Nisan ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri işlerin pek de iyi gitmediğini gösteriyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan nisan ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre Türkiye’nin ihracatı nisan ayında marta göre yüzde 14,7 gibi çok yüksek oranda düşüşle 22.6 milyar dolardan 19,3 milyar dolara geriledi. Aynı dönemde ithalat ise 29 milyar 912 milyon dolardan 29 milyar 117 milyon dolara geriledi. Dış ticaretteki bu olumsuz tablo da nisan ayında dış ticaretteki açığın 9 milyar 863 milyon dolarla son 9 ayın en yüksek düzeye çıkmasını beraberinde getirdi. Dış ticaret açığı Mart ayında ise 7 milyar 341 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. 2022 yılında nisan ayında ihracat marta göre bu yılkinin aksine yükselmiş, geçen yılın aynı döneminde ise gerilemişti.
Geçen yıla göre işler pek kötü değilmiş
İhracatçıların değerli TL’den yakınmalarının bugünkünden farkı olarak pek duyulmadığı geçen yılın nisan ayı baz alınarak yapılacak hesaplama ise dış ticarette durumun pek de kötü olmadığını gösteriyor. Buna göre, Genel Ticaret Sistemi kapsamında ihracat, nisanda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 yükselerek 19 milyar 254 milyon dolar, ithalat ise yüzde 4 artışla 29 milyar 117 milyon dolar oldu. Ancak bu iyimser hesaplamaya göre bile dış ticaret açığı, nisanda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,9 yükselişle 9 milyar 863 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Nisan 2023’te yüzde 68,8 iken geçen ay yüzde 66,1’e geriledi.
İlk dört ay güzel geçmiş
Ocak-nisan döneminde ise ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 artışla 82 milyar 839 milyon dolar, ithalat yüzde 9 azalarak 113 milyar 81 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yılın ilk dört ayında dış ticaret açığı yüzde 30,5 azalışla 43 milyar 539 milyon dolardan 30 milyar 243 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Nisan 2023 döneminde yüzde 64,9 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 73,3’e yükseldi.
Almanya ihracatta, Çin ithalatta ilk sırada
Nisanda ülkeler özelinde ihracatta ilk sırayı 1 milyar 483 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 186 milyon dolarla ABD, 1 milyar 170 milyon dolarla Birleşik Krallık, 876 milyon dolarla Irak, 861 milyon dolarla İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29’unu oluşturdu.
Ocak-nisan döneminde de ihracatta ilk sırayı 6 milyar 708 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi sırasıyla 4 milyar 995 milyon dolarla ABD, 4 milyar 373 milyon dolarla Birleşik Krallık, 4 milyar 310 milyon dolarla İtalya ve 4 milyar 232 milyon dolarla Irak izledi. Bu dönemde ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,7’sine tekabül etti.
Nisanda ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin’den ithalat tutarı 3 milyar 754 milyon dolar olarak hesaplanırken, bu ülkenin ardından 3 milyar 327 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 242 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 984 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 331 milyon dolarla ABD geldi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,4’ünü oluşturdu.
Ocak-nisan dönemindeki ithalatta ise ilk sırada 15 milyar 310 milyon dolarla Rusya yer aldı. Bu ülkeyi 13 milyar 981 milyon dolarla Çin, 8 milyar 524 milyon dolarla Almanya, 6 milyar 617 milyon dolarla İtalya, 5 milyar 477 milyon dolarla ABD takip etti. İlk 5 ülkeden yapılan ithalatın toplam ithalat içindeki payı yüzde 44,1 olarak hesaplandı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, nisanda bir önceki aya kıyasla ihracat yüzde 3,5 azalırken, ithalat yüzde 5,1 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise nisanda geçen yılın aynı ayına göre ihracat aynı kalırken, ithalat yüzde 5,9 artış gösterdi.
Yüksek teknolojili ürün ihracatı düşük olmaya devam ediyor
Türkiye’nin yüksek teknolojili ürün ihracatındaki sıkıntı nisan ayında da devam etti. Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, “ISIC Rev.4” sınıflaması içinde yer alan imalat sanayisi ürünlerini kapsıyor. Nisanda bu sınıflamaya göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,6 oldu. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yalnızca yüzde 3,6 olarak kayıtlara geçti. Ocak-nisan döneminde ISIC Rev.4’e göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,1’i, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,2’yi buldu.
Bakan Şimşek: Dış ticaret açığı geçici arttı, mayısta düşecek
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek dış ticaret açığındaki artışla ilgili sosyal medya hesabı X’ten konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı:
“Takvim etkileriyle nisanda yıllık dış ticaret açığı geçici olarak arttı. Bu durum cari açığa da yansıyacak. Mayısta yıllık dış ticaret açığı ve cari açıkta tekrar düşüş bekliyoruz. Geçici etkiler kaynaklı yılın kalanında sınırlı dalgalanmalar olsa da ikinci çeyrek itibarıyla cari açığın milli gelire oranının yaklaşık yüzde 2,5 gerçekleşmesini öngörüyoruz. Yılsonunda cari açık belirgin şekilde Orta Vadeli Program hedefinden düşük gerçekleşecek.”
