Üçüncü yılına giren Rusya-Ukrayna Savaşı’nda cephelerdeki durum giderek kızışırken Kiev’e bağlı güçler aralıklı olarak Rusya’nın belli bölgelerindeki enerji tesislerini ve altyapıyı hedef almayı sürdürüyor. Yakın zamanda Genelkurmay Başkanı ve birçok üst düzey ordu makamında değişikliğe giden Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski bu kez yürütmede büyük bir değişikliğe imza attı.
Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi (SNBO) Başkanı Aleksey Danilov’u bir kararnameyle aniden görevden alan Ukrayna lideri ondan boşalan koltuğa başka bir kararnameyle Dış İstihbarat Servisi Başkanı Oleksandr Litvinenko’yu atadı. Dış İstihbarat Servisi’nin başına da Oleg İvaşçenko getirildi.
Ukraine’s Zelenskiy replaces top security official in new reshuffle https://t.co/WyC3y55kjz
— Heiko Recktenwald (@reckthei) March 26, 2024
Güvenlik şefi Danilov’un savaş süresince sert ve yıpratıcı söylemlere başvurduğu biliniyor, bu ara ara ülke ve dünya gündeminde de yer buluyordu.
İlgili kararname Ukrayna cumhurbaşkanının resmi internet sitesinde yayımlandı, ancak karar için herhangi bir gerekçe belirtilmedi.
Sert sözleriyle gündem olan Danilov
Temmuz 2021’den bu yana Ukrayna dış istihbarat servisinin başında bulunan Danilov bundan önce SNBO başkan yardımcısı olarak görev yapıyordu. Danilov görev süresi boyunca sert açıklamalarıyla tanındı. 2023’ün sonlarında Kiev’in askere alma sorunlarını yorumlarken tüm Ukraynalıların savaşa katılması gerektiği konusunda ısrar etmişti.
O dönemde Danilov ayrıca Ukrayna’nın planladığı seferberliğin bir gün ya da bir ay sürmeyeceğini, tüm sürecin en az bir yıl devam edeceğini söylemişti.
Kasım ayında Batılı gazetecilere isim vermeden konuşurken Zelenski’yi kötüleyen yetkililere baskı yapılması çağrısında bulunan Danilov, mesajlaşma uygulaması Telegram’ı da “tehlikeli ve savunmasız” diye nitelendirerek eleştirmişti. Kasım ayında yaptığı açıklamada uygulamanın Ukrayna toplumunu etkilemek isteyen kişiler için bir platform işlevi gördüğünü iddia eden Ukraynalı askeri yetkili Telegram’ı tamamen yasaklamaya hazır olduklarını belirtmişti.
Eski SNBO şefi Kiev’in Batılı destekçilerini de eleştirmesiyle biliniyor. Aralık ayında NATO’nun savaş ders kitaplarının rafa kaldırılması gerektiğini çünkü hiçbirinin askerleri Ukrayna’daki savaşa hazırlayamayacağını savunmuştu. Ayrıca defalarca Kiev’e daha fazla silah verilmesini talep eden Danilov Ukrayna güçlerinin karşılaşacağı herhangi bir gerilemenin Batı’nın “imajına, otoritesine ve birliğine” zarar vereceği uyarısında bulundu.
Şubat 2024’te ise Danilov AB’nin tüm ağır silahlarını Ukrayna’ya göndermesini talep etti ve birliğin gelecekteki çatışmalarda zaten bunlara ihtiyacı olmayacağını savundu.
Çinli diplomatla dalga geçmiş, Rusları öldürme sözü vermişti
Danilov geçen hafta da Çin’in Avrasya politikasından sorumlu özel temsilcisi Li Hui’ye, Kiev’in İsviçre’de Rusya olmadan düzenlemeye çalıştığı uluslararası görüşmeleri boykot etmesi nedeniyle hakaret etmişti. Hatta Danilov konuyla ilgili yorum yaparken müstehcen bir kelime oyunu kullanarak Çinli diplomatın ismiyle alay etmişti.
Zelensky’s security chief insults senior Chinese diplomat
Aleksey Danilov made an obscene play on words with Li Hui’s name during a live interviewhttps://t.co/tTZcNZKakk pic.twitter.com/naP7cyIZHD
— RT (@RT_com) March 21, 2024
Ağustos 2023’te Ukrayna devlet televizyonunda canlı yayın sırasında da Danilov, Rusların “Asyalı” oldukları için Ukraynalılardan daha az “insancıl” olduklarını iddia etmiş, ayrıca defalarca Rusları dünyanın her yerinde “öldürme” sözü vermişti.
Şubatta da genelkurmay başkanını değiştirmişti
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski 9 Şubat’ta imzaladığı kararnameyle Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujni’yi görevden almıştı. Zelenski kararını “Değişim gerekli” sözleriyle gerekçelendirmeye çalışmıştı. Zalujni’nin yerine 2019 yılından bu yana Kara Kuvvetleri komutanı olan Aleksandr Sırski geçmişti.
O dönem görevden alma haberi duyulmadan önce Telegram mesajı yayınlayan Zelenski, Zalujni ile toplantı yaptığını ve “Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin ne tür bir yenilenmeden geçmeye ihtiyaç duyduğunu tartıştıklarını” söylemişti. Zelenski’ye göre “böyle bir yenilemeden geçmenin tam zamanı”ydı.
