümüz Paris Yaz Olimpiyatları ve açılış Seine Nehri’nde yapılacak. Ancak Macron yüksek düzeyde güvenlik tehdidi görülürse açılış töreninin Stade de France’a taşınabileceğini söyledi. Bu yıl hem Olimpiyatlara hem de Paralimpik Oyunlar’a ev sahipliği yapmayı planlayan ülke, yüksek güvenlik alarmı vermeye başladı bile. Özellikle Rusya’da terör örgütü IŞİD’in Crocus Belediyesi’ne düzenlediği saldırının ardından Fransa yeni hedef haline gelebileceğini düşünüyor.
Güvenlik kaygılarının en yüksek olduğu yer ve zaman ise Seine Nehri boyunca 10 binden fazla atletin teknelerle taşınacağı açılış töreni. Fransız medyası BFM-TV ve RMC’ye konuşan Macron, Fransa’daki güvenlik güçlerinin açık hava etkinliği boyunca teyakkuzda olacağını söyledi ve, “Ama bazı riskler olduğunu düşünürsek B ve C planlarımız da var” dedi. 26 Temmuz’da düzenlenecek törenin özelliği ise Olimpiyatlar açısından stadyum dışında düzenlenecek ilk açılış töreni olması.
Aslında organizatörlerin amacı nehir kenarından ücretsiz de izlenebilecek şekilde 600 bin kişiyle görkemli bir açılış töreni yapmaktı ama güvenlik ve lojistik kaygılar nedeniyle hükümetin hedefleri giderek küçüldü. Bu yılın başlarında seyirci sayısı 300 bin olarak hesaplandı. Alınan bir diğer önlem de turistlere töreni ücretsiz izleme hakkı verilmemesi oldu. Alınan karara göre törene ücretsiz katılım yalnızca davetiye ile mümkün olacak.
Ayrıca açılış töreninden haftalar önce güvenlik çemberinin sıkılaştırılması planlanıyor. Bu da güvenliğin en yüksek seviyeye çıkarılması gerektiği durumlarda karayolu trafiğinin kapatılması, bölgede dron sistemlerinden faydalanılması var. Evlatlarının törene katılmasıyla ilgili endişelerini dile getiren ebeveynlere ise Macron “Evladınızın güvende olacağı bir yer varsa o da burasıdır. Hayatta risk hep vardır. Ve ne yazık ki buna her gün şahit oluyoruz. Ama biz kendimizi korumak için gerekli araçları temin ettik” dedi.
Olimpik ateşkes terimini yeniden gündeme getirdi
Macron bir saatlik konuşmasında Ortadoğu’da tansiyonun yükselme ihtimalinden, Rusya ve Ukrayna’nın üçüncü yılına giren savaşından ve birinci yılını yeni tamamlamış, açlık ve toplu ölümler gibi felaketlerle yok oluşa sürüklenen Sudan gerçeği varken Paris’te yakılacak Olimpiyat ateşiyle “Olimpik ateşkes için ellerinden geleni yapacaklarını” söyledi.
Olimpik ateşkes savaşan devletlerin sporcularının oyunlara güvenli şekilde katılmasını sağlamak için Olimpiyat boyunca anlaşmazlıkların askıya alındığı, Antik Yunan döneminden kalma bir gelenek. Olimpiyatlara ev sahipliği yapacak ülke Birleşmiş Milletler’e diğer devletlerin de destek sağlayabileceği bir BM kararı sunuyor.
Macron “Olimpik ateşkesi sağlamak için çalışıyoruz, bunun pek çok ortağımızla temas kurmak için fırsat olduğunu düşünüyorum” diyerek konuyu yine Çin’e getirerek, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in nüfuzunu kullanmasını talep edeceğini söyledi. Batı Rusya’ya tamamen sırtını dönse de Beijing Moskova ile ticari faaliyetlerini sürdürmeye devam etti. Bu da etkin bir güç olarak görülen Çin’in barış konusunda etkin bir rol oynamasının istenmesine neden oldu.
Olimpiyatlarda bayrak çifte standardı
Bu arada Rusya ve Belarus sporcuları Olimpiyatlarda ülkelerini kendi bayrakları altında değil, bağımsız bir bayrak altında yarışmalarına izin verilmesi kararını desteklediğini söyleyen Macron, 33 bin’den fazla Filistinlinin öldürüldüğü Gazze savaşına rağmen İsrailli sporcuların kendi bayrakları altında yarışabilmeleri gerektiğini “İsrail’in saldırdığını söyleyemeyiz. Bir terör saldırısının kurbanı olduğu için şu anda Gazze’de karşılık veriyor” dedi.
Hamas’ın saldırısında 1200 kişi ölürken, İsrail’in Gazze’de başlattığı savaşta biraz önce de dediğimiz gibi 33 bin kişi hayatını kaybetti. Ayrıca Gazze’nin kuzeyinde yaşayan bir milyon insan güneye sürülerek evini terk etmek zorunda bırakıldı. Gazze’nin kuzeyinde kalanlar ise açlıkla mücadele ediyor. Gazze yönetimi ve sağlık kuruluşları öldürülenlerin büyük bir kısmının kadın ve çocuklardan oluştuğunu söylüyor. Gazze ise tabiri caizse dümdüz edildi. İsrail’in tampon bölge kurma amacıyla başlattığı yıkım projesi ve havadan gerçekleştirdiği bombardımanlar savaş bittiğinde Gazze’nin yeniden inşası için adımlar atılması gerekecek.
Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Macron’un Olimpiyatlar sırasında uluslararası çatışmalara bir ara verme çağrısına “Ukrayna’nın bu fırsatı toparlanarak yeniden silahlanmak için kullanabileceğini” cevabını vererek ateşkes meselesinde henüz resmi bir adım atılmadığını söyledi. Macron’un “kendini savunuyor” diye koruduğu İsrail de Gazze’de ateşkes ilan edilmemesi için ayağını sürürken Rusya ile aynı bahaneyi öne sürüyor ve saldırılar durursa Hamas’ın yeniden örgütlenerek saldırıya geçebileceğini belirtiyor.
