Mart ihracatındaki gerileme ve ithalattaki endişeler

Ticaret Bakanlığı tarafından mart ayına ait dış ticaret verilerini içeren bülten yayımlandı. Son aylarda ithalatta görülen düşüş mart ayında da devam ederken daha önceki aylarda küçük artışlar görülen ihracatta bu defa düşüş yaşandı.

Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat %4,1 oranında azalışla 22 milyar 578 milyon dolar, ithalat %5,7 oranında azalışla 30 milyar 95 milyon dolar oldu. Dolayısıyla dış ticaret hacmi, %5,1 oranında küçülerek 52 milyar 674 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Mart döneminde ise ihracat %3,6 oranında artışla 63 milyar 656 milyon dolar, ithalat %12,6 oranında azalışla 84 milyar 128 milyon dolar oldu. Yılın ilk üç aylık dönemindeki dış ticaret hacmi de %6,3 oranında azalarak 147 milyar 784 milyon dolar olarak gerçekleşti.

İhracatın ithalatı karşılama oranına bakıldığında mart ayında geçen yılın aynı ayına göre 1,26 puan artarak %75,0 olarak gerçekleşti. Enerji verileri hariç tutulduğunda ihracatın ithalatı karşılama oranı 0,14 puan azalarak %85,3 ve enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda ise ihracatın ithalatı karşılama oranı 1,54 puan artarak %91,2 olarak gerçekleşti.

Mart ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla; Almanya (1 milyar 749 milyon dolar), İtalya (1 milyar 301 milyon dolar) ve ABD (1 milyar 264 milyon dolar). Mart ayında ihracatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ihracat içerisindeki payı ise %47,6.

Mart ayında en fazla ithalat yaptığımız ülkeler ise sırasıyla; Çin (3 milyar 900 milyon dolar), Rusya (3 milyar 680 milyon dolar) ve Almanya (2 milyar 148 milyon dolar). Mart ayında ithalatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ithalat içerisindeki payı ise %58,5.

Mart ayında geniş ekonomik grupların (BEC) sınıflamasına göre, en çok ihracat 11 milyar 293 milyon dolar ile %4,9 azalış gösteren hammadde (ara malları) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 8 milyar 71 milyon dolar ve %4,7 azalışla tüketim malları ve 3 milyar 77 milyon dolar ile ve %1,0 artışla yatırım (sermaye) malları grupları takip etti.

Mart ayında geniş ekonomik grupların (BEC) sınıflamasına göre, en çok ithalat ise 21 milyar 77 milyon USD ile %9,3 azalış gösteren hammadde (ara malları) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 4 milyar 636 milyon dolar ile %19,3 artış gösteren tüketim malları ve 4 milyar 340 milyon dolar ile %9,0 azalış gösteren yatırım (sermaye) malları grupları izledi.

Mart ayında sektörlere göre ihracatın payına baktığımızda sırasıyla imalat sanayii sektörü %94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörü %3,5, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü %1,5 olarak sıralandı.

Mart ayında sektörlere göre ithalatın payına baktığımızda ise sırasıyla; imalat sanayii sektörü %81,3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü %12,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörü %3,4 olarak yer alıyor.

Dış ticarete ilişkin bu verileri değerlendirdiğimizde hem mart ayında hem de yılın ilk üç ayı itibarıyla ihracatta belirgin bir artış sağlanamasa da ithalatta yaşanan düşüşle birlikte dış ticaret dengesinde iyileşme görülüyor. Ancak mart ayında ihracatta da düşüş olması gelecek açısından kaygı verici.

İkinci önemli konu ise ithalatın yapısına ilişkin. Ticaret Bakanlığı verilerine göre mart ayında tüketim malları ithalatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19.3 artışla 4.6 milyar dolara çıktı. Tüketim mallarının ilk üç aylık ithalat rakamları da yüzde 19,9 artışla 12,2 milyar dolara yükseldi. Buna karşılık hammadde-ara mallar ithalatı ve yatırım malları ithalatındaki düşüş olumsuz bir gelişme.

Enflasyonu dizginlemek adına tüketimi kısmaya yönelik önlemlerin ithalat tarafında henüz olumlu bir yansıması yok. Buna karşılık hammadde ve yatırım malları ithalatındaki düşüş üretim ve ihracatta geleceğe yönelik bir daralmanın başlangıcını gösteriyor. Nitekim mart ayı ihracat rakamlarındaki gerileme de bunu teyit eder nitelikte.

Sonuçta dış ticaret açığındaki gelişme cari açıkta da düşüş yaratacağından dolayı olumlu olmakla birlikte ithalatın detay verilerindeki gelişmeler olumsuz sinyaller taşıyor.

İhracatçının ana pazarlarında ‘tünelin ucunda ışık’ göründü

Dış ticaret açığı şubatta geriledi