Temmuz ayında gelen yüksek zamlar ve yüksek sekreden enflasyon Tüketici Güven Endeksi’ni olduğu gibi Reel Kesim Güven Endeksi’ni (RKGE-MA) düşürdü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ağustos ayına ilişkin İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi, ağustosta bir önceki aya göre 1,8 puan azalarak 105,0 seviyesine geriledi.
Reel sektör temsilcilerinin ekonomik görünüme ilişkin genel izlenimlerini ortaya koymak amacıyla yapılan RKGE-MA sonuçlarına göre, 2023 yılı Ağustos ayında mevsimsellikten arındırılmış endeks, bir önceki aya göre 0,3 puan azalarak 104,6 seviyesine geriledi. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam ve sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim hacmi, genel gidişat ve mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi.
Siparişler azaldı, stoklar arttı
Mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler ise bir önceki ay seviyesinde gerçekleşti. Mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) bir önceki aya göre 1,8 puan azalarak 105,0 seviyesinde gerçekleşti. Son üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi, iç piyasa sipariş miktarı ve ihracat sipariş miktarında artış bildirenler lehine olan seyrin bir önceki aya göre güçlendiği görüldü.
Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin bir önceki aya göre değişmediği, mevcut mamul mal stokları seviyesinin mevsim normallerinin üstünde olduğu yönündeki değerlendirmelerin ise bir önceki aya göre güçlendiği görüldü.
İstihdam beklentileri zayıfladı
Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi, ihracat sipariş miktarı ve iç piyasa sipariş miktarında bir önceki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin zayıfladığı görüldü. Gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin artış yönlü beklentilerin bir önceki aya göre güçlendiği, gelecek üç aydaki istihdama ilişkin artış yönlü beklentilerin ise zayıfladığı gözlendi.
Fiyat artışı beklentisi sürüyor
Ortalama birim maliyetlerde, gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler ile son üç ayda artış olduğunu bildirenler lehine olan seyrin güçlendiği görüldü. Gelecek üç aydaki satış fiyatına ilişkin artış yönlü beklentilerin ise zayıfladığı gözlendi. Gelecek 12 aylık dönem sonu itibariyle yıllık üretici enflasyonu (ÜFE) beklentisi bir önceki aya göre 4,7 puan artarak yüzde 64,3 seviyesinde gerçekleşti. İçinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda, bir önceki aya kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 5,9’a gerilerken, aynı kaldığını belirtenlerin oranı yüzde 77,2‘ye, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 16,9‘a yükseldi.
