Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yüzde 50 artışla 2 bin liradan 3 bin liraya çıkarılacağını açıkladığı bayram ikramiyesi emekliler arasında büyük hayal kırıklığı yarattı. İkramiyenin Cumhuriyet’in 100. yılının kutlandığı 2023 yılında verilen 5 bin TL’ye yükseltileceğini düşünen emekliler 2018 yılında bu parayla kurban kestiklerini ancak şu anda ancak 4,5 kilo et alabildiklerini belirterek tepki gösteriyor. Veriler de bayram ikramiyesinin yüksek enflasyon karşısında 6 yılda tıpkı emekli maaşları gibi eridiğini gösteriyor.
Emeklilere ilk defa Haziran 2018’de ödenmeye başlanan bin TL’lik bayram ikramiyesi o günkü dolar kuruyla 212 dolar ediyordu. Şu anda ise 115 dolar düşerek 97 dolara inmiş durumda. Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Babuşcu’nun yaptığı hesaplamaya göre, 2018’in alım gücüne dönmek istersek rakamın bugün 212 dolar olması gerekiyor yani bu durumda 3 bin TL değil 6 bin 871 TL’ye yükseliyor olması gereken rakam.
5,20 gram altın alınıyordu, 1,5 grama düştü
Bayram ikramiyesiyle Haziran 2018’de Kapalıçarşı’da gram fiyatı 192,90 lira olan 24 ayar 5.20 gram altın alınabilirken şu anda 1,5 gram zar zor alınabiliyor.
O zaman ki bayram ikramiyesinin 1,603 lira olan asgari ücrete oranı yüzde 62’ye karşılık gelirken, bugün 17,002 lira olan asgari ücrete oranı yüzde 18’e düşmüş durumda. Zira gram altın şu anda 1,995 liranın üzerinde işlem görüyor.
‘2018’de kurban kesiyorduk, şimdi ancak 4,5 kilo et alabiliyoruz’
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Başkanı Kazım Ergün de bugün yaptığı açıklamayla emekliye bayram ikramiyesinin 3 bin lira olarak açıklanmasına tepki gösterdi. Emekliye bayram ikramiyelerinin artış sistemi olmadığını vurgulayan Ergün, “Son 6 yılda dini bayramlarda ödenen bayram ikramiyesi ile 2018 yılında küçükbaş kurbanlık alan emekliler, 2024 yılında sadece 4,5 kilo et alabilmektedir. TÜİK’in rakamlarına göre bile yüzde 184 reel kayba uğramıştır. Yani TÜİK rakamlarını dikkate alarak bir hesaplama yapılsa dahi en düşük emekli ikramiyesinin 5 bin 679,08 TL olması gerekir” dedi. İkramiyenin gerçekçi kriterlere göre yeniden güncellenmesi gerektiğine dikkat çeken Ergün, şunları kaydetti:
“Son 6 yılda dini bayramlarda ödenen bayram ikramiyesi ile 2018 yılında küçükbaş kurbanlık alan emekliler, 2024 yılında sadece 4,5 kilo et alabilmektedir. TÜİK’in rakamlarına göre bile yüzde 184 reel kayba uğramıştır. Yani TÜİK rakamlarını dikkate alarak bir hesaplama yapılsa dahi en düşük emekli ikramiyesinin 5 bin 679,08 TL olması gerekir. Piyasa koşullarına bakıldığında ise o günlerde bir küçükbaş kurbanlık fiyatı baz alındığında yaklaşık aynı rakama ulaşılmaktadır ancak açıklanan 3 bin TL ikramiye tutarı; kabul edilebilir, sindirilebilir, vicdanlarda onaylanabilir bir rakam olmaktan uzak kalmıştır. Bu gerçekler doğrultusunda emekli bayram ikramiyeleri de gerçekçi kriterlere göre yeniden güncellenmelidir.”